Serbia Strong

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Karadžić, Lead Your Serbs»
ի երգը
Թողարկված1993
ԺանրՏուրբո-ֆոլկ
Լեզուսերբերեն
Տևողություն3:38
ՀեղինակŽeljko Grmuša

Strong Serbia (սերբ.՝ Србија јака), մականուն է, տրված Հարավսլավիայի պատերազմների[1] սերբ նացիոնալիստական, անտիխորվաթական և անտիբոսնիական (անտիմուսուլմանական) քարոզչական երաժշտական տեսահոլովակին[2][3][4][5]։ Երգը տարածվել է որպես մեմ, աշխարհի ծայրահեղական և ալտերնատիվ իրավունքների խմբերում, որը մատնանշում ու պաշտպանում է մուսուլմանների կրոնական մաքրումը[2][3][6]։

Երգը բնօրինակում անվանվել է «Karadžić, Lead Your Serbs» (սերբ.՝ Караџићу, води Србе своје), նկատի ունենալով բոսնիացի սերբերի զինվորական առաջնորդ և դատապարտված ռազմական հանցագործ Ռադովան Կարաջիչին։ Այն հայտնի է նաև «Աստված սերբ է և նա կպաշտպանի մեզ» (սերբ.՝ Бог је Србин и он ће нас чувати)[a] և «Հեռացրեք Քեբաբը»[2][3]։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990-ականների միջէթնիկական պատերազմների գագաթնակետին, որոնք ցրեցին Հարավսլավիան, 1993 թվականին ձայնագրվեց «Karadžiću, vodi Srbe svoje» անգլ.՝ "Karadžić, Lead Your Serbs" երգը[2][7]։ Երգը ստեղծվել է պատերազմներից մեկի ժամանակ, որպես սերբական ուժերի համար բարոյահոգեբանկան մեղեդի[7]։ Երգի տեսահոլովակում մեղեդին կատարում են չորս տղամարդ՝ սերբական պարագլուխների համազգեստով մի վայրում, որտեղի ֆոնին լեռնային տեղանքն է[2]։ Համացանցում տարածված տեսանյութի կեղծված տարբերակում ներկայացված են պատերազմի ժամանակ սերբերի կողմից կառավարվող[8] ճամբարներում գերեվարված մուսուլման գերիների կադրերը[9]։

Երգի որոշ հատվածներ փորձում են իրենց հակառակորդների մեջ նախազգուշացում առաջացնել «Գայլերը գալիս են. զգուշացե՛ք, ուստաշներ և թուրքեր» տողերով։ Երգում օգտագործվում են նվաստացուցիչ տերմիններ, օրինակ՝ «Ուստաշ»՝ ի նկատի ունենալով ծայրահեղ նացիոնալիստ և ֆաշիստ խորվաթ մարտիկներին, իսկ «թուրքերը»՝ բոսնիացիների համար, բառերով, որոնք զգուշացնում են, որ սերբերը[10]՝ Ռադովան Կարաջիչի գլխավորությամբ, գալիս են իրենց հետևից[2][2][3][3][5][9][9]։

Երգի բովանդակությունը նշում է սերբ մարտիկներին և բոսնիացիների և խորվաթների սպանությունները բոսնիացի սերբերի առաջնորդ Ռադովան Կարաջիչի հետ միասին պատերազմի ժամանակ, ով 2016 թվականի մարտի 24-ին, Բոսնիայի պատերազմի (հարավսլավական պատերազմների մաս) ժամանակ մեղավոր էր ճանաչվել բոսնիացի մուսուլմանների դեմ ցեղասպանության և մարդկության դեմ հանցագործությունների մեջ։ Կարաջիչը դատապարտվել է «հալածանքի, բնաջնջման, արտաքսման, բռնի տեղափոխման և սպանության համար՝ կապված բոսնիացի մուսուլմաններին և խորվաթներին սերբական ուժերի կողմից հավակնող գյուղերից դուրս մղելու իր արշավի հետ»[2][9][11]։ 2019 թվականի մարտի 20-ին նրա վերաքննիչ բողոքը մերժվել է, իսկ 40 տարվա ազատազրկումը դարձել է ցմահ[12]։ Բոսնիայի պատերազմի ժամանակ երգը երթի օրհներգ էր նացիոնալիստ սերբ պարագլուխների համար (վերակենդանացած «չետնիկները»)[13]:

Երգը բազմիցս վերագրվել է տարբեր լեզուներով և պահպանել է իր ռազմատենչ ու հակաբոսնիական թեմաները[2]։ «Հեռացրեք քեբաբը». այսպես է կոչվում այն երգը, որն օգտագործում են ծայրահեղական իրավունքների կրողները[5]։

Համացանցի ժողովրդականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2006-ից 2008 թվականներին տեսահոլովակի բազմաթիվ խմբագրումներ, որոնք ի սկզբանե արված էին ծաղրական Četnovizija հեռուստաշոուի համար[14], տեղադրվեցին համացանցում, որտեղ 2000-ականների կեսերին մեմի բազմաթիվ պարոդիաներ ծաղրում էին տեսահոլովակը իր ագրեսիվ ջինգոիստական բնույթի համար։ Հայտնի է, որ ինտերնետի թուրք օգտատերերից մեկը ծաղրում էր սերբ նացիոնալիստների տրամադրությունները առցանց[2]՝ երգիծական անհամապատասխան բամբասանքով, որն ավարտվում էր «հեռացնել քեբաբը» արտահայտությամբ։ Չնայած, երգի սկզբնական նպատակը ռասիզմին ուղղված ծաղրանքն էր, այն կորավ, երբ երգը սովորական դարձավ ալտերնատիվ իրավունքներ կրողների դիսկուրսում[15]։

Մեմը հայտնի դարձավ Hearts of Iron IV-ի և Europa Universalis IV-ի երկրպագուների շրջանում, որոնք մեծ ռազմավարական համակարգչային խաղեր են՝ ստեղծված Paradox Interactive-ի կողմից[16][17], որտեղ այն վերաբերում էր խաղացողին, ով այս խաղերի շրջանակներում նպատակ ուներ հաղթել Օսմանյան կայսրությանը կամ այլ իսլամական ազգի[16]։ «Քեբաբ» բառն ի վերջո արգելվեց Paradox Interactive-ի պաշտոնական ֆորումներից՝ ալտերնատիվ և ծայրահեղական նացիոնալիստների կողմից դրա օգտագործման պատճառով[17]։ Քրայստչերչի մզկիթի հրաձգությունից անմիջապես հետո մեմը արգելվեց նաև Reddit համայնքներից, որոնք հիմնված էին Paradox Interactive խաղերի շուրջ[15]։

Երգի հանրաճանաչությունը ժամանակի ընթացքում բարձրացավ Արևմուտքում իրավական շատ խմբերի արմատական տարրերով[2][3]։ Երգն ավելի հայտնի է աշխարհի տերբեր այլ վայրերում, քան Բալկաններում[18][19][20]։ Նովիսլավ Ջաջիչը՝ երգի ենթադրյալ ակորդեոնահարը, այդ ժամանակվանից դարձել է լայն տարածում ունեցող 4chan մեմի կրողը և անվանվում է «Dat Face Soldier» կամ հենց այն «Հեռացրեք քեբաբը» պատկերը։ Ջաջիչը դատապարտվել է Գերմանիայում պատերազմի ժամանակ, 14 մարդու սպանության մեջ իր մասնակցության համար, որը հանգեցրել է 5 տարվա ազատազրկման, և 1997 թվականից՝ իր բանտարկությունից հետո, արտաքսվել այլ երկիր[2][2][3][4][4][21][22][22]։

Ակադեմիական հետազոտությունը պարզել է, որ 2018 թվականին Know Your Meme ստացված տվյալների բազայում «Հեռացնել քեբաբը»[23] կազմում էր յուրաքանչյուր համայնքի յուրաքանչյուր 200 գրառումից 1-ը քաղաքական մեմերի համար ընտրված տվյալների հավաքածուում։ «Հեռացնել քեբաբը» հատկապես տարածված էր Gab-ում, այն կայքէջում, որը «գրավում է աջակողմյան օգտատերերին, դավադրության տեսաբաններին, տրոլներին և ատելության խոսքի մեծ ծավալներին»[23]։

Քրայստչերչի մզկիթի հրաձգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նոր Զելանդիայի Քրայստչերչ քաղաքի Ալ Նուր մզկիթում և Լինվուդ իսլամական կենտրոնում 2019 թվականին տեղի ունեցած զանգվածային կրակոցների ժամանակ ավստրալացի հրաձիգ Բրենթոն Հարիսոն Տարանտը իր զենքերից մեկի վրա գրել է «Հեռացրեք քեբաբը» արտահայտությունը[2][3][21]։ Իր «The Great Replacement» մանիֆեստում (անունը ստացել է գրող Ռենո Քամյուի համանուն ֆրանսիական ծայրահեղական իրավունքի տեսության անվանումից), նա իրեն նկարագրում է որպես «կես դրույքով քեբաբ հեռացնող»։ Նա նաև ուղիղ եթեր է հեռարձակել իր մեքենայում երգը նկարահանելուց րոպեներ առաջ[2][5][24][25]։

Նկարահանումներից հետո YouTube-ից հեռացվել են ավելին քան մեկ միլլիոն դիտումներով տարբեր տեսահոլովակներ։ Դրանից հետո առցանց հարթակի օգտատերերը նորից ներբեռնել է մեղեդին` ասելով, որ դա «գրաքննության դեմ բողոքելու» համար է[26]։ Հրաձգությանը հաջորդած հարցազրույցում երգի գլխավոր երգիչ Ժելկո Գրմուշան ասել է. «Սարսափելի է այն, ինչ արեց այդ տղան Նոր Զելանդիայում, իհարկե, ես դատապարտում եմ այդ արարքը։ Ես ցավում եմ բոլոր այդ անմեղ մարդկանց համար։ Բայց նա սկսեց սպանելով, և նա դա կանի, անկախ նրանից, թե ինչ երգ է լսում»[7][18]։

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ^ It is sometimes simply abbreviated to "God Is a Serb" (սերբ.՝ Бог је Србин, Կաղապար:IPA-sh).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ և նշումներ

  1. ↑ Doyle Gerry (15 March 2019)։ «New Zealand mosque attacker's plan began and ended online»։ Reuters։ Արխիվացված է օրիգինալից 15 March 2019-ին։ Վերցված է 16 March 2019 
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 Coalson Robert (15 March 2019)։ «Christchurch Attacks: Suspect Took Inspiration From Former Yugoslavia's Ethnically Fueled Wars»։ Radio Free Europe/Radio Liberty։ Վերցված է 15 March 2019 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 «Mosque shooter brandished material glorifying Serb nationalism»։ Al Jazeera English։ 15 March 2019։ Արխիվացված է օրիգինալից 15 March 2019-ին։ Վերցված է 16 March 2019 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Ward Justin (19 April 2018)։ «Day of the trope: White nationalist memes thrive on Reddit's r/The_Donald»։ splcenter.org։ Southern Poverty Law Center։ Արխիվացված է օրիգինալից 1 February 2019-ին։ Վերցված է 16 March 2019 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Schindler John R. (20 March 2019)։ «Ghosts of the Balkan wars are returning in unlikely places»։ The Spectator։ Արխիվացված է օրիգինալից 22 March 2019-ին։ Վերցված է 21 March 2019 
  6. ↑ Hemmer Nicole (2 December 2016)։ «Tweedy racists and "ironic" anti-Semites: the alt-right fits a historical pattern»։ Vox։ Արխիվացված է օրիգինալից 5 February 2019-ին։ Վերցված է 16 March 2019 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Nestorović V. (16 March 2019)։ «Željko objasnio kako je zaista nastala njegova pesma uz koju je Tarant počinio pokolj na Novom Zelandu!»։ alo.rs (սերբերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 16 March 2019-ին։ Վերցված է 2019-03-16 
  8. ↑ Oğuz Renan Furkan (9 October 2020)։ «The Internet's Winding Roads to White Supremacy»։ Arc Digital։ Արխիվացված է օրիգինալից 9 March 2021-ին։ Վերցված է 7 January 2021 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Gambrell Jon (15 March 2019)։ «Mosque shooter brandished white supremacist iconography»։ Associated Press։ Արխիվացված է օրիգինալից 15 March 2019-ին։ Վերցված է 16 March 2019 
  10. ↑ Tomasevich Jozo (2001)։ War and revolution in Yugoslavia, 1941-1945 : occupation and collaboration։ Stanford, Calif.: Stanford University Press։ ISBN 0-8047-3615-4։ OCLC 45820953 
  11. ↑ Halilovich Hariz (19 March 2019)։ «Long-Distance Hatred: How the NZ Massacre Echoed Balkan War Crimes»։ Transitions Online։ Արխիվացված է օրիգինալից 13 April 2019-ին։ Վերցված է 13 April 2019 
  12. ↑ Simons Marlise (24 March 2016)։ «Radovan Karadzic, a Bosnian Serb, Gets 40 Years Over Genocide and War Crimes»։ The New York Times (New York)։ Վերցված է 24 March 2016 
  13. ↑ «New Zealand mosque shooting: What is known about the suspects?»։ BBC News։ British Broadcasting Corporation։ 18 March 2019։ Վերցված է 19 March 2019 
  14. ↑ Karadzicu, vodi Srbe svoje (Video 1995) - IMDb
  15. ↑ 15,0 15,1 Khan Rumi (6 July 2019)։ «The Alt-Right as Counterculture: Memes, Video Games and Violence»։ Harvard Political Review։ Արխիվացված է օրիգինալից 3 September 2021-ին։ Վերցված է 3 September 2021 
  16. ↑ 16,0 16,1 Katz Jonty (13 March 2017)։ «Video games of the alt-right»։ Honi Soit (University of Sydney)։ Արխիվացված է օրիգինալից 13 February 2019-ին։ Վերցված է 23 March 2019 
  17. ↑ 17,0 17,1 Winkie Luke (6 June 2018)։ «The Struggle Over Gamers Who Use Mods To Create Racist Alternate Histories»։ Kotaku։ Արխիվացված է օրիգինալից 28 February 2019-ին։ Վերցված է 23 March 2019 
  18. ↑ 18,0 18,1 «Autor pjesme koju je napadač slušao prije pokolja: "Kakve veze pjesma ima s terorističkim napadom?"»։ Dnevnik.hr (խորվաթերեն)։ 16 March 2019։ Վերցված է 2019-03-16 
  19. ↑ «Autor četničkog pjesmuljka kojeg je Tarrant slušao prije masakra živi kod Knina: Naravno da se osjećam ugroženo»։ hrvatska-danas.com (խորվաթերեն)։ 16 March 2019։ Վերցված է 2020-08-17 
  20. ↑ «Zašto je ubica slušao krajišku pesmu pre masakra? Šta se krije iza pokreta "Remove kebab", koji poziva i na ubijanje muslimana (VIDEO)»։ telegraf.rs (խորվաթերեն)։ 16 March 2019։ Վերցված է 2020-08-17 
  21. ↑ 21,0 21,1 Weill Kelly, Sommer Will (15 March 2019)։ «Mosque Attack Video Linked to 'White Genocide' Rant»։ The Daily Beast։ Վերցված է 15 March 2019 
  22. ↑ 22,0 22,1 Sixsmith Ben (15 March 2019)։ «Guns Internet Life Media: The dark extremism of the 'extremely online'»։ The Spectator։ Արխիվացված է օրիգինալից 19 August 2020-ին։ Վերցված է 16 March 2019 
  23. ↑ 23,0 23,1 Zannettou Savvas, Caulfield Tristan, Blackburn Jeremy, De Cristofaro Emiliano, Sirivianos Michael, Stringhini Gianluca, Suarez-Tangil Guillermo (31 October 2018)։ On the origins of memes by means of fringe web communities։ Proceedings of the Internet Measurement Conference 2018 (ACM)։ էջեր 5, 9 
  24. ↑ Zivanovic Maja (15 March 2019)։ «New Zealand Mosque Gunman 'Inspired by Balkan Nationalists'»։ BalkanInsight։ Balkan Investigative Reporting Network։ Վերցված է 15 March 2019 
  25. ↑ Koziol Michael (15 March 2019)։ «Christchurch shooter's manifesto reveals an obsession with white supremacy over Muslims»։ The Sydney Morning Herald։ Արխիվացված է օրիգինալից 15 March 2019-ին։ Վերցված է 15 March 2019 
  26. ↑ Covucci David (18 March 2019)։ «YouTubers keep uploading racist meme anthem played by New Zealand shooter»։ The Daily Dot։ Վերցված է 22 March 2019 

Արտաքին Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տես՝ serbia strong Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Serbia_Strong&oldid=8854054» էջից