Դորիս Ռեյնոլդս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դորիս Ռեյնոլդս
Ծնվել էհուլիսի 1, 1899(1899-07-01)[1][2]
Մանչեսթեր, Մեծ Մանչեսթեր, Միացյալ Թագավորություն
Մահացել էհոկտեմբերի 10, 1985(1985-10-10) (86 տարեկան)
Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտություներկրաբան
Հաստատություն(ներ)Լոնդոնի համալսարանի քոլեջ, Դարհեմի համալսարան և Էդինբուրգի համալսարան
Գործունեության ոլորտերկրաբանություն
ԱնդամակցությունԷդինբուրգի թագավորական ընկերություն
Ալմա մատերԲեդֆորդ քոլեջ
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[3]
Ազդվել էCatherine Raisin?
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Arthur Holmes?

Դորիս Լիվիսի Ռեյնոլդս, նաև Դերիս Հոլմս (անգլ.՝ Doris Reynolds, հուլիսի 1, 1899(1899-07-01)[1][2], Մանչեսթեր, Մեծ Մանչեսթեր, Միացյալ Թագավորություն - հոկտեմբերի 10, 1985(1985-10-10), Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն), բրիտանացի երկրաբան, որը հայտնի է ժայռերի մեջ մետասոմատոզների վերաբերյալ աշխատանքի և «Գրանիտային հակասություն» ունեցած իր դերի համար։ Նա առաջին կինն էր, որն ընտրվել է Էդինբուրգի թագավորական ընկերության անդամ[4]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դորիս Լիվիսի Ռեյնոլդսը ծնվել է 1899 թվականի հուլիսի 1-ին Մանչեստրում՝ Ալֆրեդ Ռեյնոլդսի և Լուիսա Լիվիսիի ընտանիքում[5]։ Նախքան նրա ծնվելը, ծնողները Մանչեստեր էին տեղափոխվել Բելֆաստից[6]։ Ռեյնոլդսը սովորել է Էսեքսի դպրոցում, այնուհետև՝ Բեդֆորդ քոլեջում՝ 1920 թվականին ստանալով երկրաբանի որակավորում[5]։ Բեդֆորդում նա սովորել է ժամանակի ամենահայտնի երկու կին երկրաբանների` Քեթրին Ռեյզինի և Գերտրուդ Էլլիսի մոտ, որոնք նրա մեջ հետաքրքրություն են սերմանել պետրոլոգիայի հանդեպ[4][7]։

Ավարտելուց հետո Ռեյնոլդսը դասավանդել է Լոնդոնի համալսարանական քոլեջում, այնուհետև 1921-1926 թթ.՝ Բելֆաստի թագուհու համալսարանում որպես Արթուր Դվերիհաուսի և Ջոն Քեյ Չարլսուորթիի օգնական[6]։ Նրա վաղ աշխատանքը կենտրոնացած է եղել Հյուսիսային Իռլանդիայի երկրաբանության վրա, մասնավորապես, հյուսիսարևելքի արիասային ավազաքարերի վրա, որտեղ նա հայտնաբերել է կալիումային դաշտային սպաթներ։ Նա նաև աշխատել է ալբիտ-թերթաքարերի հետ՝ հայտնաբերելով ալբիտի մետասոմատիկ ծագումը։ Ռեյնոլդսի աշխատանքը կենտրոնացած է եղել գեոքիմիական և կառուցվածքային պայմանների վրա, որոնք մետասոմատոզի միջոցով նպաստում են ժայռերի ձևավորմանը։ Կոլոնսի կղզում դաշտային աշխատանքների ժամանակ Ռեյնոլդսը հայտնաբերեց, որ հորնբլենդիտում քվարցիտի տեղական քսենոլիթները փոխակերպվում են միկրոգրաֆիկ հյուսվածքների[4]։ Իր կենդանության օրոք Ռեյմոնդսը հաճախ էր ամուսնու հետ ճամփորդում Իռլանդիայում[8]։ 1926 թվականին նա սկսել է դասավանդել Բեդֆորդ քոլեջում, 1927 թվականին ստացել է գիտությունների դոկտորի կոչում[6]։

1931 թվականին Արդնամերախան (Ardnamurchan) թերակղզում որոշ ուսանողների հետ ճամփորդական շրջայցի ժամանակ Ռեյնոլդսը հանդիպել է Դարհեմի համալսարանի երկրաբանության պրոֆեսոր Արթուր Հոլմսին։ Ռեյնոլդսն ընդունել է Հոլմսի առաջարկը դասավանդելու Դարհեմի համալսարանում, իսկ Հոլմսի առաջին կնոջ մահից հետո 1939 թվականին նրանք ամուսնացել են[5]։ Երբ 1942 թվականին Հոլմսը դարձավ Էդինբուրգի համալսարանի երկրաբանության պրոֆեսոր, Ռեյնոլդսը դարձավ պատվավոր գիտաշխատող։ 1940-ական թթ. Ռեյնոլդսը մշակել է «գրանիտացիայի» տեսությունը՝ փորձելով բացատրել Երկրի խոռոչում գրանիտի ձևավորումը։ Տեսությունը պնդում է, որ Երկրի ընդերքում գրանիտը ձևավորում է հեղուկներ, որոնք շարժվում են դեպի վեր՝ դրանք քիմիապես վերածելով գրանիտի[9]։ Դա հակասական մի տեսություն էր, որը մինչև 1960-ական թվականներ տարաձայնություններ էր առաջ բերում պետրոլոգիայի բնագավառում և հայտնի դարձավ որպես «Գրանիտային հակասություն»։ Ի վերջո տեսությունը ապացուցվեց որպես սխալ, սակայն ոգեշնչեց հետազոտություններ երկրաբանության նախկինում անտեսված ոլորտում[5]։

1965 թվականին Հոլմսի մահից հետո Ռեյնոլդսը հրատարակեց Հոլմսի «Ֆիզիկական երկրաբանության սկզբունքները» դասական դասագրքի վերանայված տարբերակը[5]։ Ռեյնոլդսը մահացել է 1985 թվականին Հովում[9]։

Անդամակցություն, պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեյնոլդսն առաջին կինն էր, որ 1949 թվականին ընտրվել է Էդինբուրգի թագավորական ընկերության անդամ։ 1960 թվականին Լոնդոնի երկրաբանական ընկերության կողմից արժանացել է Լայել մեդալի[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 Dictionary of Irish BiographyRIA.
  3. Identifiants et Référentiels (ֆր.)ABES, 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Ogilvie, Marilyn Bailey; Harvey, Joy Dorothy (2000). The Biographical Dictionary of Women in Science: L-Z. London: Routledge. էջ 1090. ISBN 9780415920407.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Doris Reynolds». Undiscovered Scotland: The Ultimate Online Guide. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 18-ին.
  6. 6,0 6,1 6,2 Wyse Jackson, Patrick N. (2009). «Erratics, Intrusions and Graptolites». In Mulvihill, Mary (ed.). Labcoats and Lace. Dublin: WITS. ISBN 9780953195312.
  7. Burek, Cynthia V. (2007). «The role of women in geological higher education - Bedford College, London (Catherine Raisin) and Newnham College, Cambridge, UK». In Burek, Cynthia V.; Higgs, Bettie (eds.). The Role of Women in the History of Geology. London: Geological Society of London. էջ 32. ISBN 9781862392274.
  8. Higgs, Bettie; Wyse Jackson, Patrick N. (2007). «The role of women in the history of geological studies in Ireland». In Burek, Cynthia V.; Higgs, Bettie (eds.). The Role of Women in the History of Geology. London: Geological Society of London. էջ 149. ISBN 9781862392274.
  9. 9,0 9,1 Ewan, Elizabeth; Innes, Sue; Reynolds, Sian (2006). The Biographical Dictionary of Scottish Women: From the Earliest Times to 2004. Edinburgh: Edinburgh University Press. էջ 302. ISBN 9780748617135.