Վահան Սարգսյան

Վահան Գերասիմի Սարգսյան;
Ծնվել է	մարտի 12, 1954
Ծննդավայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	հունվարի 21, 2011 (56 տարեկան)
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Մայրենի լեզու	հայերեն
Մասնագիտություն	լեզվաբան և համալսարանի դասախոս
Աշխատավայր	Երևանի պետական համալսարան
Անդամություն	Էուսքալթզաինդիա

Վահան Գերասիմի Սարգսյան (մարտի 12, 1954(1954-03-12), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվարի 21, 2011(2011-01-21)), հայ բասկագետ, լեզվաբան, թարգմանիչ, դասախոս, ԵՊՀ ռոմանական բանասիրության ամբիոնի վարիչ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ։ Տիրապետում էր ֆրանսերեն, իսպաներեն, բասկերեն, ռուսերեն լեզուներին։ Բասկերի երկիրի թագավորական ակադեմիայի պատվավոր անդամ, Իսպանագետների համաշխարհային ընկերության և Բասկագետների միջազգային ընկերության անդամ։ Համահեղինակել է Սերվանտեսագիտական միջազգային հանրագիտարանը։ 70-ից ավելի գրքերի, մենագրությունների, հրապարակումների, հոդվածների, դասախոսությունների հեղինակ։ Նրա թեմատիկ հետազոտությունների արդյունքները հրապարակվել են բազմաթիվ հեղինակավոր գիտական հանդեսներում, հանրագիտարաններում ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Իսպանիայում, Ռուսաստանում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում։

Կենսագրական տվյալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1978 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի ֆրանսերենի բաժինը։ Հետագայում մասնագիտական գործունեություն է ծավալել բազմաթիվ երիտասարդական, գիտական, ինչպես նաև պետական, հասարակական կազմակերպություններում ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ արտերկրում (1983-1987 թթ., Կուբա)։ Հայրենիք վերադառնալուն պես շարունակել է իր մասնագիտական գործունեությունը հասարակական, գիտական և մշակութային կազմակերպություններում։
1987-1993 թվականներին աշխատել է Կանչ թերթի խմբագրությունում որպես պատասխանատու քարտուղար։
1994 թվականից Երևանի պետական համալսարանում իսպանական և ֆրանսիական հեղինակավոր կազմակերպությունների, պետական կառույցների և գիտական ու գիտամշակութային հիմնադրամների հովանավորությամբ իրականացրել է բազմաթիվ հետազոտություններ, որոնք ներառում են գիտական հետաքրքրությունների լայն շրջանակ և առնչվում են հայագիտության, ընդհանուր լեզվաբանության, ռոմանական բանասիրության, իսպանագիտության, իսպանական գրականության, թարգմանաբանության և բասկագիտության հիմնահարցերին։
2003 թվականից զբաղեցրել է ԵՊՀ ռոմանական բանասիրության ամբիոնի վարիչի պաշտոնը։ Իսպաներեն–հայերեն բառարանի և բազմաթիվ այլ գրքերի հեղինակ է։ Խմբագրել է Հայ-բասկյան «Արաքս» միջազգային գիտական հանդեսը։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վահան Սարգսյան, ՈՒրարտական քաղաքակրթությունը և բասկերի նախահայրենիքի հարցը, Սարգիս Խաչենց հրատ., 1998 թ․, 148 էջ;
Վահան Սարգսյան, Ջավախք տեղանվան ծագումը (Los origenes del Toponimo Djavaxkh), Եր․, «Ասողիկ», 1999 թ․, 48 էջ;
Վահան Սարգսյան, Հայոց գրերի ծագումը, Եր. համալս. հրատ., 1999 թ․, 334 էջ, ISBN։ 5808402816, 9785808402812;
Վահան Սարգսյան, Բասկերի ծագման առեղծվածը եւ Հայկական լեռնաշխարհը, Եր․ «Ասողիկ», 2000 թ․, 163 էջ, ISBN։ 9993084239, 9789993084235;
Վահան Սարգսյան, Գևորգ Բեգլարի Ջահուկյան, Խոսե Մ․ Սատրւստեգի (José M. Satrustegi), Բասկերենի համառոտ քերականություն, Եր․, «Ասողիկ», 2000 թ․, 256 էջ;
Վահան Սարգսյան, Լորեա Լեանիսբառուտիա Բիսկառալեգոռա, Բասկերեն-հայերեն բառարան, Եր․ «Ասողիկ», 2001 թ․, 333 էջ, ISBN։ 999307439X, 9789993074397;
Վահան Սարգսյան, Իսպաներեն–հայերեն բառարան, Diccionario español-armenio, 40,000 բառահոդված, 20,000 դարձվածք և արտահայտություն։ Եր․, «Ասողիկ», 2004 թ․, 981 էջ, ISBN 99941-30-89-7;
Vahan Sargsyan, Introducción a la etimología vasca։ (reconstrucción interna), Volume 7 of LINCOM studies in Basque linguistics, LINCOM Europa Publ․, 2009, 208 pages, ISBN։ 3895863491, 9783895863493;
Գևորգ Բեգլարի Ջահուկյան, Վահան Սարգսյան, Հայերենի ստուգաբանական բառարան, Եր․, «Ասողիկ», 2010 թ․, 820 էջ, ISBN։ 9939501218, 9789939501215;

Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Բասկյան ավանդազրույցներ» (Tradiciones populares Vascas), Աշխարհի ժողովուրդների հեքիաթներ։ 25 հատորով Հ. 3., ԵՊՀ հրատ, 1996, 132 էջ, ISBN։ 5-8084-0244-1.;
Խոսե Մարիա Սատրուստեգի, «Մահվան թաքնված դեմքը» (El rostro oculto de la muerte), Եր․, ԵՊՀ հրատ., 1999, 60 էջ;
Բեռնարդ Էչեպարե (Bernat Dechepare), «Էուսկերեն բարբառի առաջնեկը» (Linguae vasconum primitiae), Եր․, «Ասողիկ», 2001 թ․, 91 էջ, ISBN։ 99930-74-37-3.;
Ֆրանսիսկո Կեւեդո, «Բուսկոնի կյանքը, Երազներ», Եր․, «Ասողիկ», 2002 թ․, 297 էջ, ISBN։ 99930-74-60-8;
Խուան Անտոնիո Մոգել, «Պերու Աբարկա», Եր․, «Ասողիկ», 2002 թ, 114 էջ, ISBN։ 99930-74-37-9;
Միգել Սերվանտես, «Խրատական նովելներ», Եր․, «Ասողիկ», 2005․, 446 էջ, ISBN։ 9994143557, 9789994143559;
«Ֆլորեսի եւ Բլանկաֆլորի լեգենդը․ Թեոդոր կույսի պատմությունը», Եր․, «Ասողիկ», 2006 թ, 108 էջ, ISBN։ 99941-65-52-6;
Գաբրիել Արեստի, «Քար եւ երկիր»;
Ժոզեֆ Ագուստին Շաո, «Այտորի լեգենդը»;
Անանուն, դե Լունա «Լասարիլյո Տորմեսցու կյանքը»;
«Ժամանակակից նավառացի բանաստեղծներ»;
Ֆերնանդո դե Ռոխաս, «Սելեստինա»;
Լուիս Վելես դե Գեւարա, «Կաղլիկ սատանան»;
Միգել դե Սերվանտես, «Հնարամիտ հիդալգո դոն Կիխոտ Լամանչեցի», հատոր I, Եր․, «Ասողիկ», 2010 թ, 472 էջ, ISBN։ 978-9939-50-122-2;
Միգել դե Սերվանտես, «Հնարամիտ հիդալգո դոն Կիխոտ Լամանչեցի», հատոր II։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]