Նուռլան Բալգիմբաև
| Նուռլան Բալգիմբաև | |
| Կուսակցություն՝ | People's Union of Kazakhstan Unity? |
|---|---|
| Կրթություն՝ | Ղազախստանի Սաթբաևի անվան ազգային տեխնիկական համալսարան |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և ճարտարագետ |
| Ծննդյան օր | նոյեմբերի 20, 1947 |
| Ծննդավայր | Ատիրաու, Ղազախական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Վախճանի օր | հոկտեմբերի 14, 2015[1] (67 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Ատիրաու, Ղազախստան |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ղազախստան
|
| Պարգևներ |
  և  |
Նուռլան Ուտեպովիչ Բալգիմբաև (ղազ.՝ Нұрлан Өтепұлы Балғымбаев, նոյեմբերի 20, 1947, Ատիրաու, Ղազախական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - հոկտեմբերի 14, 2015[1], Ատիրաու, Ղազախստան), ղազախ պետական գործիչ, Ղազախստանի Հանրապետության վարչապետ (1997-1999)[2]։ 2007 թվականի դեկտեմբերից մինչև 2009 թվականի փետրվարը եղել է Ղազախստանի Հանրապետության նախագահի խորհրդական, իսկ 2008 թվականի փետրվարից՝ Կասպից ծովի ռեսուրսների օգտագործման հարցերով Ղազախստանի Հանրապետության հատուկ ներկայացուցիչ։ 2009 թվականի դեկտեմբերից աշխատել է «ԿազՄունայԳազ» ԲԸ-ի և իտալական Eni ընկերության միջև համաձայնագրի իրականացման նպատակով ստեղծված «ՊՄԳ Կառուցվող ձեռնարկությունների տնօրինություն» ԲԸ-ի գլխավոր տնօրեն։ Եղել է Ղազախստանի Կ. Սաթպաևի անվան ազգային տեխնիկական համալսարանի պատվավոր պրոֆեսոր[3]։ «Ղազախգեյթ» կոռուպցիոն սկանդալի դերակատարներից մեկը։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նուռլան Բալգիմբաևը ծնվել է 1947 թվականի նոյեմբերի 20-ին Ղազախստանի ԽՍՀ Գուրև քաղաքում։ 1973 թվականին ավարտել է ղազախական պոլիտեխնիկական ինստիտուտը՝ «նավթային և գազային հանքավայրերի մշակման տեխնոլոգիաների և համալիր մեքենայացման լեռնային ինժեներ» մասնագիտությամբ։
1973-1986 թվականներին աշխատել է հանրապետության նավթային ճյուղում։ «Մանգիշլակնեֆտ» արտադրական միավորման օպերատորից (1973-1977) անցել է մինչև «Embaneft» միավորման գլխավոր ինժեներ, ապա՝ «Ակտյուբինսկնեֆտ»։ 1986-1992 թվականներին աշխատել է որպես Մոսկվայում ԽՍՀՄ նավթային և գազային արդյունաբերության նախարարության մի շարք գլխավոր վարչությունների պետի տեղակալ։ 1992-1993 թվականներին սովորել է Բոստոնի (ԱՄՆ) Մասաչուսեթսի համալսարանում։
1993-1994 թվականներին աշխատել է Chevron ընկերությունում (ք. Սան Ռամոն, ԱՄՆ)։
1994 թվականի հոկտեմբերից մինչև 1997 թվականի մարտ՝ Ղազախստանի Հանրապետության նավթային և գազային արդյունաբերության նախարար։
1997 թվականի մարտից «Ղազախօյլ» ազգային նավթագազային ընկերության նախագահ։
1997 թվականի հոկտեմբերից մինչև 1999 թվականի հոկտեմբերի 1-ը՝ Ղազախստանի Հանրապետության վարչապետ։
1999 թվականի հոկտեմբերից մինչև 2002 թվականի փետրվար՝ «Ղազախօյլ» ազգային նավթագազային ընկերության նախագահ։
2002 թվականի մարտին «ԿազՄունայԳազ» ԲԸ-ի կազմավորումից հետո «Ղազախօյլ» ԲԸ-ի և «Նավթի և գազի տրանսպորտ» ԲԸ-ի միաձուլմամբ Նուռլան Բալգիմբաևը մնաց առանց աշխատանքի։ Այն պաշտոնները, որոնք նրան առաջարկել է Նուրսուլթան Նազարբաևը, Բալգիմբաևը մերժել է և հայտարարել Հանրապետությունում մասնավոր նավթային ընկերություն ստեղծելու իր մտադրության մասին, նույնքան խոշոր, որքան «Ղազախյոլ»-ը։ Զբաղվել է մասնավոր բիզնեսով։
2002 թվականի փետրվարից մինչև 2007 թվականի դեկտեմբեր՝ «Ղազախստանի նավթային ներդրումային ընկերություն» ԲԸ նախագահ։
1999 թվականի նոյեմբերից մինչ7 2004 թվականի ապրիլ՝ Խերսոնի (Ուկրաինա) նավթավերամշակման գործարանի տնօրենների խորհրդի անդամ։
2002 թվականի ապրիլից մինչև 2004 թվականի մայիս՝ Nelson Resources Ltd մասնավոր նավթային ընկերության տնօրենների խորհրդի անդամ։
2007 թվականի դեկտեմբերի 6-ին նշանակվել է Ղազախստանի Հանրապետության նախագահի խորհրդական[4], իսկ 2008 թվականի փետրվարի 21-ին՝ Ղազախստանի Հանրապետության Նախագահի խորհրդական, Կասպից ծովի ռեսուրսների օգտագործման հարցերով Ղազախստանի Հանրապետության հատուկ ներկայացուցիչ[5]։
2009 թվականի դեկտեմբերից «ԿազՄունայԳազ» ԲԸ-ի և իտալական Eni ընկերության միջև համաձայնագրի իրականացման նպատակով ստեղծված «ՊՄԳ Կառուցվող ձեռնարկությունների տնօրինություն» ԲԸ-ի գլխավոր տնօրենն է։
Նուռլան Ուտեպովիչ Բալգիմբաևը մահացել է 2015 թվականի հոկտեմբերի 14-ին Աթիրաու քաղաքում երկարատև հիվանդության հետևանքով[6]։
Հասարակական աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Որպես Ղազախստանի բռնցքամարտի ֆեդերացիայի նախագահ՝ Նուռլան Բալգիմբաևը 1999-2002 թվականներին մեծ ջանքեր է գործադրել երկրում այդ մարզաձևի զարգացման համար։ Մասնավորապես, նրա նախաձեռնությամբ, XXVII ամառային Օլիմպիական խաղերից առաջ, Ղազախստանում անցկացվել են մի շարք հանդիպումներ Կուբայի հավաքականի հետ, ինչպես նաև ԱԻԲԱ-ի դատավորների համար նախաօլիմպիական սեմինար։ 2000 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերում Ղազախստանի կաշվե ձեռնոցի վարպետները ցույց են տվել ակնառու արդյունք՝ հաղթելով 2 ոսկե (Բեկզատ Սաթարխանով և Երմախան Իբրաիմով) և 2 արծաթե (Բուլատ Ժումադիլով և Մուխտարխան Դիլդաբեկով) մեդալներ։ Նուռլան Բալգիմբաևի նախաձեռնությամբ և աջակցությամբ 2002 թվականին Աստանայում անցկացվել է բռնցքամարտի աշխարհի գավաթը[7]։
Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծագում է իսիկ Կրտսեր ժուզերի տոհմից[8]։
Հայրը՝ Բալգիմբաև Օթեպը (1917-1966) խորհրդային կուսակցական աշխատող է, Ֆիննական և Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից, պարգևատրվել է «Աշխատանքային կարմիր դրոշի», «Պատվո նշան» շքանշաններով և մեդալներով։ 1945-1963 թվականներին աշխատել է մակաթիայի շրջկոմի հրահանգիչ, երկրորդ քարտուղար, Ժիլոկոսինի շրջկոմի առաջին քարտուղար, Գուրևսկի շրջկոմի բաժնի վարիչ, կուսակցության Գուրևսկի քաղգործկոմի նախագահ։ 1963 թվականին նշանակվել է «Ղազախստաննավթ»-ի պետի տեղակալ։ Ակտիվ մասնակցություն է ունեցել Ուզենի և Ժետիբայի հանքավայրերի յուրացմանը և Ժանաօզեն քաղաքի կառուցմանը։ Բազմիցս ընտրվել է կուսակցության Գուրևսկի մարզկոմի անդամ, աշխատավորների մարզային Խորհրդի պատգամավոր։ Օթեպա Բալգիմբաևի անունով է կոչվել Ժանաօզեն քաղաքի փողոցներից մեկը։
Մայրը՝ Սարսենովա Բատենը, 1940 թվականին մանկավարժական ուսումնարանն ավարտելուց հետո, աշխատել է Գուրևի, Շևչենկոյի, Դոսսորի և Կուլսարի տարբեր դպրոցներում տարրական դասարանների ուսուցիչ։ 1976 թվականին անցել է թոշակի։ Պարգևատրվել է «Աշխատանքի վետերան» մեդալով և Ղազախական ԽՍՀ Նախարարների խորհրդի պատվոգրով։ Ունեցել է «Ղազախական ԽՍՀ ժողովրդական լուսավորության գերազանցիկ» կոչում։
Հորեղբայրը՝ Բալգիմբաև Մակաշ (1931-2005), խորհրդային և Ղազախստանի երկրաբան, ԽՍՀՄ-ի պատվավոր նավթագործ (1981), Թենգիզի (1988), Ռովնոեի և Մատինի (2001), Բոտականի, Արևելյան Մակաթի (1997), Պրոռվայի (1999) հանքավայրերի հայտնագործող։
Մրցանակներ և կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Բարիս» I աստիճանի շքանշան (2013)[9]
- «Բարիս» II աստիճանի շքանշան (1999)
- «Ղազախստանի Հանրապետության անկախության 20 տարին» հոբելյանական մեդալ (2011)[10]
- «10 տարի Աստանայում» հոբելյանական մեդալ (2008)[11]
- Մեդալներ
- Ղազախստանի Սաթպաևայի անվան ազգային տեխնիկական համալսարանի պատվավոր պրոֆեսոր (2003)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 http://www.nur.kz/922572-skonchalsya-byvshiy-premer-ministr-kaz.html
- ↑ «О НАЗНАЧЕНИИ БАЛГИМБАЕВА Н.У. ПРЕМЬЕР - МИНИСТРОМ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН». www.kazakhstan.regnews.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 11-ին.
- ↑ «Балгимбаев Нурлан Утебович (персональная справка) - Параграф-WWW мобильная версия». online.zakon.kz. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 11-ին.
- ↑ http://azh.kz/ru/news/view/448 | Нурлан Балгимбаев назначен советником президента РК
- ↑ http://www.inform.kz/rus/article/2214130 Արխիվացված 2018-01-27 Wayback Machine |Нурлан Балгимбаев освобожден от должности советника Президента РК и спецпредставителя РК по вопросам использования ресурсов Каспия
- ↑ TODAY.KZ. «Нурлана Балгимбаева похоронили на родовом кладбище в Атырау» (ռուսերեն). Today.kz. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 11-ին.
- ↑ ««Бронзовый» загар под солнцем Астаны. Кубок мира-2002» (ռուսերեն). Советский спорт. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 11-ին.
- ↑ Новая Газета Казахстан — Семь опор и теней президента
- ↑ Назарбаев вручил госнаграды министрам и акимам | NUR.KZ
- ↑ «Указ Президента Республики Казахстан № 112 от 10 ноября 2011 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 7-ին.
- ↑ зидент РК наградил руководителей госорганов юбилейной медалью, приуроченной к 10-летию Астаны