Մովսես Տեր-Գրիգորյան
| Մովսես Տեր-Գրիգորյան(ց) | ||
| ||
|---|---|---|
| 1845 - 1846 | ||
| Նախորդող | Ստեփան Գաբրիելյան Խատիսյան | |
| Հաջորդող | Հովհաննես Սիմոնյանց Շադինյան | |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և հասարակական գործիչ | |
| Գործունեություն՝ | Պետական Հասարակական Հրատարակչական | |
| Ծննդյան օր | անհայտ | |
| Վախճանի օր | 1850 | |
| Վախճանի վայր | Թիֆլիս | |
| Թաղված | Թիֆլիս | |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն
| |
Մովսես Տեր-Գրիգորյան(ց) (անհայտ - 1850, Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն), հայազգի պետական, հասարակական գործիչ, Թիֆլիսի քաղաքագլուխ, հրատարակիչ[1]։
Մ.Տեր-Գրիգորյանի կենսագրական քիչ տեղեկություններ են հայտնի։ 1845-1846 թվականներին եղել է Թիֆլիսի քաղաքագլուխ[1]։ Նրա պաշտոնավարման ընթացքում՝ 1845 թվականի սեպտեմբերի 20-ին բացվել է Թիֆլիսի ռուսական առաջին թատրոնը, որը ներկայումս գործում է «Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն» անունով[2]։ 1846 թվականի մարտին բացվում է ձիարշավարանը, իսկ սեպտեմբերի 3-ից սկսում է գործել դպրոցը[3]։ 1846 թվականին արքունի թատրոնի կառուցման վերաբերյալ պատրաստված փաստաթղթի տակ, ի թիվս ճարտարապետ Սկուդիերիի, Բելոյի, աշխատանքների ղեկավար ինժեներ-գնդապետ Սոնինի, ստորագրել է նաև Մ. Տեր-Գրիգորյանը[4]։ 1846 թվականից հայերեն և ռուսերեն լեզուներով սկսում է հրատարակվել «Կովկաս» թերթը[5]։ Նույն թվականի մայիսի 5-ին Կանացի բարեգործական ընկերության կողմից բացվում է Սուրբ Նինայի անվան ուսումնական հաստատությունը[5], իսկ սեպտեմբերի 3-ին հիմնադրվում է Կովկասյան Հողաչափական դպրոցը[1][5]։
Քաղաքագլխի պաշտոնից հեռանալուց հետո Մ. Տեր-Գրիգորյանի հիմնական գործունեության առարկան եղել է «Միքայելյան» կամրջի շինարարությունը։ 1848 թվականի հունվարի 17-ին Կովկասի փոխարքա Մ. Վորոնցովի համաձայնությամբ Մ. Տեր-Գրիգորյանը Իվան Խուբովի և պարսկահպատակ ուստա Մեհթի-Աղա-Հյուսեին օղլու հետ՝ որպես կապալառու, պայմանագրով ստանձնում է կամրջի շինարարությունը[6]։ Գործերի ընթացքը այնպես է դասավորվում, որ արդեն 1849 թվականին շինարարության պատասխանատվությունը ամբողջությամբ փոխանցվում է Մ. Տեր-Գրիգորյանին[1][7]։
1850 թվականին Մ. Տեր-Գրիգորյանը վախճանվում է[7]։ Թաղված է եղել Թբիլիսիի նախկին հայկական Բեթղեհեմի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու արևմտյան մուտքի առջև՝ Տեր-Գրիգորյանցների տոհմական գերեզմանոցում[1]։ 1980-ական թվականների վերջերին Բեթղեհեմի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու վրացականացման ժամանակ Մ.Տեր-Գրիգորյանի գերեզմանը ոչնչացվել է[1]։
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Թիֆլիսի ռուսական առաջին թատրոնի շենքը, որը կառուցվել է Մ.Տեր-Գրիգորյանի պաշտոնավարման ժամանակ։ Լուս.՝ 1870-ական թթ.։ -
Թիֆլիսի ռուսական առաջին թատրոնի շենքը, որը կառուցվել է Մ.Տեր-Գրիգորյանի պաշտոնավարման ժամանակ։ Լուս.՝ 2006թ.։ -
«Միքայելյան» կամուրջը, որը կառուցվել է Մ.Տեր-Գրիգորյանի պաշտոնավարման ժամանակ։ Լուս.՝ 1870-ական թթ.։ -
«Միքայելյան» կամուրջը, որը կառուցվել է Մ.Տեր-Գրիգորյանի պաշտոնավարման ժամանակ։ Լուս.՝ 2015թ.։
.jpg)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Սամվել Կարապետյան, «Թիֆլիսի քաղաքագլուխները», գիրք Ե։ ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն, Երևան 2003թ. ISBN 5-8080-0520-5. (հայ.) Արխիվացված 2019-02-07 Wayback Machine (ռուս.) Արխիվացված 2012-05-18 Wayback Machine
- ↑ “Кавказский Календарь на 1892 г.”, Тифлис, 1891, ст. 27.
- ↑ “Акты собранные Кавказскою археографическою коммиссиею”, том X, Тифлис, 1885, ст. 830
- ↑ “Акты собранные Кавказскою археографическою коммиссиею”, том XII, Тифлис, 1904, ст. 885.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 “Кавказский календарь на 1850 г.”, Тифлис, 1849, ст. 27.
- ↑ “Акты собранные Кавказскою археографическою коммиссиею”, том XI, Тифлис, 1888, ст. 822.
- ↑ 7,0 7,1 “Акты собранные Кавказскою археографическою коммиссиею”, том XI, Тифлис, 1888, ст. 824-825.