Jump to content

Հնդկա-չինական հարաբերություններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Չին-հնդկական հարաբերություններ
Հնդկաստան և Չինաստան

Հնդկաստան

Չինաստան

Հնդկա-չինական հարաբերություններ, երկկողմանի դիվանագիտական հարաբերություններ Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության և Հնդկաստանի միջև[1][2][3]։ Պետական սահամնի ձգվածությունը երկրների միջև կազմում է 3380 կմ։ 2013 թվականին երկու երկրների առևտրաշրջանառությունը կազմում է 65,5 մլրդ դոլար[4][5]։

Պատկեր:Manmohan Singh and Wen Jiabao.jpg
Մանմոհան Սինգհը և Վեն Ցզյաբաոն 2008 թվականին:

Հնդկաստանը և Չինաստանը հարաբերություններ են պահում ավելի քան 2000 տարի[6]։ Ժամանակակից հարաբերությունները սահմանվել են 1950 թվականին, երբ Հնդկաստանը դարձել է առաջին երկրներից մեկը, որը հրաժարվել է Չինաստանի հանրապետության հետ հարաբերություններից և Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությանը ճանաչել Մայրցամաքային Չինաստանի օրինական կառավարություն[7]։ Չինաստանը և Հնդկաստանը երկու առավել խտաբնակ երկրներն են, ինչպես նաև աշխարհում տիրապետում են ամենաարագ զարգացող տնտեսություններով[8]։ Ստացված տնտեսական աճն ազդեցություն է թողել Հնդկաստանի և Չինաստանի վրա, որի արդյունքում աճել է նրանց երկկողմանի հարաբերությունների նշանակալիությունը[9]։ Չնայած Հնդկաստանի տպավորիչ տնտեսական աճին, այն Չինաստանից զարգացմամբ ետ է մնում[10][11]։

Չինաստանը և Հնդկաստանն աշխարհում ամենահին քաղաքակրթություններից են և գոյատևում են միասին հազարամյակների ընթացքում[12][13]։ Չինաստանի և Հնդկաստանի միջև տնտեսական և մշակութային կապերը ծագում են հնագույն ժամանակներից[14]։ Մետաքսի ճանապարհը ոչ միայն ծառայել է Չինաստանի և Հնդկաստանի միջև հիմնական առևտրային երթուղային, այլ նաև համարվում է Հնդկաստանից Արևելյան Ասիա բուդդիզմի տարածման հիմնական ճանապարհներից մեկը[15]։ 19-րդ դարում Չինաստանի տարածքում տեղի են ունեցել մի քանի ափիոնային պատերազմներ, այն ժամանակ Բրիտանական Հնդկաստանը եղել է Բրիտանական կայսրության մի մասը և Ցին դինաստիայի դեմ պատերազմում աջակցել է բրիտանացիներին[16][17]։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Հնդկաստանը և Չինաստանն իրենց ներդրումն են ունեցել Ճապոնական կայսրության փլուզման մեջ[18]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Williams, Barbara (2005). World War Two. Twenty-First Century Books, 2004. ISBN 978-0-8225-0138-1.
  2. Angela Schottenhammer (2008). The East Asian Mediterranean: Maritime Crossroads of Culture, Commerce and Human Migration. Otto Harrassowitz Verlag. էջեր 138–. ISBN 978-3-447-05809-4. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 21-ին.
  3. SEN, TANSEN (2006). «The Yuan Khanate and India: Cross-Cultural Diplomacy in the Thirteenth and Fourteenth Centuries». Asia Major. 19 (1/2): 299–326. JSTOR 41649921.
  4. Backus, Maria (September 2002). Ancient China. Lorenz Educational Press, 2002. ISBN 978-0-7877-0557-2.
  5. Janin, Hunt (January 1999). The India-China opium trade in the nineteenth century. McFarland, 1999. ISBN 978-0-7864-0715-6.
  6. «What to do in Quanzhou: China's forgotten historic port - CNN Travel». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 16-ին.
  7. «Archived copy» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link) p. 15.
  8. «Why is China alienating half a billion young Indians?». scmp.com. 2017 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 27-ին.
  9. "India and China row over border" Արխիվացված 15 Փետրվար 2008 Wayback Machine, BBC News, 14 November 2006. Retrieved 31 January 2007.
  10. Ananth Krishnan (2013 թ․ հուլիսի 19). «Behind China's Hindu temples, a forgotten history». The Hindu. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 16-ին.
  11. «Multimedia». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 19-ին.
  12. «'China, India and the fruits of Nehru's folly'». dna. 2007 թ․ հունիսի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 16-ին.
  13. «Nehru's legacy to India». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  14. Maxwell, Neville (2015). India's China War (2nd Ed). New Delhi: Natraj Publishers in Association with Wildlife Protection Society of India. ISBN 978-8181582508.
  15. «www.amar-jawan.org/querypage.asp?forceid=1». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հունիսի 7-ին.
  16. Hunt Janin The India-China opium trade in the nineteenth century. — McFarland, 1999. — ISBN 978-0-7864-0715-6
  17. Barbara Williams World War Two. — Twenty-First Century Books, 2004. — ISBN 978-0-8225-0138-1
  18. "Rapprochement Across the Himalayas: Emerging India-China Relations Post Cold"Mishra, Keshav (2004). Rapprochement Across the Himalayas: Emerging India-China Relations Post Cold War Period (1947-2003). ISBN 9788178352947. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 15-ին. p. 40

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Bagchi, Prabodh Chandra, Bangwei Wang, and Tansen Sen. 2012. India and China: interactions through Buddhism and diplomacy : a collection of essays by Professor Prabodh Chandra Bagchi. Singapore: ISEAS Pub.
  • Bhat, R. B., & Wu, C. (2014). Xuan Zhang's mission to the West with Monkey King. New Delhi : Aditya Prakashan, 2014.
  • Chandra, Lokesh. 2016. India and China. New Delhi : International Academy of Indian Culture and Aditya Prakashan, 2016.
  • Chaudhuri, S. K. (2011). Sanskrit in China and Japan. New Delhi: International Academy of Indian Culture and Aditya Prakashan.
  • Chellaney, Brahma, "Rising Powers, Rising Tensions: The Troubled China-India Relationship," SAIS Review (2012) 32#2 pp. 99–108 in Project MUSE
  • Dalal, JS: The Sino-Indian Border Dispute: India's Current Options. Արխիվացված 2012-09-30 Wayback Machine Master's Thesis, June 1993.
  • Davies, Henry Rudolph. 1970. Yün-nan, the link between India and the Yangtze. Taipei: Ch'eng wen.
  • De, B. W. T. (2011). The Buddhist tradition in India, China & Japan. New York: Vintage Books.
  • Deepak, B.R. & Tripathi, D.P. The Future of India China Relations Արխիվացված 2019-03-02 Wayback Machine "India China Relations - Future Perspectives", Vij Books, July 2012
  • Dumoulin, H., Heisig, J. W., Knitter, P. F., & McRae, J. (2005). India and China. (Zen Buddhism : a history.) Bloomington (IN: World Wisdom.
  • Forbes, Andrew ; Henley, David (2011). "Past, present and future commercial Sino-Indian links via Sikkim," in: China's Ancient Tea Horse Road. Chiang Mai: Cognoscenti Books. ASIN: B005DQV7Q2
  • Frankel, Francine R., and Harry Harding. The India-China Relationship: What the United States Needs to Know. Columbia University Press: 2004. 0-231-13237-9.
  • Garver, John W. China's Quest: The History of the Foreign Relations of the People's Republic (2015), pp 146–62, 435-44, 734-57.
  • Garver, John W. Protracted Contest: Sino-Indian Rivalry in the Twentieth Century. University of Washington Press: 2002. 0-295-98074-5.
  • Harris, Tina (2013). Geographical Diversions: Tibetan Trade, Global Transactions. University of Georgia Press, United States. 0820345733. pp. 208.
  • Hongyu Wang, ‘Sino-Indian Relations: Present and Future’, Asian Survey 35:6, June 1995.
  • Indian Customs Info "Import From China to India" by Indiancustoms.info (November, 2019)
  • Jain, Sandhya, & Jain, Meenakshi (2011). The India they saw: Foreign accounts. New Delhi: Ocean Books. Contains material about Chinese Buddhist pilgrims and explorers to India.
  • Ling Zhu, ’China-Pakistan Alliance against India’, UPI Asia.com, 9 September 2008, in Jagannath P. Panda, Dragon Looks South: Current Drives in China's South Asian Neighbourhood Policy, in China and its neighbours (ed. Srikant Kondapalli, Emi Mifune), Pentagon Press, New Delhi 2010.
  • Lintner, Bertil. Great game east: India, China, and the struggle for Asia's most volatile frontier (Yale University Press, 2015)
  • Liping Xia, ‘The Evolution of Chinese Views Toward Cbms’, in Michael Krepon, Dominique M. McCoy, and Matthew C.J. Rudolp (Eds.), A Handbook of Confidence-*Building Measures for Regional Security, Washington, DC: Henry L. Stimson Center, 1993.
  • Lu, Chih H.. The Sino-Indian Border Dispute: A Legal Study. Greenwood Press: 1986. 0-313-25024-3.
  • K. M. Panikkar (1957). India and China. A study of cultural relations. Asia Pub. House: Bombay.
  • Raghu, V., Yamamoto, C., Lokesh, C., & International Academy of Indian Culture. (2007). Sanskrit—Chinese lexicon: Being Fan Fan Yü, the first lexicon of its kind dated to A.D. 517. New Delhi: International Academy of Indian Culture and Aditya Prakashan.
  • Sen, Tansen. Buddhism, Diplomacy, and Trade: The Realignment of Sino-Indian Relations, 600-1400. University of Hawaii Press: 2003. 0-8248-2593-4.
  • Sidhu, Waheguru Pal Singh, and Jing Dong Yuan. China and India: Cooperation or Conflict? Lynne Rienner Publishers: 2003. 1-58826-169-7.
  • Van, G. R. H. (2001). Siddham: An essay on the history of Sanskrit studies in China and Japan. New Delhi: International Academy of Indian Culture and Aditya Prakashan.
  • Varadarajan, S. India, China and the Asian Axis of Oil Արխիվացված 2006-07-08 Wayback Machine, January 2006
  • Weimen Zhao and Giri Deshingkar, ‘Improving Sino-Indo Relations’ in Michael Krepon and Amit Sevak (eds.), Crisis Prevention, Confidence Building, and *Reconciliation in South Asia, New York: St. Martin's Press, 1995.
  • Yaarov Vertzberg, The Enduring Entente: Sino-Pakistan Relations 1960-1980, New York: Praeger, 1982.
  • Yutang, Lin. 1942. The wisdom of China and India. New York: Random House.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]