«Հացազգիներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ Ռոբոտը հեռացնում է․: tl:Damo (strong connection between (2) hy:Հացազգիներ and tl:Poaceae) |
չ Bot: Migrating 67 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q43238 (translate me) |
||
Տող 43. | Տող 43. | ||
{{Link FA|de}} |
{{Link FA|de}} |
||
{{Link FA|es}} |
{{Link FA|es}} |
||
[[ar:نجيلية]] |
|||
[[ast:Gramínea]] |
|||
[[az:Qırtıckimilər]] |
|||
[[bat-smg:Varpėnē augalā]] |
|||
[[be:Метлюжковыя]] |
|||
[[be-x-old:Метлюжковыя]] |
|||
[[bg:Житни]] |
|||
[[ca:Poàcia]] |
|||
[[cs:Lipnicovité]] |
|||
[[cy:Poaceae]] |
|||
[[da:Græs-familien]] |
|||
[[de:Süßgräser]] |
|||
[[el:Αγρωστώδη]] |
|||
[[en:Poaceae]] |
|||
[[eo:Poacoj]] |
|||
[[es:Poaceae]] |
|||
[[et:Kõrrelised]] |
|||
[[eu:Poaceae]] |
|||
[[fa:گندمیان]] |
|||
[[fi:Heinäkasvit]] |
|||
[[fr:Poaceae]] |
|||
[[fy:Gerzen]] |
|||
[[gl:Gramíneas]] |
|||
[[he:דגניים]] |
|||
[[hi:पोएसी]] |
|||
[[hr:Trave]] |
|||
[[hsb:Słódke trawy]] |
|||
[[hu:Perjefélék]] |
|||
[[id:Poaceae]] |
|||
[[is:Grasaætt]] |
|||
[[it:Poaceae]] |
|||
[[ja:イネ科]] |
|||
[[jv:Poaceae]] |
|||
[[ka:მარცვლოვანნი]] |
|||
[[ko:벼과]] |
|||
[[ku:Famîleya genim û kurtîjan]] |
|||
[[la:Poaceae]] |
|||
[[lmo:Poaceae]] |
|||
[[lt:Migliniai]] |
|||
[[lv:Graudzāļu dzimta]] |
|||
[[mk:Треви]] |
|||
[[nah:Zacatl]] |
|||
[[nds-nl:Grezenfemilie]] |
|||
[[nl:Grassenfamilie]] |
|||
[[nn:Grasfamilien]] |
|||
[[no:Grasfamilien]] |
|||
[[pl:Wiechlinowate]] |
|||
[[pt:Poaceae]] |
|||
[[qu:Wiru yura rikch'aq ayllu]] |
|||
[[ro:Poaceae]] |
|||
[[ru:Злаки]] |
|||
[[sh:Poaceae]] |
|||
[[simple:Poaceae]] |
|||
[[sk:Lipnicovité]] |
|||
[[sl:Trave]] |
|||
[[sr:Poaceae]] |
|||
[[sv:Gräs]] |
|||
[[te:పోయేసి]] |
|||
[[th:หญ้า]] |
|||
[[to:Mohuku]] |
|||
[[tr:Buğdaygiller]] |
|||
[[uk:Тонконогові]] |
|||
[[vi:Họ Hòa thảo]] |
|||
[[wa:Fenaesses (famile)]] |
|||
[[yi:גראז]] |
|||
[[zea:Gors]] |
|||
[[zh:禾本科]] |
04:36, 31 Մարտի 2013-ի տարբերակ
Հացազգիներ | |||
---|---|---|---|
Triticum sp., ցորեն | |||
Գիտական դասակարգում | |||
|
|||
Լատիներեն անվանում | |||
Poaceae
(R.Br.) Barnhart (1895), nom. cons.
| |||
|
Հացազգիներ (Gramineae կամ Poaceae), (դաշտավլուկազգիներ, ցորենազգիներ), միաշաքիլավոր բույսերի ընտանիք։ Միամյա, երկամյա կամ բազմամյա խոտաբույսեր են, հազվադեպ՝ ծառանման կամ թփանման բույսեր։
Ընդհանուր բնութագիր
Ցողունը ծղոտ է, գլանաձև, սնամեջ։ Բարձրությունը 1 սմ-ից մինչև 45 մ, բարեխառն գոտու երկրներում հաճախ 0,3-1,5 մ է, 3-5 մմ տրամագծով։ Տերևները հերթադիր են։ Հացազգիների ընտանիքը ծածկասերմ բույսերից ամենախոշորն է (մոտ 500 ցեղ և 800 տեսակ, ըստ այլ աղբյուրների, համապատասխանաբար՝ 600 և 10 հզ.)՝ տարածված համարյա ամբողջ աշխարհում։
Հայաստանում
ՀՀ տարածքում աճում է մոտ 100 ցեղ և 300 տեսակ։ Հացազգիներ են մշակովի կարևորագույն հացահատիկային բույսերը՝ ցորենը, բրինձը, եգիպտացորենը, վարսակը, աշորան, գարին, կորեկը, սորգոն ևն, ինչպես նաև շաքարեղեգը։ Հայաստանում (Ողջաբերդ, Մուշաղբյուր, Հացավան) աճող ցորենի, աշորայի, գարու և այծակնի վայրի տեսակներն արժեքավոր գենաֆոնդ են գործնական ընտրասերմման մեջ։ Մշակվող հացազգիները տալիս են մարդու հիմնական սննդամթերքը։ Վայրի և մշակովի հացազգիները լավորակ կեր են։ Օգտագործվում են նաև սպիրտ, օսլա, թուղթ, սննդի և արդյունաբերական նպատակներով յուղ ստանալու, խոզանակներ, ճոպան պատրաստելու համար։ Որոշ տեսակներ ունեն դեղագործական, զարդարիկ նշանակություն։ Շատ հացազգիներ (արվանտակ, որոմ, ագրխոտուկ) գործածվում են փուխր հողերի և ավազների ամրացման, օդանավակայանների թռիչքադաշտերը, մարզադաշտերը, սիզամարգերը բուսածածկելու համար։ Որոշ հացազգիները (խրբուկ, սեզ, արվանտակ ևն) մոլախոտեր են։
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |