Միզապարկ-հեշտոցային խուղակ
Միզապարկ-հեշտոցային խուղակ (ՄՀԽ), կանանց միզասեռական խուղակի ենթատեսակ:
Ներկայացում
Միզապարկ-հեշտոցային խուղակը (վեզիկովագինալ ֆիստուլան) միզապարկի ( vesica ) և հեշտոցի միջև տարածվող աննորմալ խուղակային ուղի է, որը թույլ է տալիս մեզի անընդհատ ակամա արտահոսք հեշտոցային կամարներ:
Ի լրումն այս խուղակների բժշկական հետևանքների, դրանք հաճախ մեծ ազդեցություն են ունենում հիվանդի հուզական բարեկեցության վրա:
Պատճառները
Դա կարող է լինել բնածին ծննդյան արատի արդյունք: Այն հաճախ պայմանավորված է ծննդաբերությամբ (այս դեպքում հայտնի է որպես մանկաբարձական խուղակ ), երբ երկարատև ծննդաբերության ժամանակ ամուր սեղմում է չծնված երեխային կոնքի վրա՝ ընդհատելով արյան հոսքը դեպի վեզիկովագինային պատ: Տուժած հյուսվածքը կարող է նեկրոզվել (մեռնել)՝ թողնելով անցք։
Հեշտոցային ֆիստուլները կարող են նաև առաջանալ բռնաբարության հատկապես դաժան դեպքերից, հատկապես այն դեպքերից, որոնցում ներգրավված են բազմաթիվ բռնաբարողներ և/կամ օտար առարկաներ: Որոշ առողջապահական կենտրոններ այնպիսի երկրներում, ինչպիսին է Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունը, սկսել են մասնագիտանալ հեշտոցային խուղակների վիրաբուժական վերականգման գործում[1][2]: Այն կարող է կապված լինել նաև հիստերէկտոմիայի[3], քաղցկեղի վիրահատությունների, ճառագայթային թերապիայի և կոնի բիոպսիայի (արգանդի վզիկի բիոպսիա) հետ։
Բուժում
Միզապարկ-հեշտոցային խուղակները սովորաբար վերականգնվում են տրանսվագինալ կամ լապարոսկոպիկ եղանակով, թեև հիվանդները, ովքեր անցել են բազմաթիվ տրանսվագինալ պրոցեդուրաներ, երբեմն փորձում են վերջնական խուղակը վերականգնել որովայնի մեծ կտրվածքի կամ լապարոտոմիայի միջոցով:
ՄՀԽ-ի վերականգնման լապարոսկոպիկ (նվազագույն ինվազիվ) մոտեցումը դարձել է ավելի տարածված՝ շնորհիվ դրա ավելի մեծ վիզուալացման, հաջողության բարձր մակարդակի և բարդությունների ցածր մակարդակի[4]:
Վիրահատական բուժման հնարավոր բարդությունները
Վիրահատական բուժման հնարավոր բարդությունները
- Խուղակի կրկնվող ձևավորում [5]
- Միզածորանի, հաստ աղիքների կամ բարակ աղիքների վնասվածք
- Հեշտոցային կարճացում
Պատմություն
Մինչև 19-րդ դարը ՄՀԽ-ով տառապող կանայք խիստ դատվում էին և մերժվում հասարակության կողմից: Ամբողջ 19-րդ դարում ՄՀԽ-ի բուժումը սահմանափակ էր, քանի որ գինեկոլոգիայի պրակտիկան ընկալվում էր որպես տաբու: Բժիշկներն այս ժամանակ գրեթե ամբողջությամբ արական սեռի ներկայացուցիչներ էին, և մերկ կնոջը նայելը, նույնիսկ բժշկական նպատակներով, դիտվում էր որպես 19-րդ դարի արժեքներից տարբերվող[6]:
Այս ժամանակի ամենահայտնի գինեկոլոգ վիրաբույժներից մեկը դոկտոր Ջ. Մարիոն Սիմսն էր, ով 1800-ականների կեսերին մշակեց ՄՀԽ-ի բուժման հաջող տեխնիկա, որի համար նրան ողջունում էին որպես գինեկոլոգիայի առաջամարտիկ[7]:
Ամերիկայի հարավում սև ստրկացած կանայք հատկապես հակված էին ՄՀԽ-ին, քանի որ նրանց մերժում էին տրամադրել համապատասխան սննդանյութեր և բժշկական օգնություն: Սիմսը այս կանանց վարում էր առանց անզգայացման, ինչը չէր բացահայտվել, երբ նա սկսեց իր փորձերը, և որը Սիմսը դեռ մանկության տարիներին վարանում էր օգտագործել[8]: Եթերային անզգայացումը հրապարակայնորեն ցուցադրվել է Բոստոնում 1846 թվականին, Սիմսի փորձերը սկսելուց մեկ տարի անց: Սիմսը չուներ սպիտակամորթ կին հիվանդ, մինչև որ եթերը հասանելի չդարձրեց նրանց, թեև նա հրապարակայնորեն նշեց, որ երբեք չի դիմել անզգայացնող միջոցների, քանի որ հավատում էր. որ ցավը չի արդարացնում ռիսկերը[8]: Սիմսի մանրամասն ուսումնասիրությունը նույնիսկ քննարկում է սպիտակամորթ կնոջ դեպքը, ով երեք վիրահատության է ենթարկվել՝ բոլորն էլ առանց անզգայացման[8]: Համարվում էր, որ ընդունելի է նրանց վիրահատել առանց անզգայացման, քանի որ, Սիմսի պնդմամբ, աֆրոամերիկացի կանայք բնականաբար ավելի բարձր ցավի հանդուրժողականություն ունեն[9]:
ՄՀԽ պրոցեդուրաների բուժման գործընթացը դեռ դժվար է: Վիրահատությունից հաջող վերականգնում ունենալու համար այն պետք է հաջող լինի առաջին փորձից[10]: Սիմսի գործողությունները աֆրոամերիկացի ստրկացած կանանց վրա ցույց են տալիս ընթացակարգի վտանգավոր բնույթը[11]: Դեռևս հստակ ցուցումներ չեն եղել, թե ինչպես պատշաճ կերպով վերականգնվել պրոցեդուրայից, բացի նշանակված հակաբիոտիկներից[10]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Bhatia J (8 January 2010). «Rape epidemic fuels fistula cases in the Democratic Republic of Congo». Conversations for a Better World. Արխիվացված է օրիգինալից 28 August 2010-ին.
- ↑ Nordland R (12 November 2006). «Congo: More Vicious Than Rape». Newsweek.
- ↑ Kochakarn W, Pummangura W (October 2007). «A new dimension in vesicovaginal fistula management: an 8-year experience at Ramathibodi hospital». Asian Journal of Surgery. 30 (4): 267–71. doi:10.1016/S1015-9584(08)60037-8. PMID 17962130.
- ↑ Miklos JR (20 October 2010). «Fistula Repair Overview». Bladder - Vaginal Fistula Surgeons. Վերցված է 11 September 2013-ին.
- ↑ Miklos JR, Sobolewski C, Lucente V (1999). «Laparoscopic management of recurrent vesicovaginal fistula» (PDF). International Urogynecology Journal and Pelvic Floor Dysfunction. 10 (2): 116–7. doi:10.1007/s001920050029. PMID 10384974. S2CID 21633111. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 6 August 2013-ին.
- ↑ Ojanuga D (March 1993). «The medical ethics of the 'father of gynaecology', Dr J Marion Sims». Journal of Medical Ethics. 19 (1): 28–31. doi:10.1136/jme.19.1.28. PMC 1376165. PMID 8459435.
- ↑ Wall LL (June 2006). «The medical ethics of Dr J. Marion Sims: a fresh look at the historical record». Journal of Medical Ethics. 32 (6): 346–50. doi:10.1136/jme.2005.012559. PMC 2563360. PMID 16731734.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Wall LL (June 2006). «The medical ethics of Dr J. Marion Sims: a fresh look at the historical record». Journal of Medical Ethics. 32 (6): 346–50. doi:10.1136/jme.2005.012559. PMC 2563360. PMID 16731734.
- ↑ Spettel S, White MD (June 2011). «The portrayal of J. Marion Sims' controversial surgical legacy». The Journal of Urology. 185 (6): 2424–7. doi:10.1016/j.juro.2011.01.077. PMID 21511295.
- ↑ 10,0 10,1 Stamatakos, M., Sargedi, C., Stasinou, T., & Kontzoglou, K. (2014). Vesicovaginal Fistula: Diagnosis and Management. The Indian Journal of Surgery, 76(2), 131–136. http://doi.org/10.1007/s12262-012-0787-y
- ↑ Wall LL (June 2006). «The medical ethics of Dr J. Marion Sims: a fresh look at the historical record». Journal of Medical Ethics. 32 (6): 346–50. doi:10.1136/jme.2005.012559. PMC 2563360. PMID 16731734.