Շանդոր Ռոժնյոյի
| Շանդոր Ռոժնյոյի | |
|---|---|
| Անձնական տեղեկություն | |
| Սեռ՝ | արական |
| Բնօրինակ անուն՝ | Sándor Rozsnyói |
| Մասնագիտացում՝ | թեթևատլետ և ուսուցիչ |
| Երկիր՝ | .svg){kind=small} Հունգարիա |
| Ծննդյան ամսաթիվ՝ | նոյեմբերի 24, 1930 |
| Ծննդավայր՝ | Զալաեգերսեգ, Հունգարիա |
| Մահվան ամսաթիվ՝ | սեպտեմբերի 2, 2014[1] (83 տարեկան) |
| Մահվան վայր՝ | Սիդնեյ, Ավստրալիա[2] |
| Ակումբ՝ | Budapesti Haladás, Բուդապեշտ, Հունգարիա |
| 185 սմ | |
| Քաշ՝ | 71 կգ |
Շանդոր Ռոժնյոյի (հունգ.՝ Sándor Rozsnyói, 24 նոյեմբերի, 1930, Զալաեգերսեգ, Հունգարիա - 2 սեպտեմբերի, 2014, Սիդնեյ, Նոր Հարավային Ուելս, Ավստրալիա), հունգարացի թեթև ատլետ, 1956 թվականին Մելբուրնում անկացված Օլիմպիական խաղերի արծաթե մեդալակիր 3000 մետր արգելավազքում[3], Եվրոպայի չեմպիոն (1954)։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1954 թվականին առաջին անգամ գրանցվել է համաշխարհային ռեկորդ 3000 մետր արգելավազքում (դրանից առաջ այդ մարզաձևում գոյություն չեն ունեցոլ խիստ կանոններ և արգելքների պարամետրեր), և դա եղել է Շանդոր Ռոժնյոյի ցույց տված ժամանակը՝ 8.49,6 րոպե. ռեկորդը նա սահմանել էր Բեռնում անցկացվող Եվրոպայի առաջնությունում՝ արժանանալով ոսկե մեդալի (1954)։ Երկու անգամ ճանաչվել է Հունգարիայի չեմպիոն (1954 և 1955)։
Հետագա տարիներին աշխարհի ռեկորդը մի քանի անգամ թարմացվել է, և Շանդոր Ռոժնյոյին 1956 թվականի սեպտեմբերի 16-ին Բուդապեշտում անցկացված մրցությունների ժամանակ սահմանել է համաշխարհային նոր ռեկորդ՝ 8.35,6 րոպե։ 1956 թվականի Մելբուրում անցկացված Ամառային Օլիմպիական խաղերին նա մասնակցել է ոչ լավ մարզավիճակում և անգլիացի Քրիս Բրեշերի (անգլ.՝ Chris Brasher) ու գերմանացի Հայնց Լաուֆերի (գերմ.՝ Heinz Laufer) հետ մրցամարտում զբաղեցրել է երրորդ տեղը։ Սակայն առաջին երկու մասնակիցները որակազրկվել են մրցակիցներին խանգարելու պատճառով։ Բողոքարկումից հետո հարցը վերանայվել է, և Բրեշերը ճանաչվել է չեմպիոն, իսկ արծաթե մեդալը հանձնվել է Շանդոր Ռոժնյոյին։
Օլիմպիական խաղերի ավարտից հետո Շանդոր Ռոժնյոյին չի վերադարձել Հունգարիա սկսված հեղափոխության ու Խորհրդային զորքերի՝ երկիր ներխուժման պատճառով։ Նա տեղափոխվել է Ավստրիա, 1958 թվականին դարձել է երկրի չեմպիոն 5000 մետր մրցատարածությունում։ Երբ Հունգարիայի ֆեդերացիան չի թույլատրել 1958 թվականի Եվրոպայի առաջնությանը մասնակցել Ավստրիայի դրոշի ներքո, Շանդոր Ռոժնյոյին որոշել է ավարտել մարզական կարիերան։ Նրա սահմանած Ավստրիայի ազգային ռեկորդը (14.16,8 րոպե) 5000 մետր վազքատարածությունում հաղթահարվել է միայն 1971 թվականին։
1960 թվականից եղել է Ավստրիայի օլիմպիական հավաքականի մարզիչ։ 1962-1963 թվականներին Վիեննայի համալսարանում սովորել է աշխարհագրություն։ 1964 թվականին տեղափոխվել է Ավստրալիա, որտեղ աշխատել է որպես ֆիզկուլտուրայի ուսուցիչ և թենիսի մարզիչ։
Շանդոր Ռոժնյոյին մահացել է 2014 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Սիդնեյում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ http://sportgeza.hu/atletika/2014/09/04/elhunyt_rozsnyoi_sandor_olimpiai_ezustermes_atleta/ (հունգ.)
- ↑ Freebase տվյալների վերբեռնում — Google.
- ↑ «Meghalt a legsportszerűbb magyar olimpiai érmes» (Hungarian). sportgeza.hu. 2014 թ․ սեպտեմբերի 4.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Sportlexikon II. (L–Z). Főszerk. Nádori László. Budapest: Sport. 1986. ISBN 963-253-441-7 (հունգարերեն)
- Rózsaligeti László: Magyar olimpiai lexikon. Budapest: Datus. 2000. ISBN 963-00-5577-5 (հունգարերեն)
- Révai új lexikona XVI. (Rac–Sy). Főszerk. Kollega Tarsoly István. Szekszárd: Babits. 2005. ISBN 963-9556-26-2 (հունգարերեն)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Շանդոր Ռոժնյոյի Արխիվացված 2011-08-28 Wayback Machine – օլիմպիական վիճակագրությունը Sports-Reference.com կայքում (անգլ.)
- Շանդոր Ռոժնյոյի Արխիվացված 2015-07-14 Wayback Machine
- Rozsnyói on melbourne56.origo.hu Արխիվացված 2008-06-26 Wayback Machine (հունգարերեն)
- Profile on nssz.hu Արխիվացված 2012-03-02 Wayback Machine (հունգարերեն)
- szentkoronaradio.com: Interview with Rozsnyói about the olympic final Արխիվացված 2011-10-04 Wayback Machine (հունգարերեն)
|
