Էլլա Բյուլ
Էլլա Բյուլ նորվ.՝ Ella Bull | |
|---|---|
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 12, 1929[1] |
| Ծննդավայր | Røyrvik Municipality, Նուր Տրյոնդելագ, Նորվեգիա[2] |
| Վախճանվել է | սեպտեմբերի 21, 2006[1] (76 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Snåsa, Նուր Տրյոնդելագ, Նորվեգիա[1] |
| Մասնագիտություն | լեզվաբան, ուսուցչուհի, քաղաքական գործիչ, թարգմանչուհի, քրիստոնեական հիմների հեղինակ և հեղինակ |
| Լեզու | Հարավսաամերեն |
| Քաղաքացիություն |  Նորվեգիա |
| Կրթություն | Օսլոյի համալսարան և Q19382869? (1954) |
| Պարգևներ | |
Էլլա Հոլմ Բյուլ (նորվ.՝ Ella Holm Bull, աղջկական ազգանունը Յոմա նորվ.՝ Joma, հոկտեմբերի 12, 1929[1], Røyrvik Municipality, Նուր Տրյոնդելագ, Նորվեգիա[2] - սեպտեմբերի 21, 2006[1], Snåsa, Նուր Տրյոնդելագ, Նորվեգիա[1]), նորվեգիայի սաամ բանաստեղծուհի, թարգմանչուհի և դասախոս։ Իր ողջ ստեղծագործական կյանքը նվիրել է հարավսաամերենի ուսուցմանն ու տարածմանը։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Էլլա Հոլմ Բյուլը ծնվել է 1929 թվականի հոկտեմբերի 12-ին Սնոսայում՝ Նիլս Պեդերսեն Յոմայի (Nils Pedersen Joma, 1905-1948) և Աննա Յոդանսեն Սթեյնֆիելի (Anna Sofie Johnsen Steinfjell, 1904-1974) ընտանիքում։ 1948 թվականի հուլիսի 5-ին տեղի ունեցած ավտովթարի ժամանակ 16 անձանց հետ միասին զոհվում են Էլլա Բյուլի հայրը, երեք եղբայրներն ու երկու քույրերը։
1953 թվականին Էլլան ամուսնանում է Ռյորոսիից Նիլս Հոլմ Բյուլի հետ (Nils Holm Bull, 1929-2003):
Ամուսնանալուց մեկ տարի անց՝ 1954 թվականին ավարտում է Սեսնա կոմունայի մանկավարժական ուսումնարանը։ Իսկ 1964 թվականին Օսլոյի համալսարանն ավարտելուց հետո ստանում է սաամերեն լեզվի լեզվաբանության դիպլոմ։
1968 թվականից հարավսաամերեն է դասավանդել Սնոսայի դպրոցում։ 1974 թվականին նորվեգացի լեզվաբան Կնուտ Բերգսլանդի հետ աշխատել է հարավսաամերենի զարգացման վրա[4]։
2004 թվականին հարավսաամերենի տարածման համար պարգևատրվել է «Gollegiella»[5] պարգևով։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է սաամական համայնքի պատմությունները գրի առնելով։
Էլլա Բյուլն իր մահկանացուն կնքնել է 2006 թվականի սեպտեմբերի 21-ին՝ յոթանասունվեց տարեկան հասակում՝ Սնոսայում։
Ստեղծագործություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրական ստեղծագործություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Dejpeladtje muvhth vätnoeh jih vuekieh, (2001)
- Ov-messie darjomes, (2000)
- Jielije saemien, (1996)
- Manne joe maahtam lohkedh, (1989 )
- “Åarjel-saemien Gåalmede gærja”, (1987)
- Åarjel-saemien Vijhtede gærja, (1986)
- Åarjel-saemien Nubpie gærja, (1986)
- Åarjel-saemien Nealjede gærja, (1986)
- Ovmese veareldh, (1985)
- Suhtjegh, (1984)
- Tsååbpe-niejlen jih Tsååbpe-baernien bijre (1984)
- Brorke (1984)
- Åarjel-saemien Voestes gærja (1982)
- Lohkede Saemien, sydsamisk läsebok, tillsammans med Knut Bergsland (1974)
- Ovmese veareldh (1985)
Սկավառակագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Snåsningen (норв.) — 2006.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978. — ISSN 2464-1480
- ↑ Nordiskt samiskt språkpris - Gollegiella - delas ut för förstagångenn — 2004.
- ↑ http://www.helsinki.fi/~sugl_smi/senc/esittely.htm.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(օգնություն); Unknown parameter|Julkaisija=ignored (օգնություն); Unknown parameter|Julkaisu=ignored (օգնություն); Unknown parameter|Nimeke=ignored (օգնություն); Unknown parameter|Viitattu=ignored (օգնություն) - ↑ «Gollegiella – Davviriikkalaš sámi giellabálkkašupmi geigejuvvo čakčat 2012». Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ «Ella Holm Bull». Discogs. Վերցված է 8 februari 2014-ին.
- ↑ «Ella Holm Bull (1929-2006)». ČálliidLágádus – Forfatternes Forlag. Վերցված է 8 februari 2014-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- dep.no Արխիվացված 2006-05-24 Wayback Machine
| ||||||
- Հոկտեմբերի 12 ծնունդներ
- 1929 ծնունդներ
- Նորվեգիայում ծնվածներ
- Սեպտեմբերի 21 մահեր
- 2006 մահեր
- Նորվեգիայում մահացածներ
- Օսլոյի համալսարանի շրջանավարտներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- 20-րդ դարի կին գրողներ
- Նորվեգացի գրողներ
- Նորվեգացի թարգմանիչներ
- Նորվեգացի լեզվաբաններ
- Նորվեգացի կին գրողներ
- Նորվեգացի մանկագիրներ
- Նորվեգիայի քաղաքական գործիչներ
- Սաամների պատմություն