Տանջանք (կտավ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տանջանք
տեսակգեղանկար
նկարիչՕգոստոս Ֆրիդրիխ Ալբրեխտ Շենկ
տարիմոտ 1878
բարձրություն151 սանտիմետր[1]
լայնություն251,2 սանտիմետր[1]
նյություղաներկ[1] և կտավ[1]
գտնվում էՎիկտորիայի ազգային պատկերասրահ[1]
հավաքածուՎիկտորիայի ազգային պատկերասրահ[1]
Ծանոթագրություններ
 Anguish (August Friedrich Albrecht Schenck) Վիքիպահեստում

Տանջանք (ֆր.՝ Angoisses կամ Angoisse), Օգոստոս Ֆրիդրիխ Շենկի յուղաներկ կտավը, որը նկարվել է 1878 թվականին։ Այն պատկերում է ուժասպառ մայր ոչխարին, որը կանգնած է իր գառան դիակի վրա՝ շրջապատված մարդասպան ագռավների ոհմակով։

Այն Շենկի ամենահայտնի նկարն է և պահվում է Ավստրալիայի Մելբուռն քաղաքի Վիկտորիայի ազգային պատկերասրահում 1880 թվականից։ Կտավը պատկերասրահի կողմից ձեռք է բերվել վաղ՝ հիմնադրումից ընդամենը մի քանի տարի անց, և երկու անգամ՝ 1906 և 2011 թվականներին, ճանաչվել է պատկերասրահի 75,000 աշխատանքներից ամենահայտնին։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարում պատկերված է խելագարված ոչխարը, որի դեմքին նկարիչը արտահայտել է վիշտ, նրա շունչը սառում է օդում։ Մայր ոչխարը կանգնած է իր գառան դիակի մոտ, որի բերանից սպիտակ ձյան վրա արյուն է հոսում։ Նրանք շրջապատված են սև ագռավների երամով, որոնք հավաքվել են մռայլ մոխրագույն ամպամած ձմեռային երկնքի տակ՝ սպասելով դիակը կրծելու հնարավորությանը։ Նկարի խլացված երանգները՝ սպիտակ, մոխրագույն, շագանակագույն և սև գրեթե միապաղաղ երանգները, արտացոլում են նրա հուսահատությունը։ Նկարի չափն է 151,0 սմ × 251,2 սմ (59,4 դյույմ × 98,9 դյույմ) և ներքևի ձախ անկյունում ստորագրված «Շենկ»։

Վիկտորիայի ազգային պատկերասրահի ավագ համադրող Թեդ Գոթն առաջարկել է, որ աշխատանքը կարող է ներշնչված լինել 1872 թվականին «Մարդու և կենդանիների մեջ հույզերի արտահայտումը» գրքից, որում Չարլզ Դարվինը պնդել է, որ հույզերը կենսաբանական ծագում ունեն, և որ կենդանիները զգում են մարդու նման հույզեր։ Նա նաև առաջարկել է, որ կենդանիները կարող են զգալ այնպիսի հույզեր, որոնք նման են մարդկանց։ Այն նաև մեկնաբանվել է որպես հասարակության դաժանության մեկնաբանություն, որը ներկայացվել է ագռավների ամբոխի կողմից[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շենկը ծնվել է Հոլշտեյնի Գլյուկշտադտում, այժմ Գերմանիայում, բայց այն ժամանակ Դանիայում, և իր կյանքի մեծ մասն ապրել և աշխատել է Ֆրանսիայում[3][4]։ Կտավը ցուցադրվել է Փարիզում 1878 թվականին[5] ֆրանսիական «Անգուազներ» անվանումով, այնուհետև հաջորդ տարի Լոնդոնում։ Այն փորագրել է Շառլ Մորասը (Ֆրանսիա) 1878 թվականին ֆրանսիական լ'Արտ (Ֆրանսիա) պարբերականի համար և Տիբուրս դե մերը (Ֆրանսիա) 1879 թվականին։ Նկարը գնվել է Լոնդոնի Agnew's արվեստի դիլերի կողմից, այնուհետև վաճառվել Վիկտորիայի ազգային պատկերասրահին։ Նա Ավստրալիա է ժամանել 1880 թվականին։ Կտավի հսկա շրջանակը պահպանվել է[2][6]։։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 https://www.ngv.vic.gov.au/explore/collection/work/4344/
  2. 2,0 2,1 Dowse, Nicola. «The story behind the NGV's 'sad sheep painting' and its mysterious artist». Time Out Melbourne (ավստրալիական անգլերեն). Time Out. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 6-ին.
  3. Sass, Johann (1904). Schenck, August Friedrich Albert (գերմաներեն). Georg Reimer. էջ 151. {{cite book}}: |work= ignored (օգնություն)
  4. «Base Salons». salons.musee-orsay.fr. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 8-ին.
  5. «L'Art : revue hebdomadaire illustrée / dir. Eugène Véron». Gallica (անգլերեն). 1878. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 8-ին.
  6. «L'Orphelin, souvenir d'Auvergne - August Schenck | Musée d'Orsay». www.musee-orsay.fr. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 8-ին.