Սոլկոտա քարանձավ
Սոլկոտա քարանձավ ( վրաց.՝ სოლკოტას მღვიმე), բնության հուշարձան, կարստային քարանձավ, մոտակա Պրոմեթևսի քարանձավ բնական հուշարձանով հայտնի Կումիստավի գյուղից 2,3 կմ դեպի հյուսիս, Վրաստանի Իմերեթի շրջանի Ծղալտուբո մունիցիպալիտետում[1]: Քարանձավը գտնվում է Սեմի գետի ձախ ափին՝ ծովի մակարդակից 379 մետր բարձրության վրա[2]։
Մորֆոլոգիա
Սոլկոտա քարանձավը ձևավորվել է Սատաֆլիա-Ծղալտուբո կարստային զանգվածում[3]: Քարանձավի մուտքը գտնվում է կարստային տեղագրության ջրհորի հատակին, որը բուսականությամբ ծածկույթ ունի: Այստեղից զառիթափ միջանցքը լայնանում է մինչև 10-15 մ և վերածվում հորիզոնական հարթակի, որը տանում է դեպի գրեթե 30 մ բարձրությամբ խցիկ: Քարանձավն ունի քիմիական նստվածքների, ստալակտիտների և ստալագմիտների հետաքրքիր բազմազանություն: Առանձնահատուկ հետաքրքրություն են ներկայացնում 5 մ հաստությամբ ստալակտիտները, որոնք հազվադեպ են Եվրոպայում: Հատկանշական է նաև 8 մ բարձրությամբ ստալագմիտը, որի շրջագիծը ներքևում 8,5 մ է, իսկ մեջտեղում՝ 4,5 մ:
Կենդանական աշխարհ
Քարանձավի բնակիչների թվում են Տրախիսֆերան, Կոլխիդոնիսկը, Լեմոստենուսը, Արհոպալիտները, Պիգմարրոպալիտները, Պլուտոմուրուսը և Օքսիքիլուսը[4]:
Պալեոնտոլոգիական բացահայտումներ
Քարանձավը հնէաբանական և մասնավորապես մոլեկուլային պալեոնտոլոգիայի հուշարձան է։ Սոլկոտա քարանձավի ստալագմիտները պահպանել են կաթնասունների ( արջ, եղջերու, չղջիկ ) և բույսերի ( շագանակ, պնդուկ, կտավ ) ԴՆԹ-ի հնագույն մոլեկուլներ[5]: Այստեղ հայտնաբերվել են քարանձավային արջի ոսկորներ[6]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Solkota Cave in Georgia Protected Planet
- ↑ (ka) სოლკოტას მღვიმის ბუნების ძეგლი
- ↑ Barjadze, Sh., Arabuli, T., Mumladze, L., Maghradze, E., Asanidze, Z., Kutalia T. Solkota Cave 2019, Cave Biodiversity of Georgia, Open Access Database. Institute of Zoology at Ilia State University
- ↑ Barjadze, Sh., Arabuli, T., Mumladze, L., Maghradze, E., Asanidze, Z., Kutalia T. Solkota Cave 2019, Cave Biodiversity of Georgia, Open Access Database. Institute of Zoology at Ilia State University
- ↑ Stahlschmidt, M.C., Collin, T.C., Fernandes, D.M. et al. Ancient Mammalian and Plant DNA from Late Quaternary Stalagmite Layers at Solkota Cave, Georgia. Sci Rep 9, 6628 (2019). https://doi.org/10.1038/s41598-019-43147-0
- ↑ (ka) ბუნების ძეგლი სოლკოტას მღვიმის ბუნების ძეგლი - წყალტუბო
Արտաքին հղումներ
![]() | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոլկոտա քարանձավ» հոդվածին։ |