Ֆրանսիա Մարկես

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրանսիա Մարկես
իսպ.՝ Francia Elena Márquez Mina[1]
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 1, 1981(1981-12-01)[2][3] (42 տարեկան)
ԾննդավայրSuárez, Կաուկա, Կոլումբիա
Քաղաքացիություն Կոլումբիա
ԱզգությունAfro-Colombians?
ԿրթությունUniversity of Santiago de Cali? և National Pedagogic University?
Մասնագիտությունիրավապահ, քաղաքական գործիչ, բնապահպան, փաստաբան և փոխնախագահ
Զբաղեցրած պաշտոններVice President of Colombia? և Minister of Equality and Equity?
ԿուսակցությունHistorical Pact?[4]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունPresidency of Gustavo Petro?
Կայքfranciamarquezmina.com
 Francia Márquez Վիքիպահեստում

Ֆրանսիա Էլենա Մարկես Մինա (իսպ.՝ Francia Elena Márquez Mina, դեկտեմբերի 1, 1981(1981-12-01)[2][3], Suárez, Կաուկա, Կոլումբիա)[7], աֆրոկոլումբիացի հասարակական գործիչ, որը պաշտպանում է Կոլումբիայում մարդու իրավունքները և շրջակա միջավայրի պաշտպանությունը։ Կոլումբիայի փոխնախագահը 2022 թվականի օգոստոսի 7-ից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Կաուկա դեպարտամենտի հյուսիսում գտնվող Սուարեսի մունիցիպալիտետին պատկանող Յոլոմբ գյուղում, որի բնակչությունը հիմնականում աֆրիկյան ծագում ունի։ Ակտիվիստ է դարձել 13 տարեկանում, երբ ամբարտակի կառուցումը սպառնում էր իր համայնքին։ Իրավագիտություն է սովորել Սանտյագո դե Կալիի համալսարանում[8]։

Երկու երեխաների միայնակ մայր Ֆրանսիա Մարկեսը դարձավ աֆրոկոլումբիական Լա Տոմե համայնքի պայքարի առաջնորդը բազմազգ կորպորացիաների կողմից իր իրավունքների և հողերի վրա հարձակման դեմ։ Նրա մասնակցությամբ 2009 թվականին սկսված դիմադրության գործընթացը կանխել է տեղի բնակիչների բռնի տեղահանումն այդ տարածքից։

2013 թվականին դարձել Է Լա Տոմայի համայնքային խորհրդի անդամ, որի կազմում եղել է մինչև 2016 թվականի դեկտեմբերի 12-ը։ Մասնակցել է Կոլումբիայում խաղաղ գործընթացին, հրավիրվել է Կուբայում FARC խմբավորման հետ կառավարության բանակցություններին։ Հայտնի է նաև որպես ֆեմինիստ ակտիվիստ։

2018 թվականին նա պարգևատրվել է «Գոլդման» բնապահպանական մրցանակով՝ իր Լա Տոմա համայնքում ոսկու ապօրինի արդյունահանումը կասեցնելու և 80 կանանց մասնակցությամբ բողոքի երթ կազմակերպելու համար, ովքեր 350 մղոն ճանապարհ են անցել դեպի մայրաքաղաք Բոգոտա՝ պահանջելով վերացնել բոլոր ապօրինի հանքարդյունաբերական սարքավորումները իրենց տարածքից[9][10][11]։

Իր գործունեության ընթացքում բազմիցս ստացել է հաշվեհարդարի սպառնալիքներ և ենթարկվել զինված բռնության, ինչի պատճառով 2014 թվականի վերջին ստիպված է եղել լքել իր ծննդավայրը։ 2019 թվականի մայիսի 4-ին այլ ակտիվիստների հետ դարձել է հրազենի և նռնակների կիրառմամբ հարձակման թիրախ, որի հետևանքով երկու մարդ վիրավորվել է։

2018 թվականին նրա թեկնածությունն առաջադրվել է Կոլումբիայի Կոնգրեսում Յուրումանգա գետի համայնքի խորհրդի (CCY) կողմից՝ նախագահի թեկնածու Գուստավո Պետրոյի շարժման հետ դաշինքով։ Հիշեցնենք, որ 2020 թվականի օգոստոսին Ֆրանսիայի նախագահ Ֆրանսուա Մարկեսը հայտարարել էր, որ առաջադրվելու է 2022 թվականի նախագահական ընտրություններում։ Նա իր թեկնածությունը պաշտոնապես առաջադրել է ազգային ֆեմինիստական կոնվենցիայում 2021 թվականի ապրիլին.նրան և մեկ այլ թեկնածուի՝ Անխել Մարիա Ռոբլեդոյին աջակցություն է առաջարկել «Մենք պատրաստ ենք» շարժումը (Movimiento Estamos Listas)։ Նա և իր «Soy Porque Somos» շարժումը կոալիցիա կազմեցին «Պատմական դաշնագիր Կոլումբիայի համար» այլ ձախ և ձախ կենտրոնամետ ուժերի հետ՝ երկրի նախագահի միասնական թեկնածու ընտրելու համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://petro.presidencia.gov.co/gobierno/vicepresidente
  2. 2,0 2,1 https://www.letemps.ch/sciences/dor-sang-combat-francia-marquez-terres-afrocolombiens
  3. 3,0 3,1 https://www.laopinion.com.co/elecciones-2022/esta-es-la-nueva-vicepresidente-de-la-republica-francia-marquez-mina
  4. https://www.lasillavacia.com/detector-de-mentiras/detector-francia-marquez-no-se-ha-retirado-del-pacto-historico/
  5. Francia Marquez, une femme au cœur de la lutte afrocolombienne (ֆր.) — 2017.
  6. BBC 100 Women 2019: Who is on the list this year? // BBC News Online — 2019.
  7. Proenza, Anne (2018 թ․ հունիսի 5). «D'or et de sang, le combat de Francia Marquez pour les terres des Afro-Colombiens». Le Temps. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  8. «Francia Márquez 2018 Goldman Prize Recipient South and Central America». Goldman Environmental Prize. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  9. «Francia Márquez - Goldman Environmental Foundation». Goldman Environmental Foundation (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 22-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 21-ին.
  10. «This Woman Who Saved Her Afro-Colombian Community's Land From Miners Won Prestigious Prize». Remezcla (ամերիկյան անգլերեն). 2018 թ․ ապրիլի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 21-ին.
  11. Moloney, Anastasia (2018 թ․ ապրիլի 27). «Death threats won't stop Colombian anti-mining activist». reuters.com (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 21-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանսիա Մարկես» հոդվածին։