Ռուսաստանի գեղարվեստի ակադեմիայի թանգարան

Ռուսաստանի գեղարվեստի ակադեմիայի թանգարան
Տեսակ	պատկերասրահ
Երկիր	Ռուսաստան
Տեղագրություն	Սանկտ Պետերբուրգ
Հիմնադրվել է	1757
Կայք	artsacademymuseum.org

Ռուսաստանի գեղարվեստի ակադեմիայի գիտահետազոտական թանգարան (ռուս.՝ Музей Российской академии художеств), գեղարվեստի թանգարան Վասիլևյան կղզու Համալսարանի առափնյա փողոցում գտնվող Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայի շենքում։

Պատմություն

1757 թվականին Գեղարվեստի ակադեմիայի հիմնադրումից հետո ակադեմիայի նախագահ Իվան Շուվալովը կտավների և գծանկարների իր հավաքածուն, այդ թվում Վերոնեզեի և Ռեմբրանտի գործերը նվիրեց այդ հաստատությանը։

XVIII-XIX դդ. թանգարանային հավաքածուն համալրվել է այլ ազնվականների՝ Եկատերինա II-ի և նրա իրավահաջորդների կողմից։ Նախապատվությունը տրվել է դասական ոճի չոր և խիստ նկարչությանը (Նիկոլա Պուսեն, Կլոդ Լորեն, Անտոն Ռաֆայել Մենգս և այլն)։ XVIII դարի սկզբից պահպանվել են հռոմեական անտիկ ձուլակտորներ, հռոմեացի վարպետ Կիկիի կողմից ձուլված հնագույն քանդակների գլուխգործոցներ։

Համաձայն ակադեմիական կանոնադրությանը՝ թանգարանը 1859 թվականին դարձավ հանրամատչելի։ 1897 թվականից ծառայել է որպես ռուսական թանգարանում տեղադրվելիք աշխատանքների հանրային ներկայացման վայր՝ «Արվեստագետների ստեղծագործությունները պետք է 5 տարի տեղադրվեն Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայի շենքում, որից հետո կարող են ներկայացվել կասր Ալեքսանդր III-ի անվան թանգարանում՝ ղեկավարության համաձայնությամբ և ընտրությամբ»^[1]։

Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո թանգարանի ամենաթանկարժեք ցուցանմուշները, որոնք ներկայացնում էին արևմտաեվրոպական գեղանկարչության զարգացումը, տեղափոխվեցին Էրմիտաժ, որտեղից էլ շատերը տեղափոխվեցին Պուշկինի թանգարան։

Տարբեր ժամանակներում թանգարանապահներ են եղել Ի. Ի. Սպիտցը (1864 թվականից), ճարտարապետ Ֆ. Ա. Կլագեսը (1887 թվականից), Գեղարվեստի ակադեմիայի նկարիչներ և իսկական անդամներ Ալեքսանդր Սոկոլովը (1892 թվականից) և Էմիլ Վիզելը (1907 թվականից)։

Շենք և հավաքածու

Գեղարվեստի ակադեմիայի թանգարանը 1836 թվականի նկարում

Թանգարանը զբաղեցնում է պատմական շենք, որը կառուցվել է 1764-1788 թթ. Ալեքսանդր Կոկորինովի և Ժան Բատիստ Միշել Վալեն Դելամոտյի նախագծով։ Այժմ այնտեղ, Գեղարվեստի ակադեմիայի թանգարանին կից գտնվում է Սանկտ Պետերբուրգի Ի. Ե. Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտը, արխիվը, գրադարանը, լաբորատորիաները և արվեստանոցները։

Առաջին հարկում է գտնվում հնաոճ իրերի հավաքածուն, երկրորդ հարկում՝ Գեղարվեստի ակադեմիայի նշանավոր շրջանավարտների դիպլոմային աշխատանքները, երրորդ հարկում` Սանկտ Պետերբուրգի հայտնի շենքերի նախագծային մոդելները («XVIII-XIX դարերի Սանկտ Պետերբուրգի ճարտարապետությունը մոդելներով, նկարներում և գծանկարներում»)։ Հանդիսությունների դահլիճներում ցուցադրվում են Վատիկանի կայարանների որմնանկարների կրկնօրինակները և իտալացի վարպետների այլ գլուխգործոցների օրինակները, որոնք ստեղծվել են 19-րդ դարի կեսերին ակադեմիայի թոշակառուների կողմից Իտալիայում գտնվելու ընթացքում։