Նատալյա Նարիշկինա

Նատալյա Նարիշկինա
Ծնվել է՝	սեպտեմբերի 1 (11), 1651
Ծննդավայր	Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Մահացել է՝	փետրվարի 4 (14), 1694 (42 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Մոսկովյան Կրեմլ, Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
	Ascension Convent
Քաղաքացիություն	Ռուսական թագավորություն
Տոհմ	Ռոմանովներ
	քաղաքական գործիչ
Հայր	Կիրիլ Պոլուեկտովիչ Նարիշկինա
Մայր	Աննա Լեոնտևնա Նարիշկինա
Երեխաներ	Պետրոս I և Նատալյա Ալեքսեևնա
Կրոնական հավատքներ	Ուղղափառություն

Թագուհի Նատալյա Կիրիլովնա Նարիշկինա (ռուս.՝ Нары́шкина, Ната́лья Кири́лловна) (օգոստոսի 22, (սեպտեմբերի 1) 1651- հունվարի 25 ( փետրվարի 4) 1694), ռուս թագուհի, Ալեքսեյ Միխայլովիչ թագավորի երկրորդ կինը, Պետրոս I-ի մայրը:

Մանր ազնվական Կիրիլ Պոլուեկտովիչ Նարիշկինայի և իր կնոջ` Աննա Լեոնտևնայի դուստրը:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նատալյա Կիրիլովնան դաստիարակվել է իր հեռավոր ազգականի` բոյար Արտամոն Մատվեևի մոսկովյան տանը, որտեղ էլ, ինչպես ենթադրվում է, նրան տեսել է Ալեքսեյ Միխայլովիչը: Նատալյա Կիրիլովնան հրավիրվել է հարսնատեսի` հավաքված ամբողջ երկրից, և նշանադրվել է թագավորի հետ 1671 թվականին. հունվարի 22-ին, երբ 19 տարեկան էր^[3]: Այդ ամուսնությունից ծնվել են երեք երեխաներ:

Ալեքսեյ Միխայլովիչի մահից հետո Նատալյա Կիրիլովնայի համար սկսվեցին դժվարին ժամանակներ: Նա ստիպված էր կանգնել Նարիշկինների գլուխ` Միլոսլավսկիների դեմ անհաջող պայքարում: Ֆյոդոր Ալեքսեևիչի մոտ Նատալյա Կիրիլովնան որդու հետ ապրել է մերձմոսկովյան Կոլոմենսկո և Պրեոբրոժենսկոե գյուղերում:

Ստրելեցյան խռովության ժամանակ` 1682 թ-ին, Նատալյա Կիրիլովնայի շատ ազգականներ սպանվեցին: Արդյունքում թագավորներ հռչակվեցին միաժամանակ երկու եղբայրներ` Պետրոսը և Իվանը, ընդ որում, Իվանը հայտարարված էր «ավագ» թագավոր: Այնուհետև կառավարչուհի դարձավ Սոֆյան` Պետրոսի և Իվանի ավագ քույրը, ով փաստացի հանդիսանում էր իշխանության բացարձակ կրողը: Նա Նատալյա Կիրիլովնային ամբողջությամբ հեռացրեց երկրի կառավարումից: Բախումները Պրեոբրաժենսկոեի և Մոսկվայի արքայական «բակերի» միջև չէին դադարում:

1689 թ.-ին Նարիշկինների և անձամբ Նատալյա Կիրիլլովնայի պնդմամբ ու հրահանգով կայացավ Պետրոսի ամուսնությունը Եվդոկիա Լապուխինայի հետ:

Այրի թագուհու շնորհազրկված դրությունը շարունակվեց մինչև Պետրոսի ` Սոֆյայի դեմ կատարված հրապարակային ընդհարումը 1689 թ.-ին, բայց այս հաղթանակից հետո 17-ամյա արքան նախընտրում է զբաղվել գլխավորապես զվարճական զինվորներով և զվարճական նավատորմի շինարարությամբ Պերեյասլավսկի լճում ^[4], իսկ պետական գործերի ամբողջ բեռը թողնում է մոր հայեցողությանը, ով իր հերթին այն վերահանձնում է իր ազգականներին` Նարիշկիններին: Թեև այդ շրջանում նկատելի չեն Նատալյա Կիրիլովնայի պետական գործունեության հետքերը, այնուամենայնիվ, նրա ազդեցությունը Պետրոսի վրա մեծ է եղել, ինչպես երևում է նրանց նամակագրությունից^[5]: Իր բացակայություններով և հատկապես ծովային ճանապարհորդություններով նա հաճախ էր վշտացնում սիրառատ մորը:

Նատալյա Կիրիլովնան մահացել է կյանքի 43-րդ տարում` 1694 թ. , սրտի հիվանդությունից:

Ժառանգներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալեքսեյ Միխայլովիչի երեխաները՝

Պետրոս Ալեքսեևիչ (1672-1725) – ապագա ռուսական կայսր Պետրոս I
Նատալյա Ալեքսեևնա (1673-1716)
Թեոդորա Ալեքսեևնա (1674-1677) – ծնվել է 1674 թվականի սեպտեմբերին, մահացել` 1677 թվականի նոյեմբերին

Մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Пьеса Густава III «Алексей Михайлович и Наталья Нарышкина»
Պիես Գուստավ III-ի «Աեքսեյ Միխայլովիչ և Նատալյա Նարիշկինա»
Ա. Ն. Տոլստոյ «Պետրոս Առաջին» (1934)
Տ. Տ. Նապոլովա «Թագուհի-խորթ մայր» (2006)

Ֆիլմերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ե. Տալանովա - «Պետրոս Մեծ» (1910)
Թամարա Մակարովա -«Պետրոսի պատանեկությունը», «Փառավոր գործերի սկիզբը» (1980)
Լիլլի Պալմեր -«Պետրոս Մեծ» (1986)
Եվգենի Կազարինա - «Раскол». (2011)
Ալեքսանդրա Պալմեր - «Ռոմանովներ: Ֆիլմ Երկրորդ» (2013)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Наталья Кирилловна // Русский биографический словарь — СПб.: 1914. — Т. 11. — С. 121–135.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25859398"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175482"></a>
↑ Наталья Кирилловна // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1897. — Т. XXа. — С. 673–674.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892935"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24464807"></a>
↑ ↑ Корсакова В. Наталья Кирилловна // Русский биографический словарь : в 25 томах. — СПб.—М., 1896—1918.
↑ История создания Петром I потешной флотилии на Переславском озере
↑ См.: «Русская Старина», 1871 г.

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q17329259"_data-entity-id="Q25859398">[[:ru:s:РБС/ВТ/Наталья_Кирилловна|Наталья_Кирилловна]]_//_''[[:d:Q21175482|Русский_биографический_словарь]]''<span_class="wef_low_priority_links">_—_<span_title="Санкт-Петербург"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">СПб.</span>:_1914._—_Т.&nbsp;11._—_С.&nbsp;121–135.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25859398"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175482"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Наталья Кирилловна // Русский биографический словарь — СПб.: 1914. — Т. 11. — С. 121–135.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25859398"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175482"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q17329259"_data-entity-id="Q24464807">[[:ru:s:ЭСБЕ/Наталья_Кирилловна|Наталья_Кирилловна]]_//_''[[:d:Q23892935|Энциклопедический_словарь]]''<span_class="wef_low_priority_links">_—_<span_title="Санкт-Петербург"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">СПб.</span>:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1897._—_Т.&nbsp;XXа._—_С.&nbsp;673–674.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892935"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24464807"></a></div>-2] Наталья Кирилловна // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1897. — Т. XXа. — С. 673–674.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892935"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24464807"></a>

[3] Корсакова В. Наталья Кирилловна // Русский биографический словарь : в 25 томах. — СПб.—М., 1896—1918.

[4] История создания Петром I потешной флотилии на Переславском озере

[5] См.: «Русская Старина», 1871 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Նատալյա Նարիշկինա

Բովանդակություն

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժառանգներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլմերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով

Նատալյա Նարիշկինա

Ծնվել է՝	սեպտեմբերի 1 (11), 1651^[1]
Ծննդավայր	Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Մահացել է՝	փետրվարի 4 (14), 1694^[1] (42 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Մոսկովյան Կրեմլ, Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Ascension Convent
Քաղաքացիություն	Ռուսական թագավորություն
Տոհմ	Ռոմանովներ
քաղաքական գործիչ
Հայր	Կիրիլ Պոլուեկտովիչ Նարիշկինա^[1]
Մայր	Աննա Լեոնտևնա Նարիշկինա
Երեխաներ	Պետրոս I^[2] և Նատալյա Ալեքսեևնա
Կրոնական հավատքներ	Ուղղափառություն