Մագուրա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մագուրա
Տեսակքարանձավ, տեսարժան վայր, rock art?, առաջնակենցաղ արվեստի պատկերներով անձավ և էքսկուրսիոն անձավ
Երկիր Բուլղարիա
ՎարչատարածքRabisha?
Մասն էԲուլղարիայի 100 զբոսաշրջային օբյեկտներ
ԲԾՄ371 մետր
Երկարություն2500 մետր
Խորություն56 մետր
Հայտնաբերման տարի1960
Քարտեզ
Քարտեզ

Մագուրա (բուլղար․՝ Магура), Բուլղարիայի Ռաբիշա գյուղի մոտ գտնվող բրոնզեդարյան նկարազարդումներով քարանձավ[1]։ 1942 թվականից մինչև 1972 թվականի հոկտեմբերի 24-ը մոտակա գյուղի անունով կոչվել է Ռաբիշայի քարանձավ (բուլղար․՝ Рабишка пещера)։ Խորությունը 2500 մետր է, ջերմաստիճանը՝ 12 °C։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քարանձավը հայտնի է եղել և ուսումնասիրվել դեռևս Հին Հռոմի ժամանակ և միջնադարում։ Այժմ քարանձավում գինի է պահվում։ Ամենամեծ՝ Հաղթական դահլիճում (բարձրությունը 30մ, լայնությունը՝ 58 մ, երկարությունը 130 մ) դասական երաժշտության համերգներ են կազմակերպվում։ Զբոսաշրջիկների համար ճեմուղիներ են սարքվել և լուսավորություն է անցկացվել։

1984 թվականին քարանձավը ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության նախնական ցուցակ[2]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընդհանուր երկարությունը մոտավորապես 2,5 կմ է[3]։ Քարանձավը բաղկացած է երկար և խորը միջանցքներից։ Լրիվ պտույտ կատարելու համար պահանջվում է հինգ ժամ։ Մագուրան հայտնի է իր ստալակտիտներով և ստալագմիտներով։ Ամենամեծ ստալակտոնը ունի 20 մ բարձրություն և հիմքում 4 մետր տրամագիծ։ Հետազոտությունների ընթացքում գտնված ամենամեծ ստալագմիտը ունի 11 մետր բարձրություն և հիմքում 6 մետր տրամագիծ։ Դա Բուլղարիայում ամենամեծն է։ Քարանձավում կլոր տարին 12 °C աստիճան է։

Ժայռապատկերներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քարանձավը հայտնի է իր ժայռապատկերներով, որոնց թիվը հասնում է 700-ի։ Դրանք Եվրոպայում նախամարդու արվեստի ամենահին օրինակներից են[1][4]։ Պատկերված են կանայք, որսորդներ, կենդանիներ, բույսեր, արևը և աստղեր[5]։ Բուլղարացի հետազոտողները գտնում են, որ այստեղ պատկերված է Եվրոպայում ամենահին արևային օրացույցը՝ 366 օրով[6][7]։ Ըստ գիտնականների մադիկ այստեղ ապրել են դեռևս վաղ Հին քարե դարում (մեր թվարկությունից 100 000 - 40 000 տարի առաջ)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «Bulgarian rock art: the Magura Cave paintings». TRACCE Online Rock Art Bulletin. 2014 թ․ նոյեմբերի 19. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
  2. «"The Magoura Cave with drawings from the bronze age". UNESCO World Heritage Centre. Retrieved 16 May 2013». Վերցված է 2017 թ․ մարտի 28-ին. (անգլ.)
  3. Kassabova, Kapka (2008). Bulgaria. New Holland. էջ 115. ISBN 978-1-84537-564-5.
  4. Stoev, Alexey; Maglova, Penka (2014), «Astronomy in the Bulgarian Neolithic», in Ruggles, Clive L. N. (ed.), The Handbook of Archaeoastronomy and Ethnoastronomy, New York: Springer, էջեր 1377–1384, ISBN 978-1-4614-6140-1
  5. Arcà, Andrea (2014 թ․ նոյեմբերի 19). «Bulgarian rock art: the Magura Cave paintings». TRACCE Online Rock Art Bulletin. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
  6. «An excerpt of my Magura cave paintings study - The origin of the force». kikowsky_eng. 2011 թ․ նոյեմբերի 1. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  7. Магура сохранить старый солнечному календарю в Европе(չաշխատող հղում) (ռուս.)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մագուրա» հոդվածին։