Ուզի Նարկիս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուզի Նարկիս
Uzi Narkis 1959.jpg
 
Կրթություն՝ Ռեհավիյա գիմնազիա և École de guerre?
Մասնագիտություն՝ ռազմական գործիչ, քաղաքական գործիչ և սպա
Ծննդյան օր հունվարի 6, 1925(1925-01-06)[1]
Ծննդավայր Երուսաղեմ, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Վախճանի օր դեկտեմբերի 17, 1997(1997-12-17)[1] (72 տարեկան)
Վախճանի վայր Երուսաղեմ
Թաղված Հերցլի լեռ
Քաղաքացիություն Flag of Israel.svg Իսրայել
 
Պարգևներ

Ուզի Նարկիս (եբրայերեն՝ עוזי נרקיס‎, անգլ.՝ Uzi Narkiss, հունվարի 6, 1925(1925-01-06)[1], Երուսաղեմ, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - դեկտեմբերի 17, 1997(1997-12-17)[1], Երուսաղեմ), իսրայելցի գեներալ, որը ղեկավարել է Իսրայելի պաշտպանության բանակի կենտրոնական ճակատը 1967 թվականի Վեցօրյա պատերազմի ժամանակ։

Պատանեկություն և բանակում ծառայության սկիզբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Երուսաղեմում, լեհ ներգաղթյալների ընտանիքում։

Ուզին ուսում է ստացել Երուսաղեմի «Ռեհավիա» վարժարանում և սկսել զինվորական ծառայությունը՝ 16 տարեկանում միանալով Պալմախին[2]։

Հետագայում նա մասնակցել է Պաղեստինում բրիտանական գաղութային ուժերի դեմ Հագանայի գործողություններին։ Այսպես, 1948 թվականի ապրիլին Ուզի Նարկիսը գլխավորել է Կատամոնի վրա հարձակումը՝ հիմնական ռազմավարական կետի՝ Սան Սիմոնի վանքի ազատագրման ժամանակ։ Պաղեստինից բրիտանական զորքերի դուրսբերումից և Իսրայելի անկախության հռչակումից հետո Նարկիսը նշանակվել է օգնելու Հին քաղաքի հրեական մասում պաշարվածներին։ Նարկիսի ստորաբաժանմանը հաջողվել է ներթափանցել Սիոնի դարպասներով՝ ապահովելով մատակարարումներ և պաշարումից տարհանելով վիրավորներին։ Եվ միայն այն բանից հետո, երբ պարզ է դարձել, որ ռազմական ուժեղացում չի լինի, Նարկիսը հրամայել է, որ իր զինվորները նահանջեն հին քաղաքից, որը զբաղեցնում են հորդանանյան զորքերը։

Ռազմական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուզի Նարկիսին նվիրված հուշատախտակ Դիֆենբեյքերի ճանապարհին

Ուզի Նարկիսը մի քանի տարի անցկացրել է Ֆրանսիայում՝ սովորելով École de Guerre-ում (Ֆրանսիական ռազմական ուսումնարան) և հետագայում, լինելով Իսրայելի ռազմական կցորդ, Ֆրանսիայի կառավարության կողմից պարգևատրվել է Պատվո լեգեոնի շքանշանով։

Նարկիսը վերադարձել է Իսրայել, որպեսզի շարունակի ռազմական կարիերան և 1965 թվականին դարձել է Իսրայելի ազգային պաշտպանության քոլեջի առաջին տնօրենը։

Վեցօրյա պատերազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1967 թվականի հունիսին Ուզի Նարկիսը ղեկավարել է յոթ բրիգադներ և մասնակցել Վեցօրյա պատերազմի ժամանակ Հորդանանի զինված ուժերի հետ բոլոր մարտերին։ Հին քաղաքի նվաճումն ի սկզբանե նախատեսված չէր. Իսրայելական զորքերը տեղափոխվել են Արևելյան Երուսաղեմում առանցքային դիրքեր գրավելու համար։ Նարկիսն անհանգստանում էր, որ քաղաքական գործիչները չեն համարձակվի գրավել հին քաղաքը։ Սակայն մոտեցող հրադադարի ազդեցության տակ (ՄԱԿ-ի մոտակա նիստից հետո) Մոշե Դայանը Ուզի Նարկիսին հանձնարարություն է տվել վերամիավորել Երուսաղեմը՝ չսպասելով հրադադարին։ Նարկիսի ղեկավարությամբ Հին քաղաքը ետ է վերցվել հորդանանցիներից, և Երուսաղեմը կրկին միավորվել է իսրայելական վերահսկողության ներքո։ Նարկիսի տեսանկյունից, այս ազատագրումը ավարտել է այն արշավը, որը նա սկսել է տասնինը տարի առաջ, որի պարտությունը հաճախ անհանգստացրել է իրեն[3]։

Հետագա կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուզինժ Նարկիսն Իսրայելի պաշտպանության բանակից հեռացել է 1968 թվականին, և երկար ժամանակ առանցքային պաշտոններ է զբաղեցրել Հրեական գործակալությունում և Համաշխարհային սիոնիստական կազմակերպությունում։

Երուսաղեմում մահացել է 1997 թվականի դեկտեմբերի 17-ին 72 տարեկան հասակում[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. A Defender of Jerusalem, Jerusalem Post supplement by Greer Fay Cashman (partial interview with Narkiss) Archived April 10, 2005, at the Wayback Machine.
  3. Иерусалим и Западный Берег Иордана
  4. Трагедия для многих поколений

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • General Uzi Narkiss Archived 2017-10-10 at the Wayback Machine. – A historic radio interview with General Uzi Narkiss on June 7 – one day after the Six-Day War, describing the battle for Jerusalem
  • Central Zionist Archives in Jerusalem site. Office of Uzi Narkiss (S91)