Փարիզի աստղադիտարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Փարիզի աստղադիտարան
Observatoire de Paris
Изображение логотипа
Տեսակgrand établissement? և աստղագիտական ​​աստղադիտարան
Կազմված էLarge equatorial coudé of Paris? և Arago telescope?
ՆախագահՋովանի Դոմենիկո Կասինի[1], Ժակ Կասինի[1], César-François Cassini de Thury?[1], Jean-Dominique, comte de Cassini?[1], Fabienne Casoli?[2], Claude Catala?, Daniel Egret? և Michel Combes?
Աստղադիտարանի կոդ007
Երկիր Ֆրանսիա[3][4]
ՎայրՄոնպառնաս[4]
Հիմնադրվել է՝1667[5]
Couperin Consortium?[6] և Վերափոխվել[7]
Կայքobservatoiredeparis.psl.eu(ֆր.)
 Observatoire de Paris Վիքիպահեստում

Փարիզյան աստղադիտարան (ֆր.՝ Observatoire de Paris), աստղադիտարան Փարիզում, Ֆրանսիա։ Հիմնական աստղադիտակի տրամագիծը կազմում է 38 սանտիմետր։ Հիմնվել է 1667 թ. Լյուդովիկոս XIV-ի հրամանով (նորացված շենքը հանդիսավոր բացվել է նրա կողմից 1682 մայիսի 1-ին), հանդիսանում է աշխարհում այսօր գործող աստղադիտարաններից ամենահինը։

Աստղադիտարանի խոշորագույն գործիքն է կրկնակի ֆոտոտեսային ռեֆրակտորը (տեսային ռեֆրակտորի օբյեկտիվի տրամագիծը 83 սմ է, աստղագրաֆինը՝ 63 սմ, երկուսի կիզակետային հեռավորությունն է 17 մետր)։ Գործիքը, որը ստացել է Grand Lunette անվանումը, տեղադրվել է աստղադիտարանի մասնաճյուղում Մյոդոնում 1895 թ.։

Այժմ դիտարկումներ են կատարվում Մյոդոն (կոդը` «005») և Նանսեյ մասնաճյուղերում, իսկ Փարիզում տեղադրված են երեք գործիքներ, որոնք գործարկվել են XIX դարում, այժմ օգտագործվում են այցելուների համար դիտարկումների կազմակերպման ժամանակ։

Հայտնի աշխատակիցները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տնօրենները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աստղադիտարանի պաշտոնական ղեկավարի պաշտոնը, «աստղադիտարանի կառավարող տնօրեն», ներդրվել է Լյուդովիկոս XV թագավորի հրամանով (Թագավորական հրաման 1771 թ. նոյեմբերի 12-ի[8]), և փաստորեն պաշտոնապես առաջին մարդը, որ ստանձնել է այս պաշտոնը եղել է Ցեզար Ֆրանսուա Կասինին, այս հայտնի աստղագետների տոհմի երրորդ ներկայացուցիչը։ Նրանից առաջ փաստացի տնօրեններ են եղել նրա հայրն ու պապը, այդ պատճառով ցանկը սկսվում է նրանցից։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Berry A. A Short History of Astronomy (բրիտ․ անգլ.)London: John Murray, 1898.
  2. https://www.femmesetsciences.fr/actualites/fabienne-casoli-membre-de-femmes-sciences-elue-presidente-de-lobservatoire-de-paris-psl/
  3. base Mérimée (ֆր.)ministère de la Culture, 1978.
  4. 4,0 4,1 archINFORM (գերմ.) — 1994.
  5. History and Heritage
  6. http://www.couperin.org/presentation/notre-organisation/les-membres-de-couperin/items?cid=162id=221lang=fr
  7. https://discovery.renater.fr/renater/
  8. Archives nationales, O1 117, fol. 991—993. Voir également Charles Wolf, Histoire de l’Observatoire de Paris de sa fondation à 1793, Paris : Gauthier-Villars, 1902, p. 194 et suiv.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիիքպահեստ