Կուժկոտրուկ միամյա

Կուժկոտրուկ միամյա

Թագավորություն	Բույսեր
Բաժին	Ծածկասերմեր
Դաս	Երկշաքիլավորներ
Կարգ	Հրանունկածաղկավորներ
Ընտանիք	Հրանունկազգիներ
Ցեղ	Կուժկոտրուկ

Լատիներեն անվանում

Adonis annua

Հոմանիշներ

Adonis autumnalis L.
Adonis phoenicea Bercht. et J.Presl

Կուժկոտրուկ միամյա (լատին․՝ Adónis ánnua), միամյա վայրի բույս, Կուժկոտրուկի ընտանիքի նմանությամբ։

Բուսաբանական բնութագիր

Ունի 25-40 սմ բարձրություն։

Ցողունը ուղիղ է, պարզ կամ թեթևակի մասնիկավորված, ակոսավոր, սովորական մերկ։

Ստորին տերևները կոթունավոր է, վերադաս, բոլորը մատնաձև-առանձին գծային, պինդ կամ եռաճեղք շերտերով։

Ծաղիկները միայնակ են, 15-25 մմ տրամագծով. բաժականման բաց թերթերով, հեռավորության վրա կամ նույնիսկ ներքևի կորով, թերթիկները 6-10 մմ, ամբողջությամբ ձվաձև, ձևավորված կիսագնդային պսակով, ինտենսիվ կարմիր, գրեթե սև հիմքով։ Ծաղկում հունիս-հուլիս ամիսներին։ Ծաղկի բանաձևն է՝ $\ast K_{5}\;C_{5-10}\;A_{\infty }\;G_{\infty }$ ^[1].

Պտուղի գլխին տանձաձև ձևավորված է սերմը՝ ուղիղ ճեղքվածքով։

Տարածվածություն և էկոլոգիա

Տարածված է Հյուսիսային Աֆրիկայում, Արևմտյան Ասիայում, Միջին Արևելքում, Կենտրոնական և Հարավային Եվրոպայում։

Այն աճում է Ռուսաստանի (Մերձսևծովյան շրջանի) եվրոպական մասում, Ուկրաինայում (Դնեպրովսկի շրջանի), Մոլդովայում։

Այն աճում է որպես մշակաբույսերի մոլախոտ, ճանապարհներին, աղբավայրերում, առանձին կամ խմբերով։

Նշանակություն և կիրառություն

Դեկորատիվ բույս է։

Բուժական հատկություններ

Թերապևտիկ նպատակներով օգտագործվում է բույսի հողի վրայի մասը։

Բույսի վերին հատվածը պարունակում է կարոտինոիդներ 0.332-0.675%, առավելագույնը պտղի հասունացման սկզբում, պարունակում է վիտամին C:

Ծաղիկների մեջ հայտնաբերվել է Կարոտինոիդներ, իսկ պտուղներում՝ ճարպային յուղ։

Բույսը կարող է փոխարինել կուժկոտրուկ գարնանայինին։

Ծանոթագրություններ

↑ Экофлора Украины = Екофлора України (укр.) / Відпов. редактор Я.П. Дідух. — Київ: Фітосоціоцентр, 2004. — Т. 2. — 480 с..

Գրականություն

- Adonis automnalis // Ботанический словарь / сост. Н. И. Анненков. — СПб.: Тип. Имп. АН, 1878. — XXI + 645 с.
Лавренова Г. В., Лавренов В. К. Энциклопедия лекарственных растений. — Издательство «Донеччина», 1997.

Արտաքին հղումներ

Адонис однолетний на сайте Энциклопедия декоративных садовых растений Проверено 16 октября 2008 г.

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կուժկոտրուկ միամյա» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կուժկոտրուկ միամյա» հոդվածին։

[Экофлора-1] Экофлора Украины = Екофлора України (укр.) / Відпов. редактор Я.П. Дідух. — Київ: Фітосоціоцентр, 2004. — Т. 2. — 480 с..

[1]