«Պրոտեկտորատ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

05:32, 20 Սեպտեմբերի 2018-ի տարբերակ

Պրոտեկտորատ (լատին․՝ protector - հովանավոր), գաղութային կախվածության ձև, որի դեպքում միջազգային հատուկ պայմանագրով մեկ պետություն մյուս պետությանն է հանձնում իր արտաքին հարաբերությունների վարումը։

Միաժամանակ հովանավորյալ պետությունը խորհրդական կամ ղեկավար (ռեզիդենտ) է ընդունում ներքին գործերով՝ պահպանելով միայն որոշ ինքնուրույնություն։ Հաճախ պրոտեկտորատ է սահմանվել միակողմանի ակտով (օրինակ, Մեծ Բրիտանիան՝ Եգիպտոսի նկատմամբ (1914 թ.), հիտլերյան Գերմանիան՝ Չեխիայի և Մորավիայի նկատմամբ (1939 թ.)։ Պրոտեկտորատը հակասում է միջազգային իրավունքի, առաջին հերթին ազգերի ինքնորոշման՝ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ ամրապնդված իրավունքի սկզբունքներին։ Որպես պատմական վերապրուկ պահպանվել են Իտալիայի Պրոտեկտորատը՝ Սան Մարինոյի (1862 թ.-ից), Ֆրանսիայինը՝ Մոնակոյի (1861 թ.-ից), Շվեյցարիայինը՝ Լիխ-տենշտայնի (1924 թ.-ից) նկատմամբ, ռազմական դիկտատուրայի վարչակարգը Անգլիայում 1653-1659 թվականներին լորդպրոտեկտոր Օ. Կրոմվելի միանձնյա իշխանությամբ։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 447)։

Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 '''Պրոտեկտորատ''' ({{lang-la|protector}} - հովանավոր), գաղութային [[կախված]]ության ձև, որի դեպքում միջազգային հատուկ պայմանագրով մեկ [[պետություն]] մյուս պետությանն է հանձնում իր արտաքին հարաբերությունների վարումը։
-Միաժամանակ [[հովանավոր]]յալ պետությունը խորհրդական կամ ղեկավար (ռեզիդենտ) է ընդունում ներքին գործերով՝ պահպանելով միայն որոշ ինքնուրույնություն։ Հաճախ պրոտեկտորատ է սահմանվել միակողմանի ակտով (օրինակ, [[Մեծ Բրիտանիան Առաջին համաշխարհային պատերազմում|Մեծ Բրիտանիան]]՝ [[Եգիպտոս]]ի նկատմամբ ([[1914]]), հիտլերյան [[Գերմանիա]]ն՝ [[Չեխիա]]յի և Մորավիայի նկատմամբ ([[1939]])։ Պրոտեկտորատը հակասում է միջազգային իրավունքի, առաջին հերթին [[Ազգերի ինքնորոշման իրավունք|ազգերի ինքնորոշման՝ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ ամրապնդված իրավունքի]] սկզբունքներին։ Որպես պատմական վերապրուկ պահպանվել են Իտալիայի Պրոտեկտորատը՝ [[Սան Մարինո]]յի ([[1862]]-ից), Ֆրանսիայինը՝ Մոնակոյի ([[1861]]-ից), [[Շվեյցարիա]]յինը՝ Լիխ-տենշտայնի ([[1924]]-ից) նկատմամբ, ռազմական դիկտատուրայի վարչակարգը [[Անգլիա]]յում [[1653]]-[[1659]] թվականներին [[լորդպրոտեկտոր]] [[Օլիվեր Կրոմվել|Օ. Կրոմվելի]] միանձնյա իշխանությամբ։
+Միաժամանակ [[հովանավոր]]յալ պետությունը խորհրդական կամ ղեկավար (ռեզիդենտ) է ընդունում ներքին գործերով՝ պահպանելով միայն որոշ ինքնուրույնություն։ Հաճախ պրոտեկտորատ է սահմանվել միակողմանի ակտով (օրինակ, [[Մեծ Բրիտանիան Առաջին համաշխարհային պատերազմում|Մեծ Բրիտանիան]]՝ [[Եգիպտոս]]ի նկատմամբ ([[1914]] թ.), հիտլերյան [[Գերմանիա]]ն՝ [[Չեխիա]]յի և Մորավիայի նկատմամբ ([[1939]] թ.)։ Պրոտեկտորատը հակասում է միջազգային իրավունքի, առաջին հերթին [[Ազգերի ինքնորոշման իրավունք|ազգերի ինքնորոշման՝ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ ամրապնդված իրավունքի]] սկզբունքներին։ Որպես պատմական վերապրուկ պահպանվել են Իտալիայի Պրոտեկտորատը՝ [[Սան Մարինո]]յի ([[1862|1862 թ.]]-ից), Ֆրանսիայինը՝ Մոնակոյի ([[1861]] թ.-ից), [[Շվեյցարիա]]յինը՝ Լիխ-տենշտայնի ([[1924]] թ.-ից) նկատմամբ, ռազմական դիկտատուրայի վարչակարգը [[Անգլիա]]յում [[1653]]-[[1659]] թվականներին [[լորդպրոտեկտոր]] [[Օլիվեր Կրոմվել|Օ. Կրոմվելի]] միանձնյա իշխանությամբ։
 {{ՀՍՀ|հատոր=9|էջ=447}}