Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկ
Տեսակազգային պարկ և կազմակերպություն
Կազմված էԱմազոնի խոնավ անտառներ
ԵրկիրՖրանսիա
ՎարչատարածքԱմապա և Պարա
Հիմնվել էօգոստոսի 22, 2002
Մակերես38 464 կմ² և 3 835 266 հեկտար
ԲԾՄ279 մետր
ԿառավարումԲրազիլիայի դաշնային կառավարություն
Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկը գտնվում է Ֆրանսիաում
Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկ
Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկը գտնվում է Երկիրում
Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկ

Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկ (պորտ.՝ Parque Nacional Montanhas do Tumucumaque), պարկ Բրազիլիայի Ամապա և Պարա նահանգներում։ Տեղակայված է Ամազոնյան խոնավ անտառներում։ Հյուսիսից պարկին սահմանակցում են Ֆրանսիական Գվիանան ու Սուրինամը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տումուկումակին ազգային պարկ է հռչակվել 2002 թվականի օգոստոսի 23-ին, Բրազիլիայի կառավարության կողմից՝ Վայրի բնության համաշխարհային հիմնադրամի հետ համագործակցելուց հետո[1]։ Այն «Ամապա կենսաբազմազանության միջանցք»ի մի մասն է, որը ստեղծվել է 2003 թվականին։ Պահպանումն իրականացվում է Ամազոնի տարածաշրջանի «Պահպանվող տարածքների ծրագրի» կողմից։

Տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկն ընդգրկում է 38800 քառ. կմ տարածք, ըստ այդմ այն աշխարհի ամենամեծ արևադարձային ազգային պարկն է[2]։ Այս տարածքը նույնիսկ հասնում է 59000 քառ. կմ-ի, երբ նրա կազմի մեջ մտնում է Գվիանական Ամազոնյան պարկը (ազգային պարկ Ֆրանսիական Գվիանայում)։ Պաշտպանված տարածքների այս համակցությունը ավելի փոքր է, քան Բրազիլիա-Վենեսուելա սահմանի երեք ազգային պարկերի համակարգը։ Դրանք են Պարիմա Տապիրապեկոն, Սերանիա դե լա Նեբլինան և Պիկո դա Նեբլինան, որոնք միասին ունեն 73000 քառ. կմ տարածք։

Սակայն վերջինը, անշուշտ, ավելի փոքր կլինի, եթե Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկը և հարակից Գվիանական Ամազոնյան պարկը միավորվեն հյուսիսային Պարայի (Բրազիլիա) պաշտպանված տարածքների հետ, ինչպիսիք են Գրաո Պարա էկոլոգիական կայանը, Մաիկուրու կենսաբանական արգելոցը և ուրիշներ։ Սրա կարևորությունն այն է, որ արդյունքում Գվիանական սարահարթը ամենապաշտպանված տարածքն է և արևադարձային խոնավ անտառների ամենամեծ էկոլոգիական միջանցքն աշխարհում։ Այն անմարդաբնակ տարածաշրջան է և ունի բարձր էկոլոգիական նշանակություն. տեղի կենդանիների տեսակների մեծ մասը՝ հիմնականում՝ ձկներ և ջրային թռչուններ, չեն հայտնաբերվել աշխարհի որևէ այլ վայրում։ Ազգային պարկն ապաստարան է յագուարների, պրիմատների, ջրային կրիաների և հարավամերիկյան արծիվների համար[3]։

Բրազիլիայի Ամապա նահանգի ամենաբարձր կետը գտնվում է այստեղ, այն ունի 701 մ բարձրություն[4]։

Mozilla Firefox դիտարկիչի 4-րդ տարբերակի կոդային անվանումը «Տումուկումակի» է։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Brazil creates largest tropical park». NBC News / AP. 2003 թ․ օգոստոսի 22. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  2. «Brazil creates largest rainforest reserve». BBC News. 2002 թ․ օգոստոսի 23. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  3. «World's largest tropical forest park created». New Scientist. 2002 թ․ օգոստոսի 22. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  4. Portal Brasil

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տումուկումակի լեռնային ազգային պարկ» հոդվածին։