«Չորոճողներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Taxobox |name=Չորոճողներ |image file= PecariTajacu.jpg |image title= |image descr= |regnum=Կենդանիներ |phylum=Քորդավորներ |subphylum=Ողն...»: |
No edit summary |
||
| Տող 22. | Տող 22. | ||
}} |
}} |
||
'''Չորոճողներ''' |
'''Չորոճողներ''' ({{lang-lat|''Nonruminantia''}}) կամ '''խոզայիններ''' ({{lang-la|Suina}}) [[երկսմբակավորներ]]ի կարգ, ենթակարգն ընդգրկում է 3 ընտանիքներ՝ |
||
*խոզայիններ, |
*խոզայիններ, |
||
* մշկախոզայիններ |
* մշկախոզայիններ |
||
17:51, 30 Ապրիլի 2015-ի տարբերակ
| Չորոճողներ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||
| Suina Gray, 1868 | ||||||||||||||
| Ընտանիքներ | ||||||||||||||
|
|
Չորոճողներ (լատին․՝ Nonruminantia) կամ խոզայիններ (լատին․՝ Suina) երկսմբակավորների կարգ, ենթակարգն ընդգրկում է 3 ընտանիքներ՝
- խոզայիններ,
- մշկախոզայիններ
- գետաձիայիններ:
Հետևյալ գծապատկերով ցույց է տրվում խոզայինների և մշկախոզայինների տեսակների ներսում ազգակցական կապերը.
| Cetartiodactyla |
| ||||||||||||||||||||||||
Գետաձիայիններ
Գետաձիայիններ (լատին․՝ Hippopotamidae) երկսմբակավորների ընտանիք, ընդգրկում են 2 դաս՝ սովորական և գաճաճ գետաձիերից, որոնք բնակվում են Աֆրիկայում:
Գետաձին ամենևին նման չէ ձիուն, պարզապես նրա նման փռնչացնում է: Սովորական գետաձին խոշոր խոտակեր է: Մարմնի երկարությունը 5 մ է, քաշը 4,5 տ է: Ունի հաստ մաշկ, հսկա գլուխ: Ապրում է հոտերուվ, օրվա մեծ մասն անցկացնում է ջրում, սնվում է ջրային բույսերուվ:Գաճաճ գետաձիու մարմնի երկարությունը 1,5 մ է, քաշը 240 կգ է: Տարածված են ջրամերձ վայրերում: Ուտում են բույսերի արմատներ:
Խոզայինների ընտանիք
Խոզայինների ընտանիքը (լատին․՝ Suidae) ներառում է 5 ցեղի 19 տեսակի խոզեր: Վայրի խոզերը բնակվում են Եվրասիայում և Աֆրիկայում, իսկ ընտանի խոզը տարածված է բոլոր մայրացամաքներու: Վայրի խոզին անվանում են վարազ:
Վարազը ուտում է ամեն ինչ՝ պտուղներ, խխունջներ, ձվեր և այլն: Մարմնի երկարությունը 2,4 մ է իսկ քաշը 270 կգ է, ապրում է 20 տարի: Ընտանեկան խոզը քաշով ու մեծությամբ գերազանցում է վարազին: Ընտանեկան խոզը լույս աշխարհ է բերում 10-12 ձագ: Խոզի ձագերը գիրանում են արագ: Հայտնի է ընտանեկան խոզի 100 տեսակ:
Մշկախոզայինների ընտանիք
Մշկախոզայինների ընտանիքը (լատին․՝ Tayassuidae) կազմված է 4 տեսակի կենդանիներից, որոնք նախկինում ընդգրկվում էին խոզայինների ընտանիքում: Մշկախոզերը փոքր են մյուս խոզերից: Մարմնի երկարությունը 1մ է, իսկ քաշը 30կգ: Տարածված են Ամերիկայում:Ամենահայտնին վզնոցավոր մշկախոզն է:
Գրականություն
- Կենդանիների Հանրագիտարան, Վահագն Աբրահամյան
- D. E. Wilson, D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 2005, ISBN 0-8018-8221-4
- Donald R. Prothero, Scott E. Foss: The Evolution of Artiodactyls. Johns Hopkins University Press, 2007, ISBN 0-8018-8735-6