Լեոնիդ Ստուկանով
Լեոնիդ Ստուկանով | |
---|---|
Ծնվել է | հունվարի 28, 1947 |
Ծննդավայր | Q1997665?, Wienhausen |
Վախճանվել է | մայիսի 16, 1998 (51 տարեկան) |
Մահվան վայր | Տագանրոգ, Ռոստովի մարզ, Ռուսաստան |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Կրթություն | Ռոստովի գեղարվեստի ուսումնարան |
Մասնագիտություն | նկարիչ |
Ժանր | գրաֆիկա |
Leonid Stukanov Վիքիպահեստում |
Լեոնիդ Ալեքսանդրովիչ Ստուկանով (ռուս.՝ Леонид Александрович Стуканов, հունվարի 28, 1947, Q1997665?, Wienhausen - մայիսի 16, 1998, Տագանրոգ, Ռոստովի մարզ, Ռուսաստան), ռուս նկարիչ, մանկավարժ[1][2]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լեոնիդ Ստուկանովը ծնվել է 1947 թվականի հունվարի 28-ին Նորդբուրգում, ուր նրա մորը քշել էին գերմանացիները Տագանրոգի բռնազավթման ժամանակ։ 1949 թվականին մոր հետ միասին վերադարձել է Տագանրոգ։
1954 թվականին ընդունվել է հանրակրթական դպրոց։ Ութերորդ դասարանն ավարտելուց հետո երկու տարի սովորել է ուսումնարանում՝ ստանալով ռադիոմոնտաժողի մասնագիտություն։
Մի քանի տարի սովորել է Կոմբայնների գործարանին կից մշակույթի պալատի կերպարվեստի ստուդիայում՝ Վալենտինա Ռուսոյի մոտ[3]։
Ռոստովի Մ. Գրեկովի անվան գեղարվեստի ուսումնարան կարողացել է ընդունվել միայն երրորդ փորձից[4] և այնտեղ սովորել է 1964 թվականից մինչև 1968 թվականը՝ ավարտելով գեղանկարչական-մանկավարժական բաժինը (Պ. Չերենովի դասարան)[5]։ Ուսումնարանում Ստուկանովը համարվել է լավագույն նկարիչ[5]։ Դասավանդողներից ոմանք նրան նույնիսկ կասկածել են հիպերռեալիզմի հանդեպ հակում ունենալու մեջ[5]։
Ռոստովի գեղարվեստի ուսումնարանն ավարտելուց հետո իր ընկեր-համակուրսեցիներ Ալեքսանդր Ժդանովի, Վ. Սոբկոյի և Լեոնիդ Պուզինի հետ միասին ուղարկվել է Վորոնեժ, աշխատել Նովայա Ուսմանի գեղանկարչության-ձևավորման արվեստանոցում[5]։
Վերադառնալով Տագանրոգ՝ Լեոնիդ Ստուկանովը մի որոշ ժամանակ աշխատել է Կոմբայնների գործարանին կից մշակույթի պալատի կերպարվեստի ստուդիայում[3]։
1969 թվականից մինչև 1997 թվականը Լեոնիդ Ստուկանովը դասավանդել է Տագանրոգի մանկական գեղարվեստի դպրոցում[6]։ Դաստիարակել է բազմաթիվ նկարիչների, որոնց թվում են եղել Յուրի Շաբելնիկովը, Նատալյա Դուրիցկայան, Նադեժդա Շվեցը, Յուրի Ֆեսենկոն, Վասիլի Սլեպչենկոն[7][8]։
Լեոնիդ Ստուկանովն իր ուսուցիչ է համարել Ալեքսանդր Ժդանովին, որի հետ սովորել է մի խմբում Ռոստովի գեղարվեստի ուսումնարանում, ընկերություն է արել երկար տարիներ և նամակագրություն է պահպանել Ժդանովի՝ 1987 թվականին Միացյալ Նահանգներ տեղափոխվելուց հետո[9][10]։ Ընկերները Ստուկանովին կոչել են Կոմս (ռուս.՝ Граф)[11]։ Այդ անունը հորինել էր Ալեքսանդր Ժդանովը դեռ ուսանողական տարիներին[5]։ Լեոնիդ Ստուկանովը սիրել է երաժտություն, նվագել է փողային նվագախմբում[12]։
1988 թվականին Լեոնիդ Ստուկանովը մասնակցել է «Արվեստ կամ մահ» (ռուս.՝ «Искусство или смерть») միության ցուցահանդեսներին («Մեկօրյա ցուցահանդես» (ռուս.՝ «Однодневная выставка», «Жупел»)[13][14]։ Պաշտոնապես չլինելով «Արվեստ կամ մահ» միության անդամ՝ Լեոնիդ Ստուկանովը, մասնակցելով ցուցահանդեսներին, սատարել է իր երիտասարդ աշակերտներին ու գործընկերներին և նրանց շրջանում ունեցել բարձր հեղինակություն[7][15]։
Լեոնիդ Ստուկանովի կենդանության օրոք կազմակերպվել է երկու անհատական ցուցահանդես Տագանրոգի Անտոն Չեխովի անվան թատրոնում (1987) և Տագանկայի թատրոնում (1992)[16]։ Տագանրոգի գեղարվեստի թանգարանի հավաքածուում պահվում է Ստուկանովի ութ աշխատանք[17]։
Լեոնիդ Ստուկանովը զոհվել է չպարզված հանգամանքներում 1998 թվականի մայիսի 16-ին[18]. նա սպանվել է իր արվեստանոցում։ Քրեական գործը մնացել է չբացահայտված։ Լեոնիդ Ստուկանովը թաղվել է Տագանրոգում՝ Նիկոլաևյան գերեզմանատանը։
Հավաքածուներ, որտեղ գտնվում են նկարչի աշխատանքները
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ռոստովի կերպարվեստների մարզային թանգարան, Դոնի Ռոստով
- Տագանրոգի գեղարվեստի թանգարան[19][20], Տագանրոգ[21]
- Ժամանակակի կերպարվեստի թանգարան Դմիտրովսկայայում, Դոնի Ռոստով
- «Piter» պատկերասրահ, Տագանրոգ
- «Ավանգարդ» պատկերասրահ, Դոնի Ռոստով
- Մասնավոր հավաքածուներ Ռուսաստանում, ԱՄՆ-ում, Գերմանիայում և Ֆրանսիայում
Անհատական ցուցահանդեսներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1987 – «Լեոնիդ Ստուկանով», Տագանրոգի Անտոն Չեխովի անվան դրամատիկական թատրոն, Տագանրոգ[18]
- 1992 – «Լեոնիդ Ստուկանով», Տագանկայի թատրոն, Մոսկվա[18]
- 1998 – «Լեոնիդ Ստուկանով», Անտոն Չեխովի անվան գրադարանի ցուցասրահ, Տագանրոգ
- 2010 – «Լեոնիդ Ստուկանով, Վյաչեսլավ Ուշենին, Վիկտոր Պալկո», Ռուսաստանի նկարիչների միության ցուցասրահ, Տագանրոգ[22][23]
- 2017 – «Կոմս» (ռուս.՝ Граф), ZHDANOV պատկերասրահ, Դոնի Ռոստով[24][25][26][27][28]
Խմբակային ցուցահանդեսներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1988 – «Մեկօրյա ցուցահանդես» (ռուս.՝ «Однодневная выставка», «Прибой» գործարանի մշակույթի պալատ, Տագանրոգ
- 1988 – «Жупел», Նկարիչների միության ցուցասրահ Գորկու փողոցում, Դոնի Ռոստով[29]
- 1996 – Տագանրոգի նկարիչների ցուցահանդես, Ռուսաստանի նկարիչների միության ցուցասրահ, Տագանրոգ
- 1996 – Տագանրոգի նկարիչների ցուցահանդես, Ռուսաստանի նկարիչների միության ցուցասրահ, Տագանրոգ
- 1997 – Տագանրոգի նկարիչների ցուցահանդես, Ռուսաստանի նկարիչների միության ցուցասրահ, Տագանրոգ
- 1998 – Տագանրոգի նկարիչների ցուցահանդես, Անտոն Չեխովի անվան գրադարանի ցուցասրահ, Տագանրոգ
- 2006 – «О времени, о мире, о родной земле», Տագանրոգի գեղարվեստի թանգարան, Տագանրոգ
- 2007 – «Донское наследие», Պետական պատմական թանգարան, Մոսկվա[30]
- 2008 – «М — Ж», Ժամանակակից կերպարվեստի թանգարան Դմիտրովսկայայում, Դոնի Ռոստով
- 2008 – «Մահկանացուի մասին արվեստում։ Նիկոլայ Կոնստանտինովի հիշատակին» (ռուս.՝ «О смертном в искусстве. Памяти Николая Константинова»), М-պատկերասրահ, Դոնի Ռոստով[31][32][33]
- 2008 – Օ․ Սուխոդոլսկու պատկերասրահի հավաքածուից (ռուս.՝ «Из собрания Галереи О. Суходольского»), Ռուսաստանի նկարիչների միության ցուցասրահ, Տագանրոգ
- 2009 – ««Արվեստ կամ մահ» միություն, Մոսկվայի ժամանակակից արվեստի թանգարան, Մոսկվա[7]
- 2015 – «Սև գույն» (ռուս.՝ «Чёрный свет»), Ժամանակակից կերպարվեստի թանգարան Դմիտրովսկայայում, Դոնի Ռոստով[34][35]
- 2016 – «Գավառական սյուիտ» (ռուս.՝ «Провинциальная сюита»), Ժամանակակից կերպարվեստի թանգարան Դմիտրովսկայայում, Դոնի Ռոստով[36][37]
- 2019 – «Չամփոփելով արդյունքները․․․» (ռուս.՝ «Не подводя итоги...»), Տագանրոգի գեղարվեստի թանգարան, Տագանրոգ[38]
- 2019 – «Հիշում ենք» (Լ․ Ստուկանով, Վ. Դմիտրիև, Վ. Օռլով, Ն. Լիմանենկո, Վ. Պրոտոպոպով և այլք, ռուս.՝ «Помним»), Ռուսաստանի նկարիչների միության ցուցասրահ, Տագանրոգ[39][40]
Առավել հայտնի աշակերտներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Յուրի Հակոբյանց (1978), նկարիչ[41][42]
- Ալեքսեյ Ադամով (1971), ռուս նկարիչ
- Վլադիմիր Բարանովսկի, ռուս նկարիչ
- Վլադիմիր Վելտման (1959), ռուս նկարիչ
- Նատալյա Դուրիցկայա (1960), ռուս նկարչուհի[43]
- Վալերի Պոլիենկո (1974), ռուս ռեժիսոր, բանաստեղծ-երգահան, կոմպոզիտոր, պրոդյուսեր
- Վլադիսլավ Պրոտոպոպով (1961-2015), ռուս նկարիչ, մանկավարժ[44][45]
- Վասիլի Սլեպչենկո (1960-1991), ռուս նկարիչ[46]
- Յուրի Ֆեսենկո (1955), ռուս նկարիչ[7][8]
- Յուրի Շաբելնիկով (1959), ռուս նկարիչ[8]
- Նադեժդա Շվեց (1958), ռուս նկարչուհի, Ուկրաինայի վաստակավոր նկարչուհի, Խարկովի օպերայի և բալետի ակադեմիական թատրոնի գլխավոր նկարչուհի[8]
- Ալեքսեյ Յակովլև (1974), ռուս նկարիչ, մանկավարժ[47][48]
Հիշատակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 2008 թվականի հունվարին Տագանրոգի գեղարվեստի թանգարանում անցկացվել է Նատալյա Դուրիցկայայի «Ճյուղեր» (ռուս.՝ «Ветви») անհատական ցուցահանդեսը՝ նվիրված Լեոնիդ Ստուկանովին[49]։
- 2014 թվականին հրատարակվել է Լեոնիդ Պուզինի «Լուսինը Ջրհոսում» (ռուս.՝ «Луна в Водолее») վեպը՝ նվիրված Լեոնիդ Ստուկանովին[50]։
- 2017 թվականի փետրվարին Ռուսաստանի նկարիչների միության Տագանրոգի ցուցասրահում բացվել է «Կոմսից հետո» ցուցահանդեսը՝ նվիրված Լեոնիդ Ստուկանովի ծննդյան 70-ամյակին[51][52]։ Ցուցահանդեսում ներկայացվել են Լեոնիդ Ստուկանովի աշակերտների աշխատանքները, որոնց թվում էին Յուրի Շաբելնիկովը, Նադեժդա Շվեցը, Նատալյա Դուրիցկայան, Վասիլի Սլեպչենկոն, Վլադիմիր Վելտմանը, Ալեքսեյ Յակովլևը, Վլադիսլավ Պրոտոպոպովը, Վադիմ Կրիվոշեևը, Յուրի Հակոբյանցը[51]։
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
«Գարուն», ստվարաթուղթ/յուղաներկ, 117х101, 1988
-
«Ինքնադիմանկար», ստվարաթուղթ/յուղաներկ, 30х24, 1990
-
«Կանացի դիմանկար», ստվարաթուղթ/յուղաներկ, 84х77, 1980-ավանների վերջ
-
«Սև գետակ», ստվարաթուղթ/յուղաներկ, 70х56, 1985
-
«Մարիա», ստվարաթուղթ/յուղաներկ, 58х34, 1981
-
«Ընտանիք», կտավ/յուղաներկ, 47х34, 1970-ականների վերջ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Энциклопедия Таганрога. — Ростов-на-Дону: Ростиздат, 2003. — 512 с. — ISBN 5-7509-0662-0.
- ↑ Стуканов Леонид Александрович // Городская Площадь. — 2001. — 16 мая.
- ↑ 3,0 3,1 Ильич С. Олег Хаславский: «Всё, что я пишу — это о Таганроге…» // Новая таганрогская газета. — 2012. — 3 ноября. — С. 4.
- ↑ Дубина Е. Знакомьтесь — Леонид Стуканов // Город. — 1994. — 5 ноября.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Пузин Л. Слово о художнике Александре Жданове // samlib.ru. — 2010. — 13 мая.
- ↑ Кривошеев В. О чём молчал Учитель // Таганрогская правда. — 2006. — 17 февр.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Товарищество «Искусство или смерть» / Под ред. О. Головановой. – М.: ГМСИ, 2009. – 304 с. – ISBN 978-5-91611-006-7.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 «Встреча с Леонидим Стукановым», док. фильм. Телекомпания «ТТК», 1997.
- ↑ Михеев Ю. Душа художника бродит по земле // Таганрогский вестник. — 1998. — 20 июня.
- ↑ Шабельников Ю. Л. Граф был моим художественным крёстным отцом… // Новая таганрогская газета. — 2012. — 3 марта.
- ↑ Владимирова М. Граф Стуканов // Таганрогская правда. — 2007. — 16 янв.
- ↑ Михеев Ю. Кто умер, но не забыт — тот бессмертен // Таганрогская правда. — 1998. — 27 июня.
- ↑ Белозор М. Волшебная страна. — СПб: Красный матрос, 1999. — 158 с. — ISBN 5-7187-0358-2.
- ↑ Белозор М. Кол и другие обитатели Волшебной страны // Кто главный. — 2006. — № 6.
- ↑ Толстова А. Ростовские великие // Коммерсантъ. — 2009. — 29 окт. — С. 14.
- ↑ Е. Д. Жизнь и смерть художника Стуканова // Город. — 1998. — 26 мая.
- ↑ Игумнова Т. Он жить спешил… // Таганрогская правда. — 2012. — 3 февр.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 Стуканов Леонид Александрович // Донская энциклопедия. — Таганрогː Айкен, 2015. — Т. 2. — С. 283. — ISBN 978-5-900948-18-8.
- ↑ Таганрогская картинная галерея. Живопись, графика XVIII—XX веков / сост. Л. В. Зуева. — Таганрог: Айкэн, 1998. — 208 с. — ISBN 5-900948-05-6.
- ↑ Рязанов В. Леонид Стуканов. «Песчаный берег» // Кто главный. — 2014. — № 9.
- ↑ Казакова Л. «Помнишь ли ты …» // Вехи Таганрога. Таганрогский художественный музей. — 2007. — № 32. — С. 62—63.
- ↑ Челнокова В. «Это всё, что останется после меня…» // Новая таганрогская газета. – 2010. – 11 дек.
- ↑ Раченко О. Выставка-воспоминание // Таганрогская правда. – 2011. – 28 янв.
- ↑ Собств. корр. Художественная галерея ZHDANOV // КТО ГЛАВНЫЙ. – 2017. – 24 авг.
- ↑ Пилипенко Г. В Ростове откроется новая галерея // www.rostovnews.net. – 2017. – 21 авг.
- ↑ Собств. корр. Утро России. Дон – Выставка Стуканова // РОССИЯ. Вести-Дон. – 2017. – 8 сент.
- ↑ Быкова Ю. Галерея ZHDANOV открылась выставкой работ Леонида Стуканова // rostov-dom.info. – 2017. – 2 сент.
- ↑ Кононова Л. Авангардист в винном баре // Город N. – 2017. – 29 авг. – С. 12.
- ↑ Синеок С. Как фанера над Парижем // Комсомолец. – 1988. – 28 июня.
- ↑ Савина Е. Донское наследие // Таганрогская правда. – 2007. – 10 окт.
- ↑ Мирзабекова Н. Искусство или… макароны // Молот. – 2008. – 4 июля.
- ↑ Грекова Л. Играющие со смертью // Город N. – 2008. – 1 июля.
- ↑ О смертном в искусстве. Каталог. – Ростов-на-Дону: Галерея «М», 2008. – 94 с.
- ↑ Калиниченко К. Музей на Дмитровской отмечает десятилетие новым проектом // Город N. – 2015. – 24 марта.
- ↑ Волошинова В. Черный свет «Черного квадрата» // werawolw.ru. – 2015. – 17 марта.
- ↑ Павливская Н. В Ростове открылась выставка «Дяди Васи» // www.panram.ru. – 2016. – 16 сент.
- ↑ Собств. инф. «Провинциальная сюита» Արխիվացված 2018-09-16 Wayback Machine // www.amr-museum.ru. – 2016. – 7 сент.
- ↑ Проницательный Г. В Таганроге решили открыть выставку художников XIX-XXI веков «Не подводя итоги…» // www.ruffnews.ru. – 2019. – 8 июня.
- ↑ Выставка «Помним». Каталог. – Таганрог: 2019. – 6 с.
- ↑ Раченко О. «О тех, кого помним...» // Таганрогская правда. – 2019. – 4 окт. – С. 8.
- ↑ Собств. корр. Таганрогский художник Юрий Акопянц показал ростовчанам выставку «Акварели между нот» Արխիվացված 2016-09-20 Wayback Machine // gorodskoyportal.ru. — 2013. — 15 июля.
- ↑ Пилипенко Г. Водная стихия Юрия Акопянца // www.rostovnews.net. — 2014. — 14 июля.
- ↑ Фестиваль современного искусства «2012». Каталог. — Ростов-на-Дону: Омега-принт, 2012. — 298 с.
- ↑ Демидов А. Умер таганрогский художник Владислав Протопопов // www.ruffnews.ru. — 2015. — 24 февр.
- ↑ Белозор М. Влад Протопопов // www.rostovnews.net. — 2015. — 20 марта.
- ↑ Рязанов В. Василий Слепченко. «Музыка для Тер-Оганьяна» // Кто главный. — 2017. — № 7-8. — С. 38.
- ↑ Проницательный Г. В Таганроге свои работы показали ученики изостудии Алексея Яковлева // www.ruffnews.ru. — 2017. — 16 сент.
- ↑ Ильич С. Мастерская Леонида Стуканова // www.rostovnews.net. — 2015. — 8 мая.
- ↑ Гальперин В. Ветви памяти // Молот. — 2008. — 1 февр.
- ↑ Пузин Л. Луна в Водолее. — Ontario: Altaspera Publishing, 2014. — 624 с. — ISBN 978-1-304-85906-8.
- ↑ 51,0 51,1 Проницательный Г. В Таганроге пройдёт выставка, посвящённая памяти художника Леонида Стуканова // www.ruffnews.ru. — 2017. — 4 февр.
- ↑ Собств. корр. Выставка учеников художника Леонида Стуканова открылась в Таганроге // РОССИЯ. Вести-Дон. — 2017. — 27 февр.