Զամբալեսի լեռնաշղթա
Տեսակ | լեռնաշղթա |
---|---|
Երկիր | Ֆիլիպիններ |
Տեղադրություն | Zambales?, Pangasinan?, Բատտան, Տարլակ և Pampanga? |
Բարձրություն (ԲԾՄ) | 2037 մետր մ |
Մակերես | {{{մակերես}}} կմ² |
Մեծագույն գագաթ | Mount Tapulao? |
Զամբալեսի լեռնաշղթա, Ֆիլիպիններում գտնվող Լուսոն կղզու լեռնաշղթա։ Լեռնաշղթան Լուսոնի կենտրոնական հարթավայրը բաժանում է Հարավչինական ծովից։ Նրա ամենանշանավոր մասը հայտնի է Կաբուսիլան լեռնաշղթա անունով, որը կազմված է Պինատուբո լեռից, որն էլ իր հերթին Նեգրոն և Կուդրադո լեռների համադրումն է։ Ընդունված է, որ դրանք տոհմական Պինատուբո գագաթի մնացորդներն են։ Զամբալես լեռների ամենաբարձր կետը 2037 մ բարձրություն ունեցող Տապուլայո լեռն է՝ հայտնի նաև թրպես Բարձր գագաթ Զամբալեսի նահանգում։
Ձգվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զամբալեսի լեռնաշղթայի տարածքը 300 կիլոմետր քառակուսի է (120 մղոն քառակուսի)[1]։ Այն ձգվում է Պանգասինան նահանգի արևմտյան լեռների հյուսիսից հարավ՝ հարավում Բաթան թերակղզու ծայրը՝ ներառյալ Մանիլա ծովածոցը[2]։ Լեռնաշղթան նաև իր մեջ է ներառում Տարլակ նահանգում գտնվող Բամբան, Կապաս, Սան Ջոզե, Սան Կլեմենտե, Մայանտոկ, Սանտա Իգնացիա, Կամիլինգ լեռները։ Պամպանգայում այն ներառում է Ֆլորիդաբլանկայի, Պորակի, Անժելեսի և Մաբալակատի լեռները։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զամբալեսի լեռների մեջ են մտնում Յուրայից մինչև Միոցենի ժամանակաշրջանի օֆիոլիթային լեռնազանգվածները, որոնք ծածկված են վերջերս գոյացած նստվածքով՝ ներառելով Կագուլան և Սանտա Կրուզ գոյացումները[3]։
Հրաբուխներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չնայած լեռների հրաբխային ծագմանը[2], Պինատուբոն լեռնաշղթայի միակ ակտիվ հրաբուխն է։ 1912 թվականին Ալյասկաում Նովարուպտայի ժայթքումից հետո 1991 թվականի հունիսի 15 ժայթքումը 20-րդ դարի երկրորդ ամենահզոր հրաբխային ժայթքումն էր։ Յունյա թայֆունի պատճառով բարդացած ժայթքումը մարզը Անժելեսին մոտ գտնվող Կլարկ Ֆիլդում տեղակայված ամերիկյան բազան ծածկել էր հրաբխային մոխիրով և լահարով։
Զամբալես լեռնաշղթայի մյուս հրաբուխներն են Մարիվելես, Նաթիբ և Սամաթ լեռները
Պահպանվող տարածքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Բաթանի ազգային պարկ
- Մանլելուագ հիդրոթերմալ հանքավայրի պահպանվող լանդշաֆտ
- Ռուզվելտի պահպանվող լանդշաֆտ
Գագաթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զամբալես լեռնաշղթայի ամենաբարձր կետերի ցանկը՝ ըստ բարձրության[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Տապուլայո լեռ - 2037 մ
- Իբա լեռ - 1655 մ
- Նեգրոն լեռ - 1583 մ
- Պինատուբո լեռ - 1486 մ
- Մարիվելես լեռ - 1388 մ
- ՄաքԴոնալդս լեռ - 1321 մ
- Նաթիբ լեռ - 1253 մ
- Լիմայ լեռ - 910 մ
- Դորստ լեռ - 849 մ
- Սամաթ լեռ - 545 մ
- Գեյթս լեռ - 507 մ
Գետային համակարգ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զամբելեսի գետերը՝ ըստ երկարության.
- Տարլակ գետ - 95.2 կմ (59.2 մղոն)
- Բուկաո գետ - 48.3 կմ (30.0 մղոն)
- Սանտո Թոմաս գետ - 46.4 կմ (28.8 մղոն)
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ "Zambales Mountains" Արխիվացված 2013-07-18 Wayback Machine. NewCAPP. Retrieved on February 16, 2012.
- ↑ 2,0 2,1 Smith, Warren D. (1913). "Journal of Geology, Vol. 21 – The Geology of Luzon, P.I.", pp. 39–40. University of Chicago, Department of Geology.
- ↑ Dimalanta, C. B.; Salapare, R. C.; Faustino-Eslava, D. V.; Ramos, N. T.; Queaño, K. L.; Yumul, G. P.; Yang, T. F. (2015). «Post-emplacement history of the Zambales Ophiolite Complex: Insights from petrography, geochronology and geochemistry of Neogene clastic rocks». Journal of Asian Earth Sciences. 104: 215–227. Bibcode:2015JAESc.104..215D. doi:10.1016/j.jseaes.2014.07.021.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զամբալեսի լեռնաշղթա» հոդվածին։ |
|