Ռոդրիգո Ամադոր դե լոս Ռիոս ի Վիյալտա

Ռոդրիգո Ամադոր դե լոս Ռիոս ի Վիյալտա; Rodrigo Amador de los Ríos y Villalta
Ծնվել է	մարտի 3, 1849
Ծննդավայր	Մադրիդ, Իսպանիա
Մահացել է	մայիսի 13, 1917 (68 տարեկան)
Մահվան վայր	Մադրիդ, Իսպանիա
Քաղաքացիություն	Իսպանիա
Կրթություն	Մադրիդի կենտրոնական համալսարան
Մասնագիտություն	հնագետ և պատմաբան
Աշխատանք	Մադրիդի Ազգային հնագիտական թանգարանի տնօրեն (1911-1916)
Աշխատավայր	Մադրիդի Ազգային հնագիտական թանգարան
Ծնողներ	հայր՝ Խոսե Ամադոր դե լոս Ռիոս
Զբաղեցրած պաշտոններ	director of the National Archaeological Museum of Spain?
Անդամություն	Cuerpo Facultativo de Archiveros, Bibliotecarios y Arqueólogos?
Երեխաներ	Alfonso Amador de los Ríos? և Rodrigo Amador de los Ríos Cabezón?
	Rodrigo Amador de los Ríos Վիքիպահեստում

Ռոդրիգո Ամադոր դե լոս Ռիոս ի Վիյալտա (իսպ.՝ Rodrigo Amador de los Ríos y Villalta, մարտի 3, 1849(1849-03-03)^[1], Մադրիդ, Իսպանիա - մայիսի 13, 1917(1917-05-13)^[1], Մադրիդ, Իսպանիա), իսպանացի փաստաբան, հնագետ, պատմագետ։ 1911-1916 թվականներին եղել է Մադրիդի Ազգային հնագիտական թանգարանի տնօրենը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորի աստիճան ձեռք է բերել Մադրիդի կենտրոնական համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետում, սովորել է նաև դիվանագիտության բարձրագույն դպրոցի արխիվային, գրադարանավարության և հնագիտության ֆակուլտետում։ 1868 թվականին ընդունվել է Մադրիդի Ազգային հնագիտական թանգարան որպես ասիստենտ, տնօրեն է նշանակվել 1911 թվականի հունվարին^[3]։

Թանգարանը ղեկավարելու ընթացքում իրականացրել է բարեփոխումներ թանգարանի շենքային պայմանների բարելաման համար, ստեղծել է ազգային թագարանի և թագավորական գրադարանի ստեղծագործությունների ընկերակցություն։ Բարեփուխումներ է իրականացրել նաև ազգագրության բաժնում։ Տեղական ազգային պատմական արխիվի մեծ լինելու պատճառով ցուցադրությունից դուրս մնացած հետկոլումբիական հավաքածուների համար հատկացրել է առանձին տարածք ազգային պատկերագրության բաժնին կից։

Հնդկաստանի, Պարսկաստանի, Չինաստանի, Ճապոնիայի և Օվկիանիա սրահներում ձևափոխումներ իրականացնելով՝ տարածք է հատկացրել Սեռալբոյի մարքիզի նվիրաբերած հավաքածուի տեղավորման համար։

Ֆոնդերի ընդլայման վերաբերյալ Ռոդրիգո Ամադոր դե լոս Ռիոս ի Վիյալտան ձեռքբերումների մասին հիշողությունները ներկայացրել է 1916 թվականին հրատարակված «Ազգային հնագիտական թանգարանի ձեռքբերումներ»-ում։

Թանգարանի ղեկավարման ժամանակահատվածում ընդլայնվեցին հավաքածուները. 2786 նմուշ, որոնցից 643-ը նվիրատվություններ, մյուս մասը պետական միջոցներով կատարված ձեռքբերումներ։

Թանգարանի ղեկավարման տարիներին Ամադոր դե լոս Ռիոս ի Վիյալտան իրականացրել է համագործակցություն այլ կառույցների հետ։ 1911 թվականին թանգարանը մասնակցել է Հռոմի ցուցադրությանը, որտեղ ներկայացրել է հուշադրամներ, մեդալներ, վերարտադրության նմուշներ։ 1915 թվականին մասնակցել է Արվեստների ընկերակցության կազմակերպած Exposición de Lencería y Encajes Antiguos Españoles միջոցառմանը։

6 տարի Մադրիդի ազգային հնագիտական թանգարանը ղեկավարելուց հետո Վիյալտան նշանակվել է Գեղարվեստական վերարտադրությունների թանգարանի տնօրեն և պաշտոնավարել մինչև մահ՝ 1917 թվականի մայիսի 13։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Burgos en España: Sus monumentos y artes, su naturaleza e historia, Barcelona, Tip. Edit.Daniel Cortezo, (1888).
Murcia y Albacete en España: Sus monumentos y artes, su naturaleza e historia, Barcelona, Tip. Edit. Daniel Cortezo, (1889)
Santander en España: Sus monumentos y artes, su naturaleza e historia, Barcelona, Establecimiento Tipográfico “Artes y Letras”, (1891)
Huelva en España: Sus monumentos y artes, su naturaleza e historia, Barcelona, Establecimiento Tipográfico “Artes y Letras”, 1891.
La leyenda del rey Bermejo Barcelona, Biblioteca Arte y Letras, (1890)
El castillo de Pioz en la provincia de Guadalajara, La Ilustración Española y Americana, nº XXXIX, Madrid, 15 de septiembre de 1899.
El anfiteatro de Itálica: memoria de los trabajos practicados en 1915, Madrid, Junta Superior de Excavaciones Y Antigüedades, (1916)
Excavaciones en Toledo: memoria de los resultados obtenidos en las exploraciones y excavaciones practicadas en 1916, Madrid, Junta Superior de Excavaciones Y Antigüedades, (1917)