«Իլիական»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.3) (Ռոբոտը փոփոխում է․: an:Iliada |
չ r2.7.2+) (Ռոբոտը փոփոխում է․: hu:Iliasz |
||
Տող 71. | Տող 71. | ||
[[hif:Iliad]] |
[[hif:Iliad]] |
||
[[hr:Ilijada]] |
[[hr:Ilijada]] |
||
[[hu: |
[[hu:Iliasz]] |
||
[[ia:Iliade]] |
[[ia:Iliade]] |
||
[[id:Iliad]] |
[[id:Iliad]] |
17:43, 30 Օգոստոսի 2012-ի տարբերակ
Իլիական (հին հունարեն՝ Ἰλιάς), Հոմերոսին վերագրվող վիպերգ (էպիկական պոեմ), հին հունական գրականության հնագույն հուշարջձաններից մեկը: «Իլիականի» նյութը շարադրված է 15,700 տողում, որոնք դեռ անտիկ գիտնականները, ըստ հին հունական այբուբենի տառերի թվի, բաժանել են 24 գրքի կամ երգի:
Աշխարհաբար հայերենի թարգմանվել է երկու անգամ՝ (գրաբարից) Մկրտիչ Խերանյանի և (հունարենից) Համազասպ Համբարձումյանի կողմից [1][2]:
«Իլիական»-ի սկիզբը
Թարգմանությունը` Մ. Խերանյանի | Թարգմանությունը` Հ. Համբարձումյանի |
---|---|
Երգի'ր, Մուսա, քենը երգի'ր Պելևսածին Աքիլլեսի,
|
Զայրույթն երգիր, աստվածուհի, Պելևսածին Աքիլլեսի,
|
Իլիականի համառոտ սյուժեն
Տրոյա քաղաք-պետության արքայազն Ալեքսանդրը փախցնում է հույների Սպարտայի թագավոր Մենելայոսի կնոջը` Հեղինեին: Հեղինեն Զևսի դուստրն էր, որն ուներ առասպելական գեղեցկություն: Ահա այս գեղեցկուհուն առևանգում է Ալեքսանդրը, որն էլ դառնում է տրոյական պատերազմի պատճառ: Հույների պատերազմում նրանց զորքերի հրամանատարը Ագամեմնոնն էր: Նրանց կողմից Աքիլեսը, Պարտոկլեսը, հնարամիտ Ոդիսևսը և ուրիշներ: Ոդիսևսը իր հնարամտությամբ վերջ է դնում տրոյական պատերազմին: Նրա խորհրդով պատրաստում են փայտե մի մեծ ձի, որի մեջ թաքնվում են հույն զինվորներ: Տրոյացիները փայտե ձին ներս են տանում: Զինվորները դուրս են գալիս և կոտորում պահակազորին, բացում դարպասները: Հեղինեն վերադարձվում է ամուսնուն: Տասը տարի Ոդիսևսը մասնակցել է տրոյական պատերազմին: Տասը տարի էլ պահանջվում է որ վերադառնա հայրենիք` Իթաքե: Ոդիսևսի բացակայության ժամանակ ծնվել էր նրանց որդին` Տելեմաքոսը: Ոդիսևսի բացակայության ժամանակ 108 փեսացուներ խնդրում էին Պենելոպեի ձեռքը, բայց մերժվում էին: Ոդիսևսի խորհրդով Պենելոպեեն մրցույթ է կազմակերպում:Ոդիսևսի աղեղից նրանք պետք է նետ արձակեին, որը պետք է անցներ 12 օղակների միջով: Ոչ ոք չի կարողանում անգամ լարել այդ աղեղը: Այդ բանը կարողանում է անել Ոդիսևսը, որը կերպարանափոխվել էր, և որդու հետ մեկտեղ կոտորում բոլոր ներկա գտնվողներին: Այնուհետև Ոդիսևսը թագավորում է որդու և կնոջ հետ:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Իլիական / Հոմերոս; Գրաբարից թարգմ.՝ Մ. Խերանյան; Երևան : ԵՊՀ, 1987. - 500 էջ:
- ↑ Իլիական : [Վիպերգ] / Հոմերոս; Հին հուն. բնագր. թարգմ.՝ Հ. Համբարձումյան; Խմբ.՝ Ս. Վահունի. - Երևան : Հայպետհրատ, 1955. - 512 էջ : դիմանկ. ; 24 սմ. Ծանոթագր.՝ էջ 471-492 Բառարան՝ էջ 492-510 Համբարձումյան, Համազասպ Ասատուրի, 1880-1965 թարգմ. Վահունի, Սուրեն Վահանի, 1910-1983 խմբ. Հունական անտիկ գրականություն - Վիպերգ