Մորթիավոր ոսկեբզեզ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մորթիավոր ոսկեբզեզ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Բաժին Միջատներ
Ընտանիք Ոսկեբզեզներ
Տեսակ Մորթիավոր ոսկեբզեզ
Լատիներեն անվանում
Acmaeoderella pellitula


Մորթիավոր ոսկեբզեզ (լատին․՝ Acmaeoderella pellitula), ոսկեբզեզների ընտանիքին պատկանող միջատ, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

4,5-6,5 մմ երկարությամբ, խիստ ուռուցիկ, ձգված, քիչ փայլուն, սև գույնի՝ լավ արտահայտված բրոնզագույն փայլով, մարմնով մանր բզեզ է։ Հազվադեպ կապտամանուշակագույն վերնաթևերը մետաղական կապույտ են։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հանդիպում է Հայաստանում, Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունում։ Հայաստանում հանդիպում է Հացավան գյուղի շրջակայքում (Կոտայքի մարզ), Գոռավանի ավազուտներում` Վեդի քաղաքի մոտ (Արարատի մարզ) և Մեղրի քաղաքի շրջակայքում (Սյունիքի մարզ), ինչպես նաև «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցում։

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ապրում է ավազոտ անապատներում և տարբեր տեսակի կիսաանապատներում։ Թռչում են մայիսին-հուլիսի սկզբին, որպես լրացուցիչ սնունդ օգտագործում են հազարտերևուկների ծաղկաբույլերը։ Թրթուրների կերային բույսերը հայտնի չեն։

Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սահմանափակ արեալով հազվագյուտ տեսակ է, որը Բնության պահպանության միջազգային միության Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես վտանգված տեսակ։

Հանդիպում են եզակի առանձնյակներով։ Թվաքանակի փոփոխության միտումները բացահայտված չեն։

Վտանգման հիմնական գործոններ են հանդիսանում չոր և կիսաչոր խոցելի տարածքներում անասունների չկարգավորված արածեցումը, դրանց գյուղատնտեսական նպատակներով յուրացումը։

Պահպանվում է «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցում, «Արևիկ» ազգային պարկում և «Գոռավանի ավազուտներ» պետական արգելավայրում[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.