Փաթեթավորման զայրույթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
A girl is attempting to open a plastic package containing a light bulb.
Մի կին ցուցադրում է փաթեթավորման զայրույթ պլաստիկ լամպի փաթեթով

Փաթեթավորման զայրույթը, բարկության և հիասթափության բարձր մակարդակի ընդհանուր անունն է, որը բխում է փաթեթավորումը բացելու անկարողությունից, մասնավորապես, ջերմային փակված բլիստերներ և վակուումային փաթեթներ բացելիս։ Դժվար փաթեթավորումը բացելիս մարդիկ կարող են վնասվել, կտրող գործիքները մեծ վտանգ են ներկայացնում փաթեթը բացող անձի, ինչպես նաև դրա պարունակության համար։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փաթեթավորումը երբեմն պետք է դժվարացնել բացելու համար։ Օրինակ, կանոնակարգերը թելադրում են, որ առանց դեղատոմսի դուրս գրվող որոշ դեղամիջոցներ պետք է ունենան խարդախության դեմ միջոցներ, որպեսզի կանխեն չթույլատրված բացումը նախքան նախատեսված հաճախորդին առաքելը և լինեն երեխաների համար դիմացկուն փաթեթավորման մեջ։ Մյուս փաթեթները բացելը միտումնավոր դժվարացնում են՝ փաթեթների և խանութների գողությունը նվազեցնելու համար[1]։

Կոշտ պլաստիկ բլիստերների փաթեթները նաև պաշտպանում են ապրանքները, երբ դրանք առաքվում են[2]։ Բացի այդ, թափանցիկ պլաստիկի օգտագործումը թույլ է տալիս հաճախորդներին ուղղակիորեն դիտել ապրանքները դրանք գնելուց առաջ[3]։

Փաթեթավորման զայրույթ տերմինն ինքնին առաջացել է այս երևույթի նկատմամբ ԶԼՄ-ների ուշադրության արդյունքում։ Թեև այլ տարբերակներ օգտագործվել են դեռևս 1998-ին, Word Spy-ը նշում է, որ փաթեթավորման զայրույթի ամենավաղ օգտագործումը ստացվել է 2003-ին The Daily Telegraph-ից։ Ամերիկյան ժողովրդական հասարակությունը տերմինը ճանաչել է որպես 2007 թվականի ամենաօգտակար տերմիններից մեկը[4]։

Զայրույթ և վնասվածքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2006 թվականին Consumer Reports ամսագիրը ճանաչեց փաթեթավորման զայրույթի երևույթը, երբ ստեղծեց Oyster մրցանակաբաշխությունը ամենադժվար բացվող փաթեթավորմամբ ապրանքների համար[3][5]։ Pittsburgh Post-Gazette-ում փաթեթավորման զայրույթի[6] մասին պատմությունը ցուցադրվել է The Colbert Report-ում, երբ հաղորդավար Սթիվեն Քոլբերտը փորձել է դանակով հեռացնել նոր հաշվիչի պլաստիկ փաթեթավորումը, սակայն ապարդյուն[7]։

2004 թվականին բրիտանական Yours ամսագրում անցկացված հարցումը, որը նախատեսված էր 50-ից բարձր մարդկանց համար, ցույց տվեց, որ 2000 հարցվածների 99%-ն ասել է, որ փաթեթավորումը դժվարացել է բացել վերջին 10 տարվա ընթացքում, 97%-ը նշել է, որ այնտեղ կա «չափազանց ավելորդ փաթեթավորում», իսկ 60%-ը ասել է, որ իրենք գնել են ավելի հեշտությամբ բացվող փաթեթավորմամբ նախագծված ապրանք[8]։ Քոքսի բիզնես դպրոցում անցկացված հարցման արդյունքում տնային տնտեսությունների գրեթե 80 տոկոսը «արտահայտել է զայրույթ, հիասթափություն կամ բացահայտ զայրույթ» պլաստիկ փաթեթավորման նկատմամբ[9]։ Այս ապրանքները նկարագրելիս սպառողները նաև հակված են օգտագործել այնպիսի բառեր, ինչպիսիք են «ատել» և «դժվար»[10]։

Փաթեթները բացելու փորձերում սպառողները երբեմն օգտագործում են պոտենցիալ ոչ անվտանգ գործիքներ, ինչպիսիք են ածելիի սայրերը, դանակները, մկրատներ և հերյուն[2]։ Սա կարող է նաև հանգեցնել փաթեթավորման վրա սուր անկյունների առաջացմանը։ Yours-ի հարցման ժամանակ հարցվածների 71%-ն ասել է, որ վնասվել է սննդի փաթեթավորումը բացելիս։ Փաթեթավորումը բացելու փորձի ժամանակ հարցվողների նշած ամենատարածված վնասվածքը եղել է «կտրված մատը, որին հաջորդում է կտրված ձեռքը, դաստակի ոլորվածությունը, կապտած ձեռքը և ուսի լարված մկանը»[8]։ Բրիտանական հետազոտության համաձայն՝ տարեկան ավելի քան 60,000 մարդ հիվանդանոցային բուժում է ստանում սննդի փաթեթավորումը բացելուց ստացված վնասվածքների պատճառով[11]։ Սպառողների արտադրանքի անվտանգության հանձնաժողովը գնահատել է, որ փաթեթավորումը բացելու փորձերը պատճառ են դարձել 2004 թվականին ԱՄՆ-ում մոտ 6500 շտապ օգնության բաժանմունք այցելությունների[12]։ 2009 թվականին Լավ բժշկության ինստիտուտի կողմից անցկացված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ 21 տարեկանից բարձր մեծահասակների 17 տոկոսը կա՛մ առնվազն մեկ անգամ վնասվել է, կա՛մ գիտի մեկին, ով վնասվել է տոնական կամ ծննդյան նվեր բացելիս[13]։

Լուծումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

A ridged plastic clamshell package with a label reading "Easy Open Tab"
Փաթեթները, որոնք ներկայացնում են այնպիսի նորարարություններ, ինչպիսիք են հեշտ բացվող ներդիրները, պատրաստվել են մասամբ՝ ի պատասխան հաճախորդի ստանդարտ վակուումային փաթեթավորման դժվարությունների:

Փաթեթավորման դիզայն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կան բազմաթիվ հնարավոր լուծումներ, որոնք թույլ կտան հեշտ բացել ապրանքը, երբ փաթեթավորողները և մանրածախ առևտրականները ցանկանում են։ Հեշտ բացվող փաթեթավորումը, սակայն, կարող է նաև թույլ տալ ավելի շատ ապրանքի և խանութների գողություն։

Որոշ ընկերություններ հեշտացնում են սպառողների համար իրենց տուփերը բացելու ձևը՝ օգնելով նվազեցնել հիասթափությունը[14][15]։ Այլ ընկերությունները պետք է պահպանեն վնասվածքների նկատմամբ դիմացկուն փաթեթներ։ Սպառողները, մանրածախ առևտրականները և տարեց քաղաքացիները, ովքեր տարիքի հետ ավելի ու ավելի են դժվարանում բացել փաթեթավորումը, ճնշում են գործադրում փաթեթավորման բարելավմանն ուղղված ջանքերը խթանող ուժերի վրա[16]։

Փաթեթների բացումը հեշտացնելու մի քանի մեթոդներ վաղուց արդեն հասանելի են։ Դրանք ներառում են բացվածքներ, «պատռվող ժապավեններ» և կոտրվող բաղադրիչներ։ Որոշ հեշտ բացվող գործառույթներ կարող են լրացուցիչ ծախսեր ավելացնել փաթեթավորման վրա։

Բացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կենցաղային մկրատը կամ դանակը երբեմն օգտագործվում են բարդ փաթեթավորումը բացելու համար։ Անագե մկրատները արդյունավետ են կոշտ պլաստիկների համար, բարդ մետաղական մկրատների ավելի բարձր մեխանիկական առավելությունը թույլ է տալիս բացել այդպիսի փաթեթները նույնիսկ ձեռքի փոքր ուժով։ Այլ տեսակի մկրատները նույնպես արդյունավետ են դժվար բացվող փաթեթավորումը բացելու համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Clifford, Stephanie (2011 թ․ հունիսի 2). «Clamshell packaging is being tossed». The Bulletin (Bend)|The Bulletin. Bend, OR. New York Times News Service. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 6-ին.
  2. 2,0 2,1 «Wrap Rage». ABC News. 2006 թ․ դեկտեմբերի 1. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  3. 3,0 3,1 «The Oyster Awards». Consumer Reports. March 2007. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  4. «Word of the Year 2007» (PDF). American Dialect Society. 2008 թ․ հունվարի 4. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  5. «The Oyster Awards». Consumer Reports. March 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հունիսի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  6. Carpenter, Mackenzie (2006 թ․ մարտի 5). «Today's Packages Can Be Murder to Open». Pittsburgh Post-Gazette. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 26-ին.
  7. «Quotes». IMDb. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 12-ին.
  8. 8,0 8,1 «'Wrap rage' hitting the over-50s». BBC News. 2004 թ․ փետրվարի 4. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  9. «Plastic packaging angers consumers». Canada.com. 2008 թ․ հունվարի 26. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  10. Gemperlein, Joyce (2005 թ․ հունիսի 12). «But the Dang Thing Won't Open». The Washington Post. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  11. Moore, James (2003 թ․ նոյեմբերի 7). «City diary». The Daily Telegraph (UK). Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  12. Wenzel, Elsa (2008 թ․ ապրիլի 7). «Killing the oyster pack». CNET. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  13. http://www.myfamilywellness.org/wraprage Avoid 'Wrap Rage' This Holiday Season, December 2009
  14. «Companies Respond To Wrap-Rage, Design Packaging That Isn't So !@$% Difficult To Open». The Consumerist. 2008 թ․ հունվարի 20. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 3-ին.(չաշխատող հղում)
  15. «Amazon Certified Frustration-Free Packaging FAQs». Amazon.com. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 2-ին.
  16. Alter, Lloyd (2008 թ․ փետրվարի 11). «Wrapper Rage Making Consumers Crazy». TreeHugger. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 3-ին.