Jump to content

Հին Հռոմի արքաներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
 Հին Հռոմի արքա
լատին․՝ Reges Romae
ՆստավայրՀռոմ
ՆշանակողՆշանակվում է Հռոմի սենատի կողմից[1]
Պաշտոնավարման ժամկետցմահ
Անդրանիկ պաշտոնավարՀռոմուլոս և Հռեմոս
ՁևավորումՔ.ա. 753 թվական
Վերջին պաշտոնավարԼուկիոս Տարքվինիոս Գոռոզ
Վերացվել էՔ.ա. 509 թվական

Հին Հռոմի արքաներ[2], (լատին․՝ Reges Romae), Հին Հռոմի լեգենդար և կիսալեգենդար կառավարիչներ, որոնք կառավարել են այսպես կոչված արքայական դարաշրջանում նախքան հանրապետական կառավարման համակարգի հաստատումը։ Հռոմեական առաջին պատմիչները (այդ թվում նաև Տիտոս Լիվիոսը) հիշատակում են 7 արքայի[3]։

Արքաների ցանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հին արքաներ
Արքա Կառավարման թվեր
Հռոմուլոս և Հռեմոս[4] (Ք.ա. 753 թվական — Ք.ա. 716 թվական)
Նումա Պոմպիլիոս (Ք.ա. 715 թվական — Ք.ա. 674 թվական)
Տուլլ Հոստիլիոս (Ք.ա. 673 թվական — Ք.ա. 642 թվական)
Անկոս Մարկիոս (Ք.ա. 642 թվական — Ք.ա. 617 թվական)
Լուկիոս Տարքվինիոս Հին (Ք.ա. 616 թվական — Ք.ա. 579 թվական)
Սերվիոս Տուլլիոս (Ք.ա. 578 թվական — Ք.ա. 535 թվական)
Լուկիոս Տարքվինիոս Գոռոզ (Ք.ա. 535 թվական — Ք.ա. 509 թվական)

Լեգենդարություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ընտանեկան հարաբերություններ[5]

Հռոմեական արքաների անհատականություններն արտացոլում են հռոմեացիների պատկերացումներն իրենց հեռավոր նախնիների մասին։ Արդյունքում իրենք՝ արքաները հավասարվեցին աստվածներին, նրանց ոսկյա արձանները կանգեցվեցին Հռոմի հրապարակում (410 թվականին այդ արձանները հալեցրին, որպեսզի կարողանան վճարել Ալարիկ I-ին)։ Թագավորական դարաշրջանի շրջանակում առաջացավ ոչ միայն պետությունը, այլև արդեն հանրապետական շրջանում զարգացող սոցիալ-քաղաքական կազմակերպության կարևորագույն տարրեր՝ հռոմեական պոլիսը[6]։

Անվանակոչում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լատիներեն «Rex» բառի առավել ճիշտ թարգմանությունը կլիներ «թագավոր» (այդ ժամանակաշրջանի հռոմեական կառավարիչները ընտրվում էին զորավարների կողմից, այլ ոչ թե այդ պաշտոնը տրվում էր ժառանգաբար)։ Սակայն ռուսերեն լեզվով պատմական գրականության մեջ օգտագործվում է «царь» տերմինը[7]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Кофанов Л. Л. 2001: Характер царской власти в Риме VIII—VI вв. до н. э. Արխիվացված 2012-02-03 Wayback Machine // Антиковедение и медиевистика: сб. науч. тр. Вып. 3. / В. В. Дементьева (отв. ред.). Ярославль, 14-24.
  2. «<italic>Essentials in American History</italic>. By <sc>Albert Bushnell Hart</sc>. (New York, Cincinnati and Chicago: The American Book Company. 1905. Pp. xlviii, 584)». The American Historical Review. 1905-10. doi:10.1086/ahr/11.1.166. ISSN 1937-5239.
  3. Cornell, Tim (2016 թ․ մարտի 7). «Tatius, Titus». Oxford University Press. ISBN 978-0-19-938113-5. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  4. Царь сабинян Тит Татий стал его соправителем, но умер раньше Ромула и в список римских царей не включается.
  5. «Коптев А. В. Правовой механизм передачи царской власти в архаическом Риме и сакральные функции трибуна целеров» (ռուսերեն). ancientrome.ru. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 1-ին.
  6. Forsythe, Gary (2005 թ․ փետրվարի 14). A Critical History of Early Rome. University of California Press. ISBN 978-0-520-94029-1.
  7. Gale, Robert L. (1963-09). «Manuel Lujan, Another Name by Willa Cather». Names. 11 (3): 210–211. doi:10.1179/nam.1963.11.3.210. ISSN 0027-7738.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]