Բենինի տնտեսություն
Ենթակատեգորիա | • Համաշխարհային տնտեսություն • Աֆրիկայի տնտեսություն ![]() | |
---|---|---|
Երկիր | Բենին ![]() | |
Վայր | Բենին ![]() | |
Անվանական ՀՆԱ | 9 273 558 271,64744 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
Մեկ շնչի հաշվով անվանական ՀՆԱ | 827 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
ՀՆԱ (ԳՀ) | 25 441 420 431 միջազգային դոլար ![]() | |
Մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ ԳՀ | 2276,496 միջազգային դոլար ![]() | |
Իրական ՀՆԱ-ի աճի տեմպ | 4±0,1 տոկոս ![]() | |
Գնաճի մակարդակ | −2,7±0,1 տոկոս ![]() |
Բենինի տնտեսություն մնում է թերզարգացած և կախված է կենսապահովման գյուղատնտեսությունից և բամբակագործությունից: Բամբակը կազմում է Բենինի ՀՆԱ-ի 40%-ը և արտահանման պաշտոնական մուտքերի մոտ 80%-ը: Կա նաև տեքստիլի, արմավենու արտադրանքի, կակաոյի հատիկների արդյունաբերություն։ Եգիպտացորեն (եգիպտացորեն), լոբի, բրինձ, գետնանուշ, հնդկական հնդկահավ, արքայախնձոր, կասավա, այմս և այլ զանազան պալարներ աճեցնում են տեղական ապրուստի համար։ Բենինը սկսեց արդյունահանել ծովային նավթի համեստ քանակություն 1982 թվականի հոկտեմբերին: Արտադրությունը դադարեցվել էր վերջին տարիներին, սակայն նոր տեղամասերի հետախուզումը շարունակվում է:
Համեստ ձկնորսական նավատորմը ապահովում է ձուկ և ծովախեցգետին տեղական գոյատևման և արտահանման համար դեպի Եվրոպա: Նախկինում պետական սեփականություն հանդիսացող առևտրային գործունեությունն այժմ սեփականաշնորհված է: Ֆրանսիացի գարեջրագործը ձեռք է բերել նախկին պետական գարեջրի գործարանը: Փոքր բիզնեսները Բենինի քաղաքացիների մասնավոր սեփականություն են, սակայն որոշ ընկերություններ պատկանում են օտարերկրացիներին՝ հիմնականում՝ ֆրանսիացիներին և լիբանանցիներին։ Առևտրային և գյուղատնտեսական մասնավոր հատվածները շարունակում են մնալ աճի հիմնական ներդրողները:
Տնտեսական զարգացում
1990 թվականին ժողովրդավարական կառավարությանն անցնելուց հետո Բենինը տնտեսական վերականգնում է ապրել: Ե՛վ մասնավոր, և՛ պետական աղբյուրներից արտաքին ներդրումների մեծ ներարկումը մեղմացրել է 1990-ական թվականների սկզբի տնտեսական դժվարությունները, որոնք առաջացել էին համաշխարհային ռեցեսիայի և ապրանքների մշտական ցածր գների պատճառով (չնայած վերջինս շարունակում է ազդել տնտեսության վրա): Արտադրական ոլորտը սահմանափակված է որոշ թեթև արդյունաբերությամբ, որը հիմնականում ներգրավված է առաջնային արտադրանքի վերամշակման և սպառողական ապրանքների կովերի արտադրության մեջ: Հարևան Տոգոյի հետ պլանավորված համատեղ հիդրոէլեկտրակայանների նախագիծը նպատակ ունի նվազեցնել Բենինի կախվածությունը հիմնականում Գանայից ներկրվող էներգիայից, որը ներկայումս կազմում է երկրի ներմուծման զգալի մասը:
Ծառայությունների ոլորտն արագ աճել է՝ խթանվելով տնտեսական ազատականացման և հարկաբյուջետային բարեփոխումների արդյունքում, և արդյունքում զգալիորեն աճել է ժամանակակից տեխնոլոգիաների օգտագործումը, ինչպիսիք են ավտոմեքենաները և համակարգիչները: «CFA Franc Zone»-ին անդամակցությունն ապահովում է արժույթի ողջամիտ կայունություն, ինչպես նաև մուտք դեպի ֆրանսիական տնտեսական աջակցություն: Բենինը իր արտադրանքը վաճառում է հիմնականում Ֆրանսիային, իսկ ավելի փոքր քանակությամբ՝ Նիդեռլանդներին, Կորեային, Ճապոնիային և Հնդկաստանին։ Ֆրանսիան Բենինի ներմուծման առաջատար աղբյուրն է: Բենինը նաև Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների տնտեսական համայնքի (ECOWAS) անդամ է:
Չնայած իր արագ աճին, Բենինի տնտեսությունը դեռևս մնում է թերզարգացած և կախված է կենսապահովման գյուղատնտեսությունից, բամբակի արտադրությունից և տարածաշրջանային առևտուրից: Իրական արտադրանքի աճը 1996 թվականից ի վեր միջինը կազմել է 5%, սակայն բնակչության արագ աճը փոխհատուցել է այս աճի մեծ մասը մեկ շնչի հաշվով: Վերջին մի քանի տարիների ընթացքում գնաճը նվազել է։Առևտրային և տրանսպորտային գործունեությունը, որոնք կազմում են ՀՆԱ-ի մեծ մասը, խոցելի են Նիգերիայում զարգացումների, մասնավորապես վառելիքի պակասի նկատմամբ:
Չնայած Բենինի արհմիությունները կազմում են պաշտոնական աշխատուժի մինչև 75%-ը, Արհմիությունների միջազգային կոնֆեդերացիան (ITCU) նշում է, որ խոշոր ոչ ֆորմալ տնտեսությունը պարունակում է շարունակական խնդիրներ, ներառյալ կանանց աշխատավարձի հավասարության բացակայությունը, երեխաների աշխատանքի օգտագործումը, և հարկադիր աշխատանքի շարունակական խնդիրը[1]:
2014 թվականի դեկտեմբերին Աշխատանքի միջազգային բյուրոն հրապարակեց Երեխաների աշխատանքի կամ հարկադիր աշխատանքի արդյունքում արտադրված ապրանքների ցանկը[2], որտեղ Բենինի Հանրապետությունը նշված էր 74 այլ երկրների թվում, որտեղ նկատվել են երեխաների աշխատանքի նշանակալի դեպքեր: Երկու հիմնական ապրանքներ ներառում էին նման աշխատանքային պայմաններ Բենինում՝ բամբակ և մանրացված գրանիտ:
Գյուղատնտեսություն
Բենինը 2018 թվականին արտադրվել է․
- 3,8 միլիոն տոննա կասավա (17-րդ ամենամեծ արտադրողն աշխարհում),
- 2,7 միլիոն տոննա յամ (աշխարհի 4-րդ խոշորագույն արտադրողը, որը պարտվել է միայն Նիգերիային, Գանային և Փղոսկրի ափին),
- 1,5 միլիոն տոննա եգիպտացորեն,
- 758 հազար տոննա բամբակ (աշխարհում 12-րդ ամենամեծ արտադրողը),
- 598 հազար տոննա արմավենու յուղ,
- 459 հազար տոննա բրինձ,
- 372 հազար տոննա արքայախնձոր,
- 319 հազար տոննա սորգո,
- 253 հազար տոննա լոլիկ,
- 225 հազար տոննա գետնանուշ,
- 221 հազար տոննա սոյա,
- 215 հազար տոննա հնդկական ընկույզ (աշխարհի 5-րդ խոշորագույն արտադրողը, կորցնելով միայն Վիետնամը, Հնդկաստանը, Փղոսկրի Ափը և Ֆիլիպինները)։
Ի հավելումն այլ գյուղատնտեսական ապրանքների ավելի փոքր արտադրությունների[3]։
Ֆինանսական հատված
Բենինի ֆինանսական հատվածում գերակշռում են բանկերը, և ընդհանուր առմամբ մնում է մակերեսային: Այնուամենայնիվ, 1990-ական թվականներին ձեռնարկվեցին մի շարք բարեփոխումներ, որոնք հանգեցրին բանկային հատվածի համախմբմանը և բոլոր պետական բանկերի սեփականաշնորհմանը:
Գործում է լիցենզավորման, բանկային գործունեության, կազմակերպչական և կապիտալի պահանջների, ստուգումների և պատժամիջոցների վերաբերյալ իրավական դաշտը (բոլորը կիրառելի են Միության բոլոր երկրների համար), և 1999 թվականին ենթարկվել է զգալի բարեփոխումների: Չկա հաճախորդների ավանդների ապահովագրման համակարգ:
Բենինն ունի աշխույժ և բազմազան միկրոֆինանսական ոլորտ: Կենտրոնական բանկի 2003 թվականի տվյալներով միկրոֆինանսական ծառայությունների ներթափանցման մակարդակը գրեթե 60 տոկոս է: 2006 թվականին միկրոֆինանսների և երիտասարդության և կանանց զբաղվածության նախարարությունը հաշվում էր 762 կազմակերպություն՝ 1308 մասնաճյուղերով, ներառյալ կոոպերատիվները, ՀԿ-ները, Խնայողական/Վարկային Միությունները և պետական ծրագրերը: Ոլորտի հզորացման ծրագրերն իրականացվում են ազգային և տարածաշրջանային մակարդակներում, ինչպիսին է «PRAFIDE»-ն («Programme Régional d’Appui à la finance Décentralisée»): Միկրոֆինանսների ոլորտը նույնպես ենթակա է վերահսկողության Կենտրոնական բանկի, ինչպես նաև միկրոֆինանսների և երիտասարդության և կանանց զբաղվածության հարցերով պատասխանատու նախարարության միջոցով:
Բենինը հանդիսանում է «Bourse Regionale des Valeures Mobilières (BRVM)» անդամ, որը գտնվում է Աբիջանում, Կոտ դ'Իվուար: Բաժնետոմսերը թողարկվել են տարածաշրջանի մի շարք ընկերությունների կողմից։ Ցուցակված պարտատոմսերը մասամբ թողարկվել են ընկերությունների և մասամբ Արևմտյան Աֆրիկայի արժութային և տնտեսական միության («UEMOA») կառավարությունների կողմից:
Վճարահաշվարկային համակարգը և քլիրինգային մեխանիզմները բարեփոխվել են 2004 թվականին «BCEAO»-ի միջոցով և «RTGS»-ին և «SWIFT»-ին առաջարկում են հասանելիություն բանկերին, ֆինանսական հաստատություններին, ֆոնդային բորսային, ինչպես նաև Կենտրոնական բանկին և հատուկ բանկերին[4]:
- «Banque Internationale du Bénin (BI.BE)»
- Բենին Աֆրիկայի բանկ
- Բենին Continental Bank
- Բենին Diamond Bank (DBB)
- Էկոբանկ
- Ֆինանսական բանկ
- Ֆինադև
- «Caisse Nationale d'Epargne»
- «Credit du Bénin»
- Հավասարակշռություն
- Աֆրիկայի Միացյալ բանկ
- Արդյունաբերության և առևտրի Աֆրիկյան բանկ
- Արդյունաբերության և Առևտրի Զարգացման Սահելո-Սահարյան Բանկ
Տվյալներ
Հետևյալ աղյուսակը ցույց է տալիս 1980–2017 թվականներին տնտեսական հիմնական ցուցանիշները[5]
Տարի | ՀՆԱ
(միլիարդ ԱՄՆ դոլար PPP-ով) |
մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ
(ԱՄՆ դոլար PPP-ով) |
ՀՆԱ
(անվանական միլիարդ ԱՄՆ դոլարով) |
ՀՆԱ-ի աճ (իրական) |
Գնաճ (տոկոսներով) |
Պետական պարտք (ՀՆԱ-ի տոկոսը) |
---|---|---|---|---|---|---|
1980 թվական | 2.69 | 740 | 2.30 | 9.3% | 9.6% | ... |
1985 թվական | 3.70 | 866 | 1.58 | 4.3% | 1.2% | ... |
1990 թվական | 4.75 | 954 թ | 2.89 | 9.0% | 1.1% | ... |
1995 թվական | 6.59 | 1115 | 2.99 | 6.0% | 14,5% | ... |
2000 թվական | 9.06 | 1321 | 3.52 | 4.9% | 4.2% | 54% |
2005թվական | 12.33 | 1545 | 6.57 | 1.7% | 5.4% | 39% |
2006թվական | 13.22 | 1608 | 7.03 | 3.9% | 3.8% | 11% |
2007 թվական | 14.38 | 1701 | 8.17 | 6.0% | 1.3% | 20% |
2008 թվական | 15.38 | 1768 | 9.79 | 4.9% | 7.9% | 25% |
2009 թվական | 15.86 | 1773 | 9.73 | 2.3% | 0.4% | 26% |
2010 թվական | 16.39 | 1782 | 9.54 | 2.1% | 2.2% | 29% |
2011 թվական | 17.23 | 1821 | 10.69 | 3.0% | 2.7% | 30% |
2012 թվական | 18.39 | 1890 | 11.15 | 4.8% | 6.7% | 27% |
2013 թվական | 20.03 | 2003 | 12.52 | 7.2% | 1.0% | 25% |
2014 թվական | 21.69 | 2111 | 13.29 | 6.4% | −1,1% | 30% |
2015 թվական | 22.38 | 2121 | 11.39 | 2.1% | 0.3% | 42% |
2016 թվական | 23.57 | 2175 | 11.82 | 4.0% | −0,8% | 50% |
2017 թվական | 25.33 | 2277 | 12.70 | 5.6% | 0.1% | 55% |
Ծանոթագրություններ
- ↑ «Serious violations of core labour standards in Benin, Burkina Faso and Mali». ICFTU Online. Վերցված է 30 July 2007-ին.
- ↑ «List of Goods Produced by Child Labor or Forced Labor».
- ↑ «Benin production in 2018, by FAO».
- ↑ «MFW4A Benin: Financial Sector Profile». Արխիվացված է օրիգինալից 13 May 2011-ին. Վերցված է 30 November 2010-ին.
- ↑ «Report for Selected Countries and Subjects» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018-09-09-ին.