Ալեքսանդր Բազմավեպ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ալեքսանդր Բազմավեպ
Ἀλέξανδρος ὁ Πολυΐστωρ
Ծնվել էմ. թ. ա. 100 Միլեթ[1] և Փռյուգիա[1]
Մահացել էմ. թ. ա. 40 Լաուրենտում, Հին Հռոմ կամ Հռոմ, Հռոմեական Հանրապետություն[1]
մահը պատահարից
ՔաղաքացիությունՀին Հռոմ
ՄասնագիտությունAncient Roman historian, գրող և աշխարհագրագետ
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն
Տիրապետում է լեզուներինհին հունարեն
Հայրանհայտ
Մայրանհայտ

Լուցիոս Կոռնելիոս Ալեքսանդրոս Պոլիհիստոր հայկական աղբյուրներում՝ Աղեքսանդր Բազմավեպ (հին հունարեն՝ Ἀλέξανδρος, մոտ մ.թ.ա. 100 — 40 թթ.), հին հույն պատմիչ և գիտնական։ Նրա պատմական և այլ ոլորտներին վերաբերող բազմաթիվ երկերից պահպանվել են հատուկտոր հատվածներ, որոնք միջերկրածովյան տարածաշրջանի պատմության հին շրջանի արժեքավոր աղբյուր են հանդիսանում[2][3]։ Հիշատակվում է Եվսեբիոս Կեսարացու «Ժամանակագրությունում», որից օգտվել է Մովսես Խորենացին՝ նշելով Բազմավեպի անունը՝ որպես իր աղբյուրներից մեկը, իր «Հայոց պատմություն» երկում։ 10-րդ դարում կազմված «Սուդա» հանրագիտարանում Ալեքսանդր Բազմավեպի երկերը թվարկված չեն. նշված է միայն, որ դրանք անհաշիվ են։

Բազմաբեղուն պատմիչի մասին պահպանված կենսագրական սուղ տեղեկություններից հայտնի է, որ նա միհրդատյան պատերազմների ժամանակ գերի է ընկել հռոմեացիներին և հանձնվել ստրկության։ Նրան գնել է հինհռոմեացի քաղաքական գործիչ Լուցիուս Կոռնելիուս Լենտուլուսը, ծառայեցրել որպես ստրուկ մանկավարժի։ Հետագայում Ալեքսանդրը ազատ է արձակվել, Հռոմի քաղաքացիություն ստացել[4] Սուլլայի կողմից[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 59. — ISBN 978-2-221-06888-5
  2. Alexander Cornelius, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, http://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=moa;cc=moa;idno=acl3129.0001.001;size=l;frm=frameset;seq=130
  3. Schmitz, Leonhard (1867). «Alexander Cornelius». In William Smith (ed.). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. Vol. 1. Boston: Little, Brown and Company. էջ 115.
  4. Suidas, s.v. Alexander Polyhistor.
  5. Servius, ad Aen.X 388 = Jacoby 273 T2

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Диоген Лаэртский. О жизни, учениях и изречениях знаменитых философов. / Пер. и прим. М. Л. Гаспарова. Общ. ред. и вступ. ст. А. Ф. Лосева. (Серия «Философское наследие»). М., Мысль, 1979. 624 стр.
    • 2-е изд., испр. М.: Мысль. 1986. 570 стр. 100000 экз. переиздавался: 1995, 1998, 2009.
  • Дёмин Р. Н. Свидетельство Александра Полигистора о пифагорейцах и 55 параграф «Дао дэ цзина» // Компаративистский анализ общечеловеческого и национального в философии: Материалы Всероссийской конференции. СПб., 2006. С.51-58.
  • W. Adler, "Alexander Polyhistor’s Peri Ioudaiôn and Literary Culture in Republican Rome, " in Sabrina Inowlocki & Claudio Zamagni (eds), Reconsidering Eusebius: Collected papers on literary, historical, and theological issues (Leiden, Brill, 2011) (Vigiliae Christianae, Supplements, 107).
  • Jakob Freudenthal: Hellenistische Studien. Alexander Polyhistor und die von ihm erhaltenen Reste judäischer und samaritanischer Geschichtswerke. Breslau 1875.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]