Վասիլի Պեսկով

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վասիլի Պեսկով
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 14, 1930(1930-03-14)[1][2][3]
ԾննդավայրՆովոուսմանսկի շրջան, Usman Okrug, Central Black Earth Oblast, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էօգոստոսի 12, 2013(2013-08-12)[2] (83 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մայրենի լեզուռուսերեն
Մասնագիտությունլրագրող, ֆոտոլրագրող, հաղորդավար, արձակագիր, հեռուստալրագրող և ճանապարհորդ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքiainbanks.net
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Vasiliy Peskov Վիքիպահեստում

Վասիլի Պեսկով (մարտի 14, 1930(1930-03-14)[1][2][3], Նովոուսմանսկի շրջան, Usman Okrug, Central Black Earth Oblast, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - օգոստոսի 12, 2013(2013-08-12)[2], Մոսկվա, Ռուսաստան, ռուս.՝ Васи́лий Миха́йлович Песко́в[4]), խորհրդային գրող, լրագրող, ֆոտոլրագրող և հեռուստալրագրող։ «Կենդանիների աշխարհում» (1975-1997) ծրագրի վարող, ճանապարհորդ։ Լենինյան մրցանակի (1964), Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահի մրցանակի (1998) և Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության` զանգվածային լրատվության միջոցների 2013 թվականի մրցանակի դափնեկիր (հետմահու)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1930 թվականի մարտի 14-ին, Կենտրոնական Սևծովյան (այժմ՝ Վորոնեժի) շրջանի Օրլովո գյուղում՝ վերամբարձ կռունկի մեքենավարի և գեղջկուհու ընտանիքում[5]։ Պատերազմից հետո ընտանիքը տեղափոխվել է մոտակա Վոլյա գյուղ[6]։

Դպրոցն ավարտելուց և Վորոնեժի կինոմեխանիկայի դպրոցն ավարտելուց հետո[7] աշխատել է որպես պիոներական ջոկատավար, կինոմեխանիկ։ Պատանեկության տարիներին լուսանկարել է բնությունը։

1953 թվականին սկսել է աշխատել Վորոնեժի «Մոլոդոյ կոմունար» թերթում` նախ` որպես լուսանկարիչ, իսկ առաջին` «Ապրիլը անտառում» ակնարկի հաջող հրապարակումից հետո դարձել է հաստիքային թղթակից։

1956 թվականին մի քանի հոդվածներ է ուղարկել «Կոմսոմոլսկայա պրավդա», որից հետո աշխատանքի է հրավիրվել Մոսկվա։

1956 թվականից եղել է «Կոմսոմոլսկայա պրավդա» թերթի մեկնաբան։ Ինչպես նաև եղել է «Պատուհան դեպի բնություն» խորագրի մշտական հեղինակը։

Ակնարկների առաջին գիրքը լույս է տեսել 1960 թվականին։

1975 թվականիցից մինչև 1990 թվականը վարել է «Կենդանիների աշխարհում» հեռուստատեսային հաղորդումը Նիկոլայ Դրոզդովի հետ։

1995 թվականից մինչև 1997 թվականը այս ծրագիրը վարում էր ինքնուրույն, երբ այն թողարկվում էր РТР հեռուստաալիքով[8]։

1999 թվականից մինչև 2003 թվականը եղել է իր ակնարկների «Պատուհան դեպի բնություն» հեռուստատեսային տարբերակի հաղորդավարը, որը հեռարձակվել է Մոսկվայի «Ստոլիցա» հեռուստաալիքով[9]։

Նման նշանավոր համերկրացիների հետ միասին, ինչպիսիք են Մարիա Կարտավցևան, Վիտալի Վորոտնիկովը, Եկատերինա Մոլոդցովան, 1998 թվականին արժանացել է Վորոնեժի քաղաքի պատվավոր քաղաքացու կոչմանը։

Մահացել է 84 տարեկանում՝ 2013 թվականի օգոստոսի 12-ին, Մոսկվայում[10]։ Վասիլի Պեսկովի կտակի համաձայն` նրա մարմինը դիակիզել են, իսկ աճյունը ցրվել է սեպտեմբերի 20-ին` մահից հետո 40-րդ օրը, Վորոնեժի մարզի դաշտի վերևում, նրա երկրորդ հայրենիքում, որտեղ նա իր ծնողների հետ տեղափոխվել է ապրելու հարևան Օրլովո գյուղից։ Դաշտը, որի վրա ցրվել է աճյունը, գտնվում է Վոլյա գյուղում, անտառի եզրին, Ռակիտինո կորդոն տանող ճանապարհի մոտ գտնվող քարի կողքին, որը դեռևս իր կյանքի ընթացքում Վասիլի Պեսկովը բերել է Մորդովիայից։ Այս քարի վրա գրված են նրա` «Կյանքի գլխավոր արժեքը կյանքն է» բառերը։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պատվո շքանշան[11]
  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (1962 թվական մայիսի 4), «Պրավդա» թերթի 50-ամյակի կապակցությամբ՝ լրագրության ոլորտում բեղմնավոր աշխատանք կատարելու և խորհրդային մամուլի, հրատարակչության, ռադիոյի և հեռուստատեսության զարգացման գործում մեծ ծառայություններ մատուցելու համար[12]
  • Լենինյան մրցանակ (1964)` «Քայլեր ցողի մեջ» գրքի համար։
  • Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշան (1986 թվական հունվարի 23)` երիտասարդների կոմունիստական կրթության մեջ բեղմնավոր աշխատանքի համար[13]
  • Տպագիր մամուլի բնագավառում Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահի մրցանակ, 1997 թվական (հունվարի 15, 1998 թվական)[14]։
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» շքանշան, IV աստիճան (2003 թվական, մայիսի 5) Ռուսական լրագրության զարգացման գործում ունեցած մեծ ներդրման համար[15]:
  • Պրիշվինի անվան տարածաշրջանային գրական մրցանակ (Մոսկվայի մարզ, հոկտեմբերի 17, 2005 թվական), «Պատուհան դեպի բնություն» գրքերի շարքի համար[16]:
  • Ռուսաստանի ժուռնալիստների միության մրցանակ` «Ռուսաստանի ոսկե գրիչ» 2005 թվական (մարտի 10, 2006 թվական), «Ռուսաստանի արգելանոցների պաշտպանությանն ուղղված մի շարք հրապարակումների համար. դիրքորոշման հետևողականության և հավատարմության համար»[17][18]:
  • Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության 2013 թվական մրցանակ` ԶԼՄ ոլորտում (հետմահու) (2013 թվական, դեկտեմբերի 17), «ԶԼՄ-ների զարգացման գործում անձնական ներդրման համար»[19]:
  • Մ. Կոլցովի անվան գրական մրցանակ
  • Վորոնեժ քաղաքի պատվավոր բնակչի կոչում (1998)

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լուսանկարչական նշումներ (1960)
  • Քայլեր ցողի մեջ (1963, 1982)` Լենինի անվան գրականության մրցանակ, 1964 թվական
  • Այցելություն Շոլոխովին
  • Սպասեք մեզ, աստղեր (1963)
  • Սպիտակ երազներ (1965)
  • Նա սկաուտ էր (1966)
  • Աշխարհի վերջը (1967)
  • Ճանապարհորդություն նորալուսնի հետ (1969)
  • Ռյանի երգը (1971)
  • Հայրենիք (1972)
  • Հողն` օվկիանոսից այն կողմ (համահեղինակ` Բ. Ստրելնիկով, 1975, 1977, 2007)
  • Իմ մանկության գետը (1978, 1993)
  • «Թռչունները լարերի վրա» (1982 թ.), գիրք բնապահպանության մասին, որի մեջ մի գլուխը նվիրված է բնության հետ անքակտելիորեն կապված մարդկանց (Ադամսոն, Ալֆրեդ Բրեմ, Էռնեստ Սեթոն-Թոմփսոն, Դմիտրի Պավլովիչ, Բորիս Նիկոլաևիչ Վեպրինցև)
  • Տայգայի փակուղի, Մ. Պրավդա, 1983 (վավերագրական պատմություն ճգնավորներ Լիկովի ընտանիքի մասին)
  • Հյուր և տանը (1985)
  • Այս ամենը... (1986, 2000)
  • Աքլորով տուն (1987)
  • Երկրի ճանապարհներ (1988) («Հայրենիք» շարք)
  • Քույր Ալյասկա. Ռուս նավաստիների կողմից Ալյասկան հայտնաբերելու 250-ամյակին (1991)
  • Վճարեք մեկ կրակոցի դիմաց
  • Ալյասկան ավելի մեծ է, քան կարծում ես (1994)
  • Ռուսական հետք. Օխոտոմորիե, Կամչատկա, Կոմանդարի կղզիներ, Ալյասկա, Ալեուտյան կղզիներ (Մ. Ժիլինեմի հետ համահեղինակ, 1994)
  • Թափառումներ (1991, 1999, 2006)
  • Պատուհան դեպի բնություն (2 գիրք, 2001 թվականում, 7 գիրք, 2010 թվականում)
  • «Նորություններ Ագաֆիայից» (2009)
  • Պատերազմ և մարդիկ (2010)
  • Սեր` լուսանկարչություն. Ինչ, որտեղ, ինչու և ինչպես եմ նկարահանել (2011)

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 2013 թվականի օգոստոսի 23-ին Վորոնեժի պետական բնական կենսոլորտային արգելոցը կոչվել է Վասիլի Պեսկովի անունով։ Արգելոցի տարածքում բացվել է Վ. Պեսկովի թանգարանը։
  • 2014 թվականին «Կոմսոմոլսկայա պրավդա» հրատարակչությունը պատրաստել է Վասիլի Պեսկովի ամբողջական գործերը` 23 հատորով[20]։
  • 2015 թվականի դեկտեմբերի 29-ին Վոլյա գյուղում գրողի անունով է կոչվել Տրեսվյատի միջնակարգ դպրոց[21]։
  • 2016 թվականին Մեծ Կուրիլյան լեռնաշղթայի կղզիներից մեկը կոչվել է նրա անունով[22]։
  • 2016 թվականին Վորոնեժի նոր փողոցը կոչվել է Պեսկովի անունով[23]։ Վասիլի Պեսկովի փողոցները գտնվում են նաև գրողի փոքրիկ հայրենիքում՝ Օրլովո  գյուղում[24] և Վոլյա գյուղում։
  • 2020 թվականին Օրլովում գրողի անունով կոչվել է պուրակ, տեղադրվել է հուշարձան[25]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Песков Василий Михайлович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
  3. 3,0 3,1 Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (ռուս.) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 50—51. — ISBN 5-94848-307-X
  4. Ушёл из жизни легендарный журналист, автор «Окна в природу» Василий Михайлович Песков, kp.ru
  5. Копия рукописной автобиографии В. М. Пескова хранится в фонде Музея В. М. Пескова Воронежского государственного природного биосферного заповедника им. В. М. Пескова.
  6. Прах Василия Пескова развеют над опушкой леса в посёлке Воля в сентябре
  7. Шпилева, Олеся. — Экономика (2015 թ․ մարտի 15). «На вечере памяти Василия Пескова гостям показали фотоприклад, который он смастерил для путешествия по Африке». РИА «Воронеж». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 24-ին.
  8. «Конфликт из-за телепрограммы». Коммерсантъ. 1995 թ․ սեպտեմբերի 14.
  9. «Мечта рыбака». Forbes. 2009 թ․ հունիսի 3.
  10. Умер Василий Песков
  11. Писатели Москвы: Биобиблиографический справочник / Сост.: Е. П. Ионов, С. П. Колов.— М.: Моск. рабочий, 1987. — С. 355.
  12. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 4 мая 1962 года № 55—VI «О награждении орденами и медалями работников печати, радио, телевидения, издательств и типографий»
  13. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 23 января 1986 года № 4052—XI «О награждении орденами и медалями СССР наиболее отличившихся работников редакции газеты „Комсомольская правда“ и типографии имени В. И. Ленина издательства ЦК КПСС „Правда“, занятых выпуском газеты»
  14. Указ Президента Российской Федерации от 15 января 1998 года № 23 «О присуждении премии и грантов (стипендий) Президента Российской Федерации»
  15. «Указ Президента Российской Федерации от 5 мая 2003 года № 500 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 28-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 28-ին.
  16. «Постановление Губернатора Московской области от 17 октября 2005 года № 139-ПГ «О присуждении областной литературной премии имени М. М. Пришвина»». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 28-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 28-ին.
  17. ««Золотое перо» в умелых руках». Новая газета. 2006 թ․ մարտի 13. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
  18. «Лауреаты премий Союза журналистов России за 2005 год». Союз журналистов России. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 21-ին.(չաշխատող հղում)
  19. «Распоряжение Правительства Российской Федерации от 17 декабря 2013 года № 2376-р» (PDF). Официальный сайт Правительства Российской Федерации — О присуждении премий Правительства Российской Федерации 2013 года в области средств массовой информации. 2013 թ․ դեկտեմբերի 18. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  20. Полное собрание сочинений Василия Пескова, kp.ru
  21. Основные сведения о Тресвятской средней школе
  22. «В Курильской гряде появился остров Пескова — Новости Общества — Новости Mail.Ru». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 17-ին.
  23. В Воронеже появились улицы Воеводы Сабурова и Василия Пескова
  24. Другие миры. Орловские цыгане // «Воронежская неделя» № 7 от 18.02.2010
  25. «В Новоусманском районе в Орлово появился памятник Василию Пескову». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 9-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վասիլի Պեսկով» հոդվածին։