Չժան Լեպինգ

Չժան Լեպինգ; չինարեն՝ 张乐平
Ծնվել է	նոյեմբերի 10, 1910
Ծննդավայր	Jiaxing, Չինաստան
Մահացել է	սեպտեմբերի 27, 1992 (81 տարեկան)
Մահվան վայր	Շանհայ, Չինաստան
Քաղաքացիություն	Չինաստան
Մասնագիտացում	կոմիքսների արտիստ և մուլտիպլիկատոր

Չժան Լեպինգ (չին.՝ 张乐平, չինական ավանդական՝ 張樂平, փինյին՝ Zhāng Lèpíng, նոյեմբերի 10, 1910(1910-11-10)^[2]^[3]^[4], Jiaxing, Չինաստան - սեպտեմբերի 27, 1992(1992-09-27)^[2]^[3]^[4], Շանհայ, Չինաստան), չինացի ծաղրանկարիչ, ծնվել է Չժեցյան նահանգի Ցյաքսինգ քաղաքում։ Առանցքային դերակատարում է ունեցել ժամանակակից չինական մանհուայի զարգացման գործում և անմահացել է Սանմաո կոմիքսների վրա կատարած աշխատանքով։

Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1924 թվականին Չժանը ապրել է ծայրահեղ աղքատության մեջ և ի վիճակի չի եղել շարունակել կրթությունը տարրական դպրոցում։ 1927 թվականի աշնանը նրա հայրենիքը հարձակման է ենթարկվել Հյուսիսային արշավախմբի կողմից։ 1928 թվականին, 18 տարեկանում, հարազատների աջակցությամբ և ուսուցիչների խորհրդով նա նորից վերսկել է իր դասերը գեղարվեստական կրթության ոլորտում^[5]։

Կարճ ժամանակ անց, 1932 թվականին տեղի է ունեցել հունվարի 28-ի միջադեպը, և նրա թատերական հմտությունները մեծ պահանջարկ են ձեռք բերել։ Չինաստանն այս կոմիքսները սկսելու էր օգտագործել հակաճապոնական գովազդում^[6]։ Կոմիքսների նրա կարիերան պաշտոնապես սկսվել է 1934 թվականին։ Ընդամենը մեկ տարում նա դարձել է հակաճապոնական կոմիքսների քարոզչական թիմի մի մասը։

1935 թվականին, երբ նա ստեղծել է Սանմաո կոմիքսները, նրա հիմնական նպատակը եղել է փոխանցել Չինաստանում ճապոնական ագրեսիայի վատ հետևանքները չինացի երեխաների աչքերով, հատկապես՝ որբ երեխաների։ Նա ցանկացել է ցուց տալ իր մտահոգությունը երիտասարդ զոհերի, մասնավորապես փողոցներում հայտնված իրապես որբերի վերաբերյալ։ Այդպիսով, Սանմաոն դարձել է այս երեխաների խորհրդանիշ։

Ձեռքբերումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1950-ական թվականներին աշխատել է Շանհայի ժողովրդական կերպարվեստի հրատարակչությունում, Շանհայում գտնվող Liberation Daily կոմունիստական օրաթերթում և Շանհայի երիտասարդական և մանկական հրատարակչությունում^[7]։

Մշակութային հեղափոխության ընթացքում Չժանին սկսել են հետապնդել, և նա ստիպված դադարեցրել է իր գործունեությունը։ Մշակութային հեղափոխությունից հետո նա Liberation Daily- ից տեղափոխվել է Մանկական հրատարակչություն։ 1977 թվականի հունիսի 1-ին, տասը տարվա բացակայությունից հետո, Չժանը վերադարձել է իր «Սանմաո» կոմիքսներին։

1983 թվականին Չժան Լեպինգը ստացել է «Ազգային առաջադեմ երեխաներ և երիտասարդ աշխատողներ» մրցանակը։ Նույն թվականին նա հիվանդացել է Պարկինսոնի հիվանդությամբ։ Չանսալով հիվանդության պատճառով նկարելու դժվարություններին, նա շարունակել է մուլտֆիլմերի կարիերան։ 1985 թվականին նա ստացել է «Յուշու մրցանակ» և դարձել է Շանհայի Manga World ամսագրի գլխավոր խմբագիր։ Իր վերջին կոմիքսը նա ստեղծել է 1986 թվականին՝ «Մարդիկ մինչև ծերանալը» (人人老年) վերնագրով ։

1989 թվականին Չժանին տեսնելու համար Շանհայ է եկել թայվանցի հայտնի կին գրող Սան Մաոն, որին Չժանը դիմավորել է որպես գրական հանճար։ Իր վերջին տարիներին Չժան Լեպինգը մեծ ոգևորությամբ նվիրվել է Թայվանի նեղուցի երկու կողմերի միջև մշակութային փոխանակումներին։ 1991 թվականին նա արժանացել է Չինաստանի ազգային ռադիոյի հատուկ մրցանակի իր People's Cross-Strait Love էսսեյի համար։ 1991 թվականի ապրիլի 4-ին Liberation Daily- ում լույս է տեսել նրա վերջին` «Առներին կերակրող կատու» կոմիքսը։ Նույն տարվա ձմռանը Չժանգը որոշել է Սանմաո կոմիքսների ձեռագիրը նվիրել Շանհայի արվեստի թանգարանին^[8]։

1992 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Չժան Լեպինգը մահացել է Շանհայի Հուադոնգ հիվանդանոցում, 82 տարեկան հասակում։

Իր ողջ կարիերայի ընթացքում «Սանմաո» կոմիքսները թարգմանվել են տարբեր լեզուներով և ներկայացվել են տարբեր երկրներում։ Նրա ստեղծած կերպարը ներկայացվել է թատրոններում, ֆիլմերում և մուլտֆիլմերում և տվել են դրանց հատուկ գրավչություն^[9]։

Հետմահու[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1997 թվականին,Լեպինգի մահից հետո Շանհայի Առաջին ժողովրդական միջնորդ դատարանում տեղի է ունեցել բաց դատավարություն, թե հեղինակի մահից հետո ով է հերոսի Սանմաո հերոսի և կոմիքսների իրավահաջորդը։ Հայցը լուծվել է հօգուտ հեղինակի այրու և երեխաների^[10]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 https://chineseposters.net/artists/zhangleping.php
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Lambiek Comiclopedia — Lambiek, 1999.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 BD Gest' (ֆր.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ 张乐平旧居(չին.)
↑ 生平及创作年表(չին.)
↑ Zhang Leping (张乐平) (չին.)
↑ Sanmao Saturday: Introducing Zhang Leping and His Sanmao the Orphan Comics (անգլ.)
↑ Sanmao, China's favorite son turns 70 (անգլ.)
↑ Civil Case Judgment(չաշխատող հղում)(անգլ.)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[_84dc9c352c83916b-1] 1,0 ^1,1 https://chineseposters.net/artists/zhangleping.php

[_4cd4083be2f14621-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Lambiek Comiclopedia — Lambiek, 1999.

[_68fbcdcc1ad5a650-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 BD Gest' (ֆր.)

[_3d030bc3e7863f2a-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[5] 张乐平旧居(չին.)

[6] 生平及创作年表(չին.)

[7] Zhang Leping (张乐平) (չին.)

[8] Sanmao Saturday: Introducing Zhang Leping and His Sanmao the Orphan Comics (անգլ.)

[9] Sanmao, China's favorite son turns 70 (անգլ.)

[10] Civil Case Judgment(չաշխատող հղում)(անգլ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]