«Օսլա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 26. Տող 26.
}}
}}
'''Օսլա''', սպիտակ, [[Ջուր|ջրում]] չլուծվող փոշի է, տաք ջրում նա ուռչում է առաջացնելով [[կոլոիդ լուծույթ]]՝ շրեշ: Օսլան բույսերի կանաչ [[բջիջ]]ների կողմից ածխածնի (IV) օքսիդի յուրացման արդյունքն է: Տարածված է բուսական և կենդանական աշխարհում:
'''Օսլա''', սպիտակ, [[Ջուր|ջրում]] չլուծվող փոշի է, տաք ջրում նա ուռչում է առաջացնելով [[կոլոիդ լուծույթ]]՝ շրեշ: Օսլան բույսերի կանաչ [[բջիջ]]ների կողմից ածխածնի (IV) օքսիդի յուրացման արդյունքն է: Տարածված է բուսական և կենդանական աշխարհում:

== Կառուցվածքը ==
== Կառուցվածքը ==
Օսլան՝ <math>(O_6H_{10}O_5)n</math>, բնական [[պոլիմեր]] է: Այն առաջանում է բույսերի կատարած [[ֆոտոսինթեզ]]ի հետևանքով՝ արեգակնային ճառագայթների [[էներգիա]]յի կլանման դեպքում: [[Ածխաթթու գազ]]ից և ջրից մի շարք ռեակցիաների հետևանքով առաջանում է [[գլյուկոզ]]՝
Օսլան՝ <math>(O_6H_{10}O_5)n</math>, բնական [[պոլիմեր]] է: Այն առաջանում է բույսերի կատարած [[ֆոտոսինթեզ]]ի հետևանքով՝ արեգակնային ճառագայթների [[էներգիա]]յի կլանման դեպքում: [[Ածխաթթու գազ]]ից և ջրից մի շարք ռեակցիաների հետևանքով առաջանում է [[գլյուկոզ]]՝
:: <math> 6CO_2 + 6H_2O \rightarrow C_6H_{12}O_6 + 6O_2 </math> :
:: <math> 6CO_2 + 6H_2O \rightarrow C_6H_{12}O_6 + 6O_2 </math>:
Գլյուկոզից սինթեզվում է օսլա.
Գլյուկոզից սինթեզվում է օսլա.
:: <math> nC_6H_{12}O_6 \rightarrow (C_6H_{10}O_2)n + nH_2O </math> :
:: <math> nC_6H_{12}O_6 \rightarrow (C_6H_{10}O_2)n + nH_2O </math>:
Օսլայի մեջ մտնող մակրոմոլեկուլները ունեն տարբեր մեծություն. նրանց մեջ կան տարբեր թվով՝ մի քանի հարյուրից մինչև մի քանի հազար <math>O_6H_{10}O_5</math> օղակներ: Օսլայի մոլեկուլները իրարից տարբերվում ենոչ միայն օղակների թվով, այլև իրենց կառուցվածքով:
Օսլայի մեջ մտնող մակրոմոլեկուլները ունեն տարբեր մեծություն. նրանց մեջ կան տարբեր թվով՝ մի քանի հարյուրից մինչև մի քանի հազար <math>O_6H_{10}O_5</math> օղակներ: Օսլայի մոլեկուլները իրարից տարբերվում ենոչ միայն օղակների թվով, այլև իրենց կառուցվածքով:

== Քիմիական հատկությունները ==
== Քիմիական հատկությունները ==
[[Պատկեր:Kraxmal plus iod.jpg|200px|մինի|ձախից|Օսլայի և [[յոդ]]ի ռեակցիայի արդյունքը]]
[[Պատկեր:Kraxmal plus iod.jpg|200px|մինի|ձախից|Օսլայի և [[յոդ]]ի ռեակցիայի արդյունքը]]
Տող 37. Տող 39.
:: <math> (C_6H_{10}O_5)n + nH_2O\rightarrow nC_6H_{12}O_6 </math> :
:: <math> (C_6H_{10}O_5)n + nH_2O\rightarrow nC_6H_{12}O_6 </math> :
[[Ծծմբական թթու|Ծծմբական թթվի]] կատալիտիկ ներգործությամբ օսլան փոխակերպվում է գլյուկոզի: Այդ ռեակցիան հայտնաբերել է ռուս գիտնական Կ. Կիրխհոֆը [[1811]] թվականին:
[[Ծծմբական թթու|Ծծմբական թթվի]] կատալիտիկ ներգործությամբ օսլան փոխակերպվում է գլյուկոզի: Այդ ռեակցիան հայտնաբերել է ռուս գիտնական Կ. Կիրխհոֆը [[1811]] թվականին:

== Կիրառումը և ստացումը օսլա պարունակող նութերից ==
== Կիրառումը և ստացումը օսլա պարունակող նութերից ==
Օսլան մեր սննդի հիմնական [[ածխաջուր]]ն է: Օրգանիզմում այն [[ճարպ]]երի նման հիդրոլիզվում է: Այդ պրոցեսը սկսում է բերանի խոռոչում, սնունդը ծամելիս, թքի մեջ պարունակվող [[ֆերմենտ]]ների ազդեցությամբ: Այնուհետև հիդրոլիզը շարունակվում է [[ստամոքս]]ում և աղիքներում: Առաջացած գլյուկոզը աղիքների թավիկների միջոցով անցնում է [[Արյուն|արյան]] մեջ և մտնում [[լյարդ]]:
Օսլան մեր սննդի հիմնական [[ածխաջուր]]ն է: Օրգանիզմում այն [[ճարպ]]երի նման հիդրոլիզվում է: Այդ պրոցեսը սկսում է բերանի խոռոչում, սնունդը ծամելիս, թքի մեջ պարունակվող [[ֆերմենտ]]ների ազդեցությամբ: Այնուհետև հիդրոլիզը շարունակվում է [[ստամոքս]]ում և աղիքներում: Առաջացած գլյուկոզը աղիքների թավիկների միջոցով անցնում է [[Արյուն|արյան]] մեջ և մտնում [[լյարդ]]: Օսլայի հիդրոլիզի ժամանակ առաջանում են միջանկյալ նյութեր՝ դեքստրիններ, որոնք օրգանիզմի կողմից ավելի հեշտ են յուրացվում քան ինքը՝ օսլան, քանի որ դրանք կազմված են փոքր [[մոլեկուլ]]ներից և լուծվում են ջրում:
Օսլայի հիդրոլիզի ժամանակ առաջանում են միջանկյալ նյութեր՝ դեքստրիններ, որոնք օրգանիզմի կողմից ավելի հեշտ են յուրացվում քան ինքը՝ օսլան, քանի որ դրանք կազմված են փոքր [[մոլեկուլ]]ներից և լուծվում են ջրում:


Օսլային ստանում են գլյուկոզ: Գլյուկոզ ստանալու համար օսլան մի քանի ժամ տաքացնում են ծծմբական թթվի հետ: Երբ հիդրոլիզի պրոցեսն ավարտվում է, թթուն չեզոքացնում են կավճով, առաջացած [[կալցիումի սուլֆատ]]ի նստվածքը ֆիլտրում են և լուծույթը գոլորշիացնելով խտացնում: Լուծույթը սառելիս առաջանում է գլյուկոզ:
Օսլային ստանում են գլյուկոզ: Գլյուկոզ ստանալու համար օսլան մի քանի ժամ տաքացնում են ծծմբական թթվի հետ: Երբ հիդրոլիզի պրոցեսն ավարտվում է, թթուն չեզոքացնում են կավճով, առաջացած [[կալցիումի սուլֆատ]]ի նստվածքը ֆիլտրում են և լուծույթը գոլորշիացնելով խտացնում: Լուծույթը սառելիս առաջանում է գլյուկոզ: Եթե հիդրոլիզի պրոցեսը մինչև վերջ չնթանա կստացվի թանձր, քաղցր զանգված՝ դեքստրինների և գլյուկոզի կառնուրդ՝ [[մաթ]], որը օգտագործում են հրուշակագործության մեջ կոնֆետներ, քաղցրաբլիթ պատրաստելու համար: Օսլայի ստացվող դեքստրինները օգտագործում են որպես սոսինձ:

Եթե հիդրոլիզի պրոցեսը մինչև վերջ չնթանա կստացվի թանձր, քաղցր զանգված՝ դեքստրինների և գլյուկոզի կառնուրդ՝ [[մաթ]], որը օգտագործում են հրուշակագործության մեջ կոնֆետներ, քաղցրաբլիթ պատրաստելու համար:
Օսլան օգտագործում են էթիլ [[սպիրտ]]ի արտադրության մեջ: Այդ պրոցեսում օսլան ֆերմենտի ազդեցության տակ ենթարկվում է հիդրոլիզի, իսկ հիդրոլիզի արդյունքը [[Խմորիչներ|դրոժ]]ի առկայությամբ ենթարկվում է խմորման և առաջանում է սպիրտ: Օսլան ամենից հաճախ ստանում են [[կարտոֆիլ]]ից:
Օսլայի ստացվող դեքստրինները օգտագործում են որպես սոսինձ:


Օսլան օգտագործում են էթիլ [[սպիրտ]]ի արտադրության մեջ: Այդ պրոցեսում օսլան ֆերմենտի ազդեցության տակ ենթարկվում է հիդրոլիզի, իսկ հիդրոլիզի արդյունքը [[Խմորիչներ|դրոժ]]ի առկայությամբ ենթարկվում է խմորման և առաջանում է սպիրտ:
Օսլան ամենից հաճախ ստանում են [[կարտոֆիլ]]ից:
== Աղբյուրներ ==
== Աղբյուրներ ==
* Օրգանական քիմիա, 10-րդ դասարանի դասագիրք, 1983 թվական
* Օրգանական քիմիա, 10-րդ դասարանի դասագիրք, 1983 թվական
Տող 53. Տող 53.
* [http://www3.interscience.wiley.com/journal/5007532/home Starch - Stärke]
* [http://www3.interscience.wiley.com/journal/5007532/home Starch - Stärke]
* [http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0567.html CDC - NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards]
* [http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0567.html CDC - NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards]

[[Կատեգորիա:Քիմիական միացություններ]]
[[Կատեգորիա:Օրգանական նյութեր]]
[[Կատեգորիա:Բազմաշաքարներ]]
[[Կատեգորիա:Սննդային հավելումներ]]

10:28, 12 Հոկտեմբերի 2014-ի տարբերակ

Օսլա
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգումՕսլա
Ավանդական անվանումԿրախմալ
Քիմիական բանաձև
Ֆիզիկական հատկություններ
Ագրեգատային վիճակպինդ
Մոլային զանգված162.141 գ/մոլ
Խտություն1,5 գ/սմ³
Ջերմային հատկություններ
Սուբլիմացման ջերմաստիճան410
Գոլորշու ճնշում0 ± 1 mm Hg[1]
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար9005-25-8
EINECS համար232-679-6
ЕС232-679-6
RTECSGM5090000
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Օսլա, սպիտակ, ջրում չլուծվող փոշի է, տաք ջրում նա ուռչում է առաջացնելով կոլոիդ լուծույթ՝ շրեշ: Օսլան բույսերի կանաչ բջիջների կողմից ածխածնի (IV) օքսիդի յուրացման արդյունքն է: Տարածված է բուսական և կենդանական աշխարհում:

Կառուցվածքը

Օսլան՝ , բնական պոլիմեր է: Այն առաջանում է բույսերի կատարած ֆոտոսինթեզի հետևանքով՝ արեգակնային ճառագայթների էներգիայի կլանման դեպքում: Ածխաթթու գազից և ջրից մի շարք ռեակցիաների հետևանքով առաջանում է գլյուկոզ՝

:

Գլյուկոզից սինթեզվում է օսլա.

:

Օսլայի մեջ մտնող մակրոմոլեկուլները ունեն տարբեր մեծություն. նրանց մեջ կան տարբեր թվով՝ մի քանի հարյուրից մինչև մի քանի հազար օղակներ: Օսլայի մոլեկուլները իրարից տարբերվում ենոչ միայն օղակների թվով, այլև իրենց կառուցվածքով:

Քիմիական հատկությունները

Օսլայի և յոդի ռեակցիայի արդյունքը

Օսլան թթվի առկայությամբ ջրի հետ տաքացնելիս ենթարկվում է հիդրոլիզի: Ջրի միջոցով օսլայի մակրոմոլեկուլների ճեզքման պրոցեսն ընթանում է աստիճանաբար: Սկզբում գոյանում են միջակա նյութեր՝ դեքստրիններ, ապա սախարոզի իզոմեր մալթոզը, հիդրոլիզի վերջնական արդյունքն է գլյուկոզը՝

 :

Ծծմբական թթվի կատալիտիկ ներգործությամբ օսլան փոխակերպվում է գլյուկոզի: Այդ ռեակցիան հայտնաբերել է ռուս գիտնական Կ. Կիրխհոֆը 1811 թվականին:

Կիրառումը և ստացումը օսլա պարունակող նութերից

Օսլան մեր սննդի հիմնական ածխաջուրն է: Օրգանիզմում այն ճարպերի նման հիդրոլիզվում է: Այդ պրոցեսը սկսում է բերանի խոռոչում, սնունդը ծամելիս, թքի մեջ պարունակվող ֆերմենտների ազդեցությամբ: Այնուհետև հիդրոլիզը շարունակվում է ստամոքսում և աղիքներում: Առաջացած գլյուկոզը աղիքների թավիկների միջոցով անցնում է արյան մեջ և մտնում լյարդ: Օսլայի հիդրոլիզի ժամանակ առաջանում են միջանկյալ նյութեր՝ դեքստրիններ, որոնք օրգանիզմի կողմից ավելի հեշտ են յուրացվում քան ինքը՝ օսլան, քանի որ դրանք կազմված են փոքր մոլեկուլներից և լուծվում են ջրում:

Օսլային ստանում են գլյուկոզ: Գլյուկոզ ստանալու համար օսլան մի քանի ժամ տաքացնում են ծծմբական թթվի հետ: Երբ հիդրոլիզի պրոցեսն ավարտվում է, թթուն չեզոքացնում են կավճով, առաջացած կալցիումի սուլֆատի նստվածքը ֆիլտրում են և լուծույթը գոլորշիացնելով խտացնում: Լուծույթը սառելիս առաջանում է գլյուկոզ: Եթե հիդրոլիզի պրոցեսը մինչև վերջ չնթանա կստացվի թանձր, քաղցր զանգված՝ դեքստրինների և գլյուկոզի կառնուրդ՝ մաթ, որը օգտագործում են հրուշակագործության մեջ կոնֆետներ, քաղցրաբլիթ պատրաստելու համար: Օսլայի ստացվող դեքստրինները օգտագործում են որպես սոսինձ:

Օսլան օգտագործում են էթիլ սպիրտի արտադրության մեջ: Այդ պրոցեսում օսլան ֆերմենտի ազդեցության տակ ենթարկվում է հիդրոլիզի, իսկ հիդրոլիզի արդյունքը դրոժի առկայությամբ ենթարկվում է խմորման և առաջանում է սպիրտ: Օսլան ամենից հաճախ ստանում են կարտոֆիլից:

Աղբյուրներ

  1. http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0567.html