«Միտք»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ց: → ց։ (14) oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 3. | Տող 3. | ||
== Մտքի որակներ և հատկություններ == |
== Մտքի որակներ և հատկություններ == |
||
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]] (լայն առումով` [[Ակտիվություն (հոգեբանություն)|իմացական ակտիվության]]) կոմպլեքսային հատկությունները (ճկունությունը,լայնությունը,խորությունը,արագությունը,հետևողականությունը, ինքնուրույնությունը և այլն),ըստ որոնց մարդկանց միջև դիտվում են անհատական մեծ տարբերություններ դեռևս վաղ տարիքից,հատկապես սկսած դեռահասության և պատանեկության տարիքային |
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]] (լայն առումով` [[Ակտիվություն (հոգեբանություն)|իմացական ակտիվության]]) կոմպլեքսային հատկությունները (ճկունությունը,լայնությունը,խորությունը,արագությունը,հետևողականությունը, ինքնուրույնությունը և այլն),ըստ որոնց մարդկանց միջև դիտվում են անհատական մեծ տարբերություններ դեռևս վաղ տարիքից,հատկապես սկսած դեռահասության և պատանեկության տարիքային փուլերից։ |
||
== Մտքի արագություն == |
== Մտքի արագություն == |
||
[[Դատողություն]]ներ կատարելու,խնդիրներ լուծելու,վճիռներ կայացնելու արագությունը,որով մարդիկ զգալի չափով տարբերվում են |
[[Դատողություն]]ներ կատարելու,խնդիրներ լուծելու,վճիռներ կայացնելու արագությունը,որով մարդիկ զգալի չափով տարբերվում են միմյանցից։Լավագույն դեպքում մտքի արագությունը զուգորդվում է նրա խորության, լայնության և այլ դրական որակների հետ։: |
||
== Մտքի լայնություն == |
== Մտքի լայնություն == |
||
Հարցերի լայն շրջանակ մտքով ընդգրկելու,դրանց միջև կապեր հաստատելու,մի շարք բնագավառներում իմացական ակտիվ [[գործունեություն]] կատարելու (լավագույն դեպքում` նաև ստեղծագործելու) [[ընդունակություններ|ընդունակություն]]ը,որը պայմանավորված է բնածին [[օժտվածություն|օժտվածությամբ]] և զարգանում է ուսման և դաստիարակության |
Հարցերի լայն շրջանակ մտքով ընդգրկելու,դրանց միջև կապեր հաստատելու,մի շարք բնագավառներում իմացական ակտիվ [[գործունեություն]] կատարելու (լավագույն դեպքում` նաև ստեղծագործելու) [[ընդունակություններ|ընդունակություն]]ը,որը պայմանավորված է բնածին [[օժտվածություն|օժտվածությամբ]] և զարգանում է ուսման և դաստիարակության գործընթացներում։ |
||
== Մտքի խորություն == |
== Մտքի խորություն == |
||
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]] և ընդհանրապես իմացական [[Ակտիվություն (հոգեբանություն)|ակտիվության]] այն որակը,որը նրան թույլ է տալիս թափանցել երևույթների և խնդիրների էության մեջ,բացահայտել նրանց իմաստն ու ծագման զարգացման օրինաչափությունները և պայմանները, պատճառական փոխկապակցությունները,կանխատեսել իրադրությունների ընթացքն ու |
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]] և ընդհանրապես իմացական [[Ակտիվություն (հոգեբանություն)|ակտիվության]] այն որակը,որը նրան թույլ է տալիս թափանցել երևույթների և խնդիրների էության մեջ,բացահայտել նրանց իմաստն ու ծագման զարգացման օրինաչափությունները և պայմանները, պատճառական փոխկապակցությունները,կանխատեսել իրադրությունների ընթացքն ու հետևանքները։ |
||
== Մտքի հետևողականություն == |
== Մտքի հետևողականություն == |
||
Խնդիրներ լուծելիս տրամաբանական կարգ ու նպատակասլացություն հանդես բերելու,լուծումը մինչև վերջ հասցնելու և շեղումներից խուսափելու [[ընդունակություններ|ընդունակություն]] |
Խնդիրներ լուծելիս տրամաբանական կարգ ու նպատակասլացություն հանդես բերելու,լուծումը մինչև վերջ հասցնելու և շեղումներից խուսափելու [[ընդունակություններ|ընդունակություն]]ը։Մտքի հետևողականությունը այն դրական առանձնահատկություններից մեկն է,առանց որի մարդու իմացական [[գործունեություն|գործունեություն]]ը չի կարող բավարար չափով արդյունավետ լինել։ |
||
== Մտքի ճկունություն == |
== Մտքի ճկունություն == |
||
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]](և ընդհանրապես իմացական [[գործունեություն|գործունեության]])այն անհատական առանձնահատկությունը,որը նրան թույլ է տալիս խնդիրներ լուծելիս շեղվել ընդհանուր ճանաչման արժանացած մեթոդներից և որոնել նորերը,նոր մտահղացումներ ունենալ, անհրաժեշտության դեպում նոր վճիռներ կայացնել : Մտքի ճկունությունը ստեղծագործական [[ընդունակություններ]]ի առկայության դրսևորումներից մեկն |
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]](և ընդհանրապես իմացական [[գործունեություն|գործունեության]])այն անհատական առանձնահատկությունը,որը նրան թույլ է տալիս խնդիրներ լուծելիս շեղվել ընդհանուր ճանաչման արժանացած մեթոդներից և որոնել նորերը,նոր մտահղացումներ ունենալ, անհրաժեշտության դեպում նոր վճիռներ կայացնել : Մտքի ճկունությունը ստեղծագործական [[ընդունակություններ]]ի առկայության դրսևորումներից մեկն է։ |
||
== Մտքի իներտություն == |
== Մտքի իներտություն == |
||
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]] բացասական գիծ,ճկունության հակադարձ |
Մարդու [[մտածողություն|մտածողության]] բացասական գիծ,ճկունության հակադարձ որակը։ Այն կարող է կապված լինել [[բնավորություն|բնավորության]] իներտության ([[Ակտիվություն (հոգեբանություն)|ակտիվության]], նախաձեռնության բացակայության, անգործունեության և այլն) հետ։ |
||
== Մտքի քննադատականություն == |
== Մտքի քննադատականություն == |
||
[[Մտածողություն|Մտածողության]] և ընդհանրապես իմացական [[Ակտիվություն (հոգեբանություն)|ակտիվության]] այն որակը,որի առկայության դեպքում [[անձ]]ը ճիշտ և քննադատորեն է վերաբերվում ուրիշների մտքերին,չի ներշնչվում,կարողանում է տարբերել դրականը, օգտակարն ու ճիշտը` սխալներից ու |
[[Մտածողություն|Մտածողության]] և ընդհանրապես իմացական [[Ակտիվություն (հոգեբանություն)|ակտիվության]] այն որակը,որի առկայության դեպքում [[անձ]]ը ճիշտ և քննադատորեն է վերաբերվում ուրիշների մտքերին,չի ներշնչվում,կարողանում է տարբերել դրականը, օգտակարն ու ճիշտը` սխալներից ու թյուրիմացություններից։ |
||
Մտքի քննադատությունը հաճախ, բայց ոչ միշտ, զուգորդվում է ինքնաքննադատականության |
Մտքի քննադատությունը հաճախ, բայց ոչ միշտ, զուգորդվում է ինքնաքննադատականության հետ։ Ինքնաքննադատականության բացակայությունը կարող է պայմանավորված լինել հոգեբանական ինքնապաշտպանության [[պահանջմունք]]ների առկայությամբ։ Մտքի քննադատությունը պետք է տարբերել այսպես կոչված քննադատությունից,որը կարելի է բնորոշել որպես միտումնավորության և մտքի աշխատանքում [[Ագրեսիա|ագրեսիվության]] դրսևորում,որի դեպքում ճշմարտության իմացության ցանկությունը մղվում է հետին պլան։ |
||
{{ՀՍՀ}} |
{{ՀՍՀ}} |
07:42, 5 Հունիսի 2015-ի տարբերակ
Միտք, մտածողության արդյունքի այն նվազագույն միավորը, որը որպես ինֆորմացիա կարող է հաղորդվել մարդուց մարդուն խոսքի և այլ միջոցներով։ Հոգեբանական առումով ձևավորվում է ներքին խոսքի միջոցով՝ որպես մտքային գործողությունների արդյունք։ Լեզվաբանության մեջ հաճախ նախադասությունը սահմանվում է որպես միտք արտահայտող լեզվական միավոր՝ Այն միտքը, որը կարող է լինել ճշմարիտ կամ կեղծ, ավանդական տրամաբանության մեջ կոչվում է դատողություն։ «Միտք» տերմինը հաճախ օգտագործվում է լայն առումով՝ նշանակելով որևէ բնագավառի վերաբերյալ ըմբռնումների, գիտելիքների ամբողջությունը (օրինակ, «հասարակական միտքի պատմություն»), երբեմն էլ՝ ընդհանրապես մտածողություն, գիտակցություն (օրինակ, «Մարդը գիտակցական գործողությունն սկզբում կատարում է մտքում, այսինքն՝ մտովի, հետո՝ իրականության մեջ»)։
Մտքի որակներ և հատկություններ
Մարդու մտածողության (լայն առումով` իմացական ակտիվության) կոմպլեքսային հատկությունները (ճկունությունը,լայնությունը,խորությունը,արագությունը,հետևողականությունը, ինքնուրույնությունը և այլն),ըստ որոնց մարդկանց միջև դիտվում են անհատական մեծ տարբերություններ դեռևս վաղ տարիքից,հատկապես սկսած դեռահասության և պատանեկության տարիքային փուլերից։
Մտքի արագություն
Դատողություններ կատարելու,խնդիրներ լուծելու,վճիռներ կայացնելու արագությունը,որով մարդիկ զգալի չափով տարբերվում են միմյանցից։Լավագույն դեպքում մտքի արագությունը զուգորդվում է նրա խորության, լայնության և այլ դրական որակների հետ։:
Մտքի լայնություն
Հարցերի լայն շրջանակ մտքով ընդգրկելու,դրանց միջև կապեր հաստատելու,մի շարք բնագավառներում իմացական ակտիվ գործունեություն կատարելու (լավագույն դեպքում` նաև ստեղծագործելու) ընդունակությունը,որը պայմանավորված է բնածին օժտվածությամբ և զարգանում է ուսման և դաստիարակության գործընթացներում։
Մտքի խորություն
Մարդու մտածողության և ընդհանրապես իմացական ակտիվության այն որակը,որը նրան թույլ է տալիս թափանցել երևույթների և խնդիրների էության մեջ,բացահայտել նրանց իմաստն ու ծագման զարգացման օրինաչափությունները և պայմանները, պատճառական փոխկապակցությունները,կանխատեսել իրադրությունների ընթացքն ու հետևանքները։
Մտքի հետևողականություն
Խնդիրներ լուծելիս տրամաբանական կարգ ու նպատակասլացություն հանդես բերելու,լուծումը մինչև վերջ հասցնելու և շեղումներից խուսափելու ընդունակությունը։Մտքի հետևողականությունը այն դրական առանձնահատկություններից մեկն է,առանց որի մարդու իմացական գործունեությունը չի կարող բավարար չափով արդյունավետ լինել։
Մտքի ճկունություն
Մարդու մտածողության(և ընդհանրապես իմացական գործունեության)այն անհատական առանձնահատկությունը,որը նրան թույլ է տալիս խնդիրներ լուծելիս շեղվել ընդհանուր ճանաչման արժանացած մեթոդներից և որոնել նորերը,նոր մտահղացումներ ունենալ, անհրաժեշտության դեպում նոր վճիռներ կայացնել : Մտքի ճկունությունը ստեղծագործական ընդունակությունների առկայության դրսևորումներից մեկն է։
Մտքի իներտություն
Մարդու մտածողության բացասական գիծ,ճկունության հակադարձ որակը։ Այն կարող է կապված լինել բնավորության իներտության (ակտիվության, նախաձեռնության բացակայության, անգործունեության և այլն) հետ։
Մտքի քննադատականություն
Մտածողության և ընդհանրապես իմացական ակտիվության այն որակը,որի առկայության դեպքում անձը ճիշտ և քննադատորեն է վերաբերվում ուրիշների մտքերին,չի ներշնչվում,կարողանում է տարբերել դրականը, օգտակարն ու ճիշտը` սխալներից ու թյուրիմացություններից։ Մտքի քննադատությունը հաճախ, բայց ոչ միշտ, զուգորդվում է ինքնաքննադատականության հետ։ Ինքնաքննադատականության բացակայությունը կարող է պայմանավորված լինել հոգեբանական ինքնապաշտպանության պահանջմունքների առկայությամբ։ Մտքի քննադատությունը պետք է տարբերել այսպես կոչված քննադատությունից,որը կարելի է բնորոշել որպես միտումնավորության և մտքի աշխատանքում ագրեսիվության դրսևորում,որի դեպքում ճշմարտության իմացության ցանկությունը մղվում է հետին պլան։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |