Միջմոլորակային հարսանիք

Միջմոլորակային հարսանիք իտալ.՝ Un matrimonio interplanetario և անգլ.՝ A Marriage in the Moon
Երկիր	Իտալիա  Իտալիայի թագավորություն
Ժանր	համր կինո և գիտական ֆանտաստիկա
Թվական	1910
Ռեժիսոր	Էնրիկո Նովելլի
Սցենարի հեղինակ	Էնրիկո Նովելլի
Կինոընկերություն	Latium Film
Տևողություն	մոտ 13 րոպե

«Միջմոլորակային հարսանիք» (իտալ.՝ Un matrimonio interplanetario), առաջին իտալական գիտաֆանտաստիկ ֆիլմը, որը թողարկվել է 1910 թվականին։

Սյուժե

Աստղագետ Ալդովինոն հզոր աստղադիտակով հետևում է Մարսին։ Նա տեսնում է տարօրինակ բնապատկերներ, անսովոր կլորավուն տներով քաղաքներ։ Նա մոտեցնում է տներից մեկի պատկերը և տեսնում Յալա անունով մարսեցի աստղագետին, որն էլ իր հերթին իրեն է նայում իր աստղադիտակով։ Երիտասարդներն անմիջապես սիրահարվում են միմյանց։ Ալդովինոն վազում է հեռագրատուն և հաղորդագրություն ուղարկում Մարս՝ Յալայի հորը՝ խնդրելով թույլ տալ ամուսնանալ նրա դստեր հետ։ Հայրը համաձայնում է (պատասխան հեռագիր ուղարկելով Ալդովինոյին), բայց պայմանով, որ հարսանիքը տեղի ունենա ուղիղ մեկ տարի անց՝ Լուսնի վրա, որտեղ երկրային աստղագետը պետք է ինքնուրույն ժամանի։ Ալդովինոն նախագծում է հսկայական սնամեջ գունդ, որի մեջ տեղադրում է իրեն և իր ընկերոջը, որից հետո գունդը հսկայական թնդանոթի օգնությամբ կրակում են դեպի Լուսին։ Նույն ժամանակ Յալան և նրա հայրը նստում են եռանկյունաձև դռնով տարօրինակ տեսք ունեցող երկարավուն պարկուճ, որն արագություն է հավաքում թեք ռելսերի վրա, որից հետո այն օդ է բարձրանում: Երկու թռչող սարքերն էլ միաժամանակ վայրէջք են կատարում Լուսնի վրա իրարից քիչ հեռու:

Նկարահանող խումբ

Ֆիլմի սցենարի հեղինակը և ռեժիսորը գրող, նկարազարդող և օպերատոր Էնրիկո Նովելլին է, որը հայտնի է նաև Յամբո կեղծանունով։ Նկարահանման գործընթացի այլ մասնակիցների և կատարողների մասին տեղեկություններ չեն պահպանվել։

Ընկալում

Ֆիլմը համարվում է իտալական առաջին գիտաֆանտաստիկ ֆիլմը։ Հետազոտողները ենթադրում են, որ հնարավոր է՝ ֆիլմի սյուժեն ոգեշնչված է նույն Նովելլիի 1908 թվականին հրատարակած «Լուսնային գաղութ» վեպից (իտալ.՝ La colonia lunare), որն արդեն պարունակում էր պատմություն Երկրի բնական արբանյակի վրա հարսանիքի մասին։ Միևնույն ժամանակ, ի տարբերություն վեպի, որտեղ հեղինակը փորձել է հավաստիություն հաղորդել ֆանտաստիկ բաղադրիչին, «Միջմոլորակային հարսանիքին» բնութագրում է ակնհայտ պարոդիականությունը։ Սրանով ֆիլմը նույնպես տարբերվում է Ժյուլ Վեռնի գրքերից (մասնավորապես, «Երկրից դեպի Լուսին», 1865) և Ժորժ Մելիեսի «Ճանապարհորդություն դեպի Լուսին» ֆիլմից (1902), որոնց ակնարկները ֆիլմում բավականին հստակ երևում են։ Հեղինակը չի ձգտել հետաքրքրություն առաջացնել հանդիսականների շրջանում. ֆիլմի սյուժեն մոտավորապես հասկանալի է արդեն վերնագրից։ Փոխարենը նա մեծ ուշադրություն է դարձրել հատուկ էֆեկտներին, որոնք տեխնիկապես մատչելի էին այն ժամանակներում. տեսողական մասի զգալի մասը կատարվել է 20-րդ դարի սկզբի համար բավականին նոր տեխնիկայով՝ մուլտիպլիկացիայով։ Հետազոտողների կարծիքով՝ ֆիլմն իտալական ֆանտաստիկայի հազվագյուտ օրինակ է. այդ կինոժանրն ընդհանրապես այնքան էլ բնորոշ չէ այդ երկրին։ Ֆիլմում շատ բան վերադառնում է իտալական ավանդական կատակերգությանը, մասնավորապես՝ կոմեդիա դել'արտեին, ինչը նրան տարբերում է այդ դարաշրջանի բավականին լուրջ ֆանտաստիկ ֆիլմերից (առաջին հերթին՝ ֆրանսիական, որոնցից հետագայում զարգացել է նաև ամերիկյան կինոֆանտաստիկան)։ Նշվում է նաև տեսողական բաղադրիչի մոտ լինելը ֆուտուրիզմին։