Մարիա Զախարևիչ

Մարիա Զախարևիչ
Ծնվել է	նոյեմբերի 28, 1936 (87 տարեկան)
Ծննդավայր	Miadziel District, Բելառուս
Կրթություն	Բելառուսի արվեստի պետական ակադեմիա
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Բելառուս
Մասնագիտություն	դերասանուհի
Պարգևներ և մրցանակներ	; Certificate of Honor of the Council of Ministers of the Republic of Belarus? և Kryshtalnaya Paulinka?

Մարիա Գեորգևնա Զախարևիչ (բելառուս․՝ Марыя Георгіеўна Захарэвіч, նոյեմբերի 28, 1936(1936-11-28)^[1], Miadziel District, Բելառուս), թատրոնի դերասանուհի, թատերական ռեժիսոր, Բելառուսական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1977)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Զախարևիչը ծնվել է 1936 թվականին, Մինսկի մարզի Մյադելի շրջանի Նովոսյոլկի գյուղում (այդ ժամանակ գյուղը մտել է Մյադել քաղաքի կազմի մեջ)։ Ավարտել է Բելառուսի պետական թատերա-գեղարվեստական ինստիտուտը (1957)։ Ավարտելուց հետո ընդունվել է Յանկա Կուպալայի անվան թատրոնի թատերախումբ։ Հանրապետության առաջին բեմում ծառայելու գրեթե 50 տարվա ընթացքում Զախարևիչը ստեղծել է ավելի քան 60 տարբեր դերեր՝ կանացի վառ կերպարների մի ամբողջ պատկերասրահ, որոնք կազմում են թատրոնի պատմության ոսկե էջը։ Յուրօրինակ տաղանդի տեր դերասանուհին միշտ հաջողությամբ կատարել է դրամատիկական, կատակերգական, ողբերգական դերեր։

Մարիա Գեորգիևնայի լավագույն դերերից են՝ Աննան (Իվան Մելեժի «Մարդիկ ճահճում»), Նատալյա Ֆադեևնան (Իվան Շամյակինի «Եվ թռչունները լռեցին», Աննան (Իվան Չիգրինովի «Լորի ողբը»), Պոլինա Իվանովնան (Վասիլ Բիկովի «Վերջին շանս», («Բնավորություններ» ըստ Վասիլի Շուկշինի), Ելենան (Մաքսիմ Գորկու «Արևի երեխաները»), Գուրմիժսկայան (Ալեքսանդր Օստրովսկու «Անտառը») և շատ այլ դերեր։ Նկարահանվել է «Օտար Բատկովշչինա», «Ես, Ֆրանցիսկ Սկարինան…», «Մարդիկ ճահիճում», «Փլատակներ կրակում են…» և այլ ֆիլմերում։ Երկար ժամանակ եղել է Բելառուսի մշակույթի համալսարանի բեմական լեզվի ուսուցչուհի։ Ակտիվ մասնակցություն է ունեցել տարբեր թատերական փառատոների ժյուրիի կազմում։

Երկար տարիներ ռադիոյով հնչել է Մարիա Գեորգիևնայի լիրիկական ձայնը, որն աչքի է ընկել անկեղծությամբ, բանաստեղծական հուզմունքով և պատահական չէ, որ նրան անվանում են «ռադիոյի թագուհի»։ Բելառուսական ռադիոյի «Ոսկե ֆոնդը» պահպանում է Մարիա Զախարևիչի մասնակցությամբ ռադիոհաղորդումների և այլ նյութերի ավելի քան 200 ձայնագրություններ։

Մարիա Գեորգիևնան զբաղվել է նաև ռեժիսորական աշխատանքով։ Բեմադրել է Ալեքսանդր Օստրովսկու «Վերջին զոհը», Վասիլի Շուկշինի «Բնավորություններ», «Ես քեզ չեմ թողնի» փորձարարական ներկայացումը։

2016 թվականին Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն շնորհավորել է ժողովրդական արտիստուհու ծննդյան 80-ամյակը։ Հոբելյանի կապակցությամբ Մյադելի Ժողովրդական փառքի թանգարանում անցկացվել է «Եվ մի աստղ բարձրացավ Բելառուսի վրա ...» հատուկ ֆոտոցուցահանդեսը։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բելոռուսական ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1984),
Բելառուսի Հանրապետության Նախարարների կաբինետի պատվոգիր (1996)^[2],
Բելառուսի Հանրապետության Նախարարների խորհրդի պատվոգիր (2005)^[3],
Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան (1986),
Ֆրանցիսկ Սկորինայի շքանշան (2020),
Աշխատանքի վետերան մեդալ (1987),
Ֆրանցիսկի Սկորինայի (1996) մեդալ,
Բելոռուսական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1977),
Բելառուսի ԽՍՀ վաստակավոր արտիստ (1967)^[4],
Մինսկի մարզի պատվավոր քաղաքացի (2012)^[5],
Մյադելի շրջանի պատվավոր քաղաքացի (2014)^[6]։

Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դերերը կինոյում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1967 - Յուրաս Բրաչիկի կյանքն ու վերելքը - գեղջկուհի
1967 - Եվ ոչ ոք- Թոսիի ընկերուհին դատարանում
1968 - Գրություն փայտաշեն տան վրա - Վեչորայի դուստրը
1969 - Որդիները գնում են մարտի
1969 - Ես, Ֆրենսիսկ Սկորինան եմ ... - դրվագ
1970/1971/1972 - Ավերակները կրակում են ... - Մարիա Օսիպովա Մարիսյա
1971 - Իմ որդիների օրը - դրվագ
1972 - Ալկիոն - Զոյայի մայրը
1973 - Տարտակ- Ալյոշայի մայրը
1974 - Յաս և Յանինա - Կլարա Իվանովնա
1976 - Կիրակի գիշեր - Զակրուժնիի կինը
1976, 1978 - Ժամանակն ընտրել է մեզ - բազմազավակ մայր
1977 - Թռչուններ ձյան վրա (կարճամետրաժ)
1977 - Սև կեչի - դրվագ
1980 - Տառեր մարմարի վրա (կարճամետրաժ)
1980 - Հորդացում
1981 - Հսկիչ մասնագիտությամբ-դրվագ
1981 - Վերջին հնարավորություն (բելառուս․՝ Апошні шанц) (ֆիլմ-ներկայացում) - Պոլինա Իվանովնա, ընդհատակյա աշխատող
1981 - Մարդիկ ճահիճում, առաջին «Պոլեսսյան տարեգրություն» ֆիլմը- Աննա
1982 - Ամպրոպի շունչը, երկրորդ «Պոլեսսյան տարեգրություն» ֆիլմը- Աննա
1984 - Ներիր ինձ, առաջին սեր - Կոստյայի մայրը
1986 - Քննություն տնօրենի համար-Տատյանա Գրիգորիևնա, ոստիկանության կապիտան
1988 - Մեր զրահապատ գնացքը - դրվագ
1990 – Մուդրոմեր (ֆիլմ-ներկայացում) – Վճռական մարդ
1990 - Ֆրանկա - Խամի կինը - Ավդոտյա, Պավելի կնքահայրը
1991 - Տուտեյշյա (ֆիլմ-ներկայացում) - Գանուլ Զնոշչիխա
1993 - Քահանան շուն ուներ ...
1997 - Լոխովսկու գործերը, «Ողջույններ անվանակցից» շարքից - Մարֆա Իլյինիչնա, տանտիրուհի, որտեղ կանգ էր առել Վասյա-Լոխը
2003 - Դիմադրության տարածք (կինոալմանախ), «Մայրիկ» պատմվածք - Ստեպանիդա
2006 - Գայթակղություն - պառավ հիվանդ
2009 - Դատարան (հեռուստասերիալ), 15-րդ սերիա «Պատվո խոսք»
2010 - Գուշակություն մոմի լույսի ներքո (հեռուստասերիալ) – Գրունյա տատիկ
2010 - Վրեժ (հեռուստասերիալ) - դրվագ (տիտրերում նշված չէ)
2017 – Վերադարձ տուն (մինի-ֆիլմ) - մայրիկ

Մուլտֆիլմերի հնչյունավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1984 - Հաց
1985 - Ինձնից մի վախեցիր

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ліпскі У. Нарачанская Чайка: п’еса-ява пра Марыю Захарэвіч, народную артыстку Беларусі / Уладзімір Ліпскі. — Мінск : Беларусь, 2006. — 125 с.: іл. — ISBN 985-01-0663-8.
Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка Мядзельскага раёну. - Мінск: «Беларуская Энцыклапедыя» імя Петруся Броўкі, 1998.- С.405-409.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.
↑ «Постановление Кабинета Министров Республики Беларусь от 21 ноября 1996 года № 739 «Аб узнагароджаннi М.Г.Захарэвiч Ганаровай граматай Кабiнета Мiнiстраў Рэспублiкi Беларусь»». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 5-ին.
↑ «Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 24 ноября 2005 г. №1327 "Аб узнагароджаннi групы артыстаў дзяржаўнай установы "Нацыянальны акадэмiчны тэатр iмя Янкi Купалы" Ганаровай граматай Савета Мiнiстраў Рэспублiкi Беларусь"». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
↑ «Спіс заслужаных артыстаў Беларусі — Вікіпедыя». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 28-ին.
↑ Марыі Захарэвіч прысвоілі званне «Ганаровы грамадзянін Мінскай вобласці» Արխիվացված 2012-05-08 Wayback Machine // Рэгіянальная газета(բելառուս.)
↑ «Мядельский районный исполнительный комитет». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 2-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Զախարևիչ» հոդվածին։

[_67b4959be5d24055-1] 1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.

[2] «Постановление Кабинета Министров Республики Беларусь от 21 ноября 1996 года № 739 «Аб узнагароджаннi М.Г.Захарэвiч Ганаровай граматай Кабiнета Мiнiстраў Рэспублiкi Беларусь»». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 5-ին.

[3] «Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 24 ноября 2005 г. №1327 "Аб узнагароджаннi групы артыстаў дзяржаўнай установы "Нацыянальны акадэмiчны тэатр iмя Янкi Купалы" Ганаровай граматай Савета Мiнiстраў Рэспублiкi Беларусь"». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.

[4] «Спіс заслужаных артыстаў Беларусі — Вікіпедыя». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 28-ին.

[5] Марыі Захарэвіч прысвоілі званне «Ганаровы грамадзянін Мінскай вобласці» Արխիվացված 2012-05-08 Wayback Machine // Рэгіянальная газета(բելառուս.)

[6] «Мядельский районный исполнительный комитет». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 2-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]