Մերի Դադլի

Մերի Դադլի;
Ծնվել է	1530
Մահացել է	օգոստոսի 9 (19), 1586
Մահվան վայր	Լոնդոն, Անգլիայի թագավորություն
Քաղաքացիություն	Անգլիայի թագավորություն
Մասնագիտություն	ֆրեյլինա
Ամուսին	Henry Sidney?
Ծնողներ	հայր՝ Ջոն Դադլի, Նորթամբերլանդի 1-ին դուքս, մայր՝ Ջեյն Դադլի, Նորթամբերլանդի դքսուհի
Երեխաներ	Ֆիլիպ Սիդնեյ, Robert Sidney, 1st Earl of Leicester?, Mary Sidney? և Thomas Sydney?
	Mary Dudley, Lady Sidney Վիքիպահեստում

Մերի Դադլի (անգլ.՝ Mary Dudley, 1530 - օգոստոսի 9 (19), 1586, Լոնդոն, Անգլիայի թագավորություն^[3]), Եղիսաբեթ I-ի պալատական ազնվական օրիորդը։

Մերին Նորտումբերլենդի առաջին կոմսի՝ Ջոն Դադլիի աղջիկն էր։ Նա ներքաշված էր հոր ինտրիգների մեջ, որը փորձում էր անգլիական գահին նստեցնել իր հարսնացու Ջեյն Գրեյին։ Եղիսաբեթ I-ի գահակալման առաջին տարիներին Մերին դարձավ թագուհու ամենամտերիմ մարդկանցից մեկը։ 1563 թվականին, երբ թագուհին տառապում էր օսպա հիվանդությամբ, Մերին խնամում էր նրան։ Նաև հանդես էր գալիս որպես միջնորդ Եղիսաբեթ I-ի և դիվանագետների միջև։ Մերին թագուհու սիրելիի՝ Ռոբերտ Դադլիի քույրն էր, և միշտ հավատարիմ էր մնում իր ընտանիքին։ Նա յոթ երեխաների մայր էր և ուղեկցում էր ամուսնուն՝ սըր Հենրի Սիդնիին Ուելսական։ Մերին հեռացել է արքունիքից 1579 թվականին առողջական վիճակի պատճառով։

Ընտանիքը և ամուսնական կյանքի առաջին տարիները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերի Դադլին Նորտումբերլենդի կոմսի՝ Ջոն Դադլիի և կնոջ՝ Ջեյն Գիլֆորդի իննը երեխաներից ամենամեծն է։ Մերին կրթված էր, լավ գիտեր լատիներեն, ֆրանսերեն և իտալերեն^[4], հետաքրքրվում էր ալիքիմիայով և ասպետական սիրավեպերով, գրում էր բանաստեղծություններ։ Նա նաև հրաշագործ Ջոն Դիի ընկերն էր և մշտական հյուրը^[5]^[6]^[3]։

1551 թվականի մարտի 29-ին Մերի Դադլին ամուսնացավ Հենրի Սիդնիի հետ։ Հրապարակավ հանդիսությունը տեղի է ունեցել 1551 թվականի մայիսի 17-ին Լոնդոնում՝ Դադլիենց տանը։ Չորս ամիս անց Հենրին պաշտոն ստացավ Էդվարդ VI-ի գաղտնի պալատներում ^[7]։ Նրան երիտասարդ արքան ասպետի կոչում շնորհեց այն օրը, երբ աները՝ Ջոն Դադլին, որը գլխավորում էր կառավարությունը, դարձավ Նորտումբերլենդի կոմս^[8]^[9]^[3].։

1553 թվականի մայիսին Մերիի փոքր եղբայրներից Գիլֆորդը ամուսնացավ արքայի սիրելի զարմուհիՋեյն Գրեյի հետ^[10]։ Օրիորդ Ջեյնի խոսքերով 1553 թվականի հուլիսի 9-ին Մերին իրեն հրավիրել է Սայոն հաուս, որտեղ տիկին Գրեյը հայտնել է, որ Էդվարդ VI-ի վերջին ցանկությամբ, նա է դառնալու Անգիայի թագուհին^[11]։ Մարի I-ի հաղթական գահ բարձրանալուց հետո և Նորտումբերլենդի կոմսի ձերբալակումից հետո Սիդնի ամուսինները հայտնվեցին դժվար իրավիճակում։ Ինչպես Դադլիի ընտանիքի մյուս անդամները, այնպես էլ Մերին զրկվեց գույքի և զերծ մնաց քաղաքացիական իրավունքներից։ Այնուամենայնիվ Հենրի Սիդնիի երեք քույրերը նոր թագուհու սիրելի պալատական ազնվական օրիորդներն էին, ինչն էլ հավանաբար փրկեց նրա կարիերան ։ 1554 թվականի սկզբին նա Իսպանիա մեկնեց առաքելությամբ, որպեսզի քննարկի Մարիի և արքայազն Ֆիլիպի ամուսնական միությունը^[12]։ Առաքելության հաջողության դեպքում Հենրին ակնկալում էր արքայից ներում ստանալ իր եղբայրների Ջոնի, Ամբրոուսի, Ռոբերտի և Հենրիի համար^[13]։ Ջոն Դադլին՝ Մերիի ավագ եղբայրը 1554 թվականի հոկտեմբերին տեղափոխվեց Փենսհյորթ և մահացավ։ Նույն թվականի նոյեմբերին ծնվեց Մերիի առաջնեկը՝ Ֆիլիպը, որը կրում էր կնքահոր՝ արքա Ֆիլիպի անունը։ Նրա մանկաբարձը եղել է Մերիի մայրը՝ Նորտումբերլենդի այրի կոմսուհին, որը մահացել է 1555 թվականին։ Նա աղջկան թողնում է երկու հարյուր մարկ, ինչպես նաև ժամացույցներ, որոնք «պատկանում էին նրա հորը և խնդրում է պահպանել որպես արժեք»^[14]^[3]։

1556 թվականին Մերին ամուսնու հետ մեկնում է Իռլանդիա, որտեղ նրանք ապրում են Ատլոն ամրոցում^[15]^[16]։ Մերիի և Հենրիի առաջին աղջիկը՝ Մերի Մարգարետը ծնվել է Ատլոն մեկնելուց անմիջապես հետո։ Մարիա թագուհին դարձել է աղջկա կնքամայրը։ Փոքրիկը մահացավ մեկ տարեկան և երեք ամսական հասակում։^[16]։ Փոքրիկ Ֆիլիպը մնացել է Փենսհյորստում^[15], մինչև մոր վերադարձը՝ 1558 թվականի սեպտեմբերը։ Մերին իր իրավունքները վերականգնել է տարվա սկզբում, երբ Դադլիի դատապարտությունը հետաձգվեց պառլամետական վավերագրով^[17]^[3]։

Երեխաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերի Դադլին և Հենրի Սիդնին ունեցել են յոթ երեխա։

Ֆիլիպ (1554-1586)՝ բանաստեղծ և հասարակական գործիչ։ Ամուսնացել է Ֆրենիսս Ուոլսինգեմի և Ուրսուլա Սենթ Բարբի միակ աղջկա՝ Ֆրենսիս Ուոլսինգեմի հետ։
Մերի Մարգարետ (1556-1558)
Եղիսաբեթ (1560 - ?)՝ մահացել է փոքր տարիքում։
Մերի(1561-1621)՝ բանաստեղծուհի։ Ամուսնացել է Փեմբրուկի կոմսի՝ Հենրի Գերբերտի հետ։ Ունեցել է երկու տղա (Ուիլյամ և Ֆիլիպ) և երկու աղջիկ (Աննա և Քեթրին)։
Ռոբերտ (1563-1626)՝ Լեսթեր կոմս։ Ամուսնացել է երկու անգամ։ Առաջինը Ջոն Գամաժի աղջկա՝ Բարբարա Գամաժի հետ, իսկ երկրորդը՝ Ուիլյամ Բլաունտի աղջկա՝ Սարա Բլաունտի հետ։
Ամբրոսիա (1566-1575)՝ մահացել է ինը տարեկանում։
Թոմաս՝ ասպետ։

Ծագումնաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերի Դադլի

16. Ջոն Սաթոն, Դադլի առաջին բարոնը (անգլ.՝ John Sutton, 1st Baron Dudley)

8. Ջոն Սաթոն Էտերինգտոնից

17. Եղիսաբեթ Բերքլի Բիվերստոունից

4. Էդմունդ Դադլի

18. Ջոն Բրեշմոթ

9. Եղիսաբեթ Բրեմշոտ

19. Քեթրին Փելամ

2. Ջոն Դադլի, Նորտումբերլենդի առաջին կոմս

20. Էդվարդ Գրեյ

10. Էդվարդ Գրեյ (անգլ.՝ Edward Grey, 1st Viscount Lisle)

21. Եղիսաբեթ Ֆերերս

5. Եղիսաբեթ Գրեյ, Լայլի բարոնուհի (անգլ.՝ Elizabeth Grey, 6th Baroness Lisle)

22. Ջոն Տալբոտ (անգլ.՝ John Talbot, 1st Viscount Lisle)

11. Եղիսաբեթ Տալբոտ

23. Ջոան Չեդեր

1. Մերի Դադլի

24. Ջոն Գիլֆորդ

12. Ռիչարդ Գիլֆորդ (անգլ.՝ Richard Guildford)

25. Էլիս Ուոլեր

6. Էդվարդ Գիլֆորդ (անգլ.՝ Edward Guildford)

26. Ջոն Փայմ

13. Էն Փայմ

3. Ջեյն Գիլֆորդ

28. Ռիչարդ Ուեսթ (անգլ.՝ Richard West, 7th Baron De La Warr)

14. Թոմաս Ուեստ (անգլ.՝ Thomas West, 8th Baron De La Warr)

29. Քեթրին Հանգերֆորդ

7. Էլյանոր Ուեստ

30. Հյու Մորթիմեր Մորթիմեր հոլից

15. Եղիսաբեթ Մորտիմեր

31. Էլեոնոր Քորնուոլ

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Adams, Simon (2002): Leicester and the Court: Essays in Elizabethan Politics Manchester University Press 0-7190-5325-0
Adams, Simon (2008a): "Dudley, Ambrose, earl of Warwick (c.1530–1590)" Oxford Dictionary of National Biography online edn. Jan 2008 (subscription required) Retrieved 2010-04-06
Adams, Simon (2008b): "Dudley, Robert, earl of Leicester (1532/3–1588)" Oxford Dictionary of National Biography online edn. May 2008 (subscription required) Retrieved 2010-04-03
Adams, Simon (2008c): "Sidney, Mary, Lady Sidney (1530x35–1586)" Oxford Dictionary of National Biography online edn. Jan 2008 (subscription required) Retrieved 2010-04-06
Alford, Stephen (2002): Kingship and Politics in the Reign of Edward VI Cambridge University Press 978-0-521-03971-0
Beer, B.L. (1973): Northumberland: The Political Career of John Dudley, Earl of Warwick and Duke of Northumberland The Kent State University Press 0-87338-140-8
Collins, Arthur (ed.) (1746): Letters and Memorials of State Vol. I T. Osborne
French, Peter (2002): John Dee: The World of an Elizabethan Magus Routledge 978-0-7448-0079-1
Gristwood, Sarah (2007): Elizabeth and Leicester: Power, Passion, Politics Viking 978-0-670-01828-4
Ives, Eric (2009): Lady Jane Grey: A Tudor Mystery Wiley-Blackwell 978-1-4051-9413-6
Kendall, Alan (1980): Robert Dudley Earl of Leicester Cassell 0-304-30442-5
Loades, David (1996): John Dudley, Duke of Northumberland 1504–1553 Clarendon Press 0-19-820193-1
Stewart, Alan (2000): Philip Sidney: A Double Life Chatto & Windus 0-7011-6859-5
Woolley, Benjamin (2002): The Queen's Conjuror: The Life and Magic of Dr Dee Harper Collins 0-00-655202-1

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Kindred Britain
↑ Lundy D. R. The Peerage
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Adams, 2004
↑ Stewart, 2011, էջ 40
↑ French, 1987, էջեր 126—127
↑ Woolley, 2002, էջ 99
↑ Alford, 2002, էջ 156
↑ Beer, 1974, էջ 119
↑ Loades, 1996, էջ 285
↑ Loades, 1996, էջեր 226, 239
↑ Ives, 2009, էջ 187
↑ Stewart, 2011, էջ 9
↑ Adams, 2002, էջ 133
↑ Collins, 1746, էջեր 34—35
↑ ^15,0 ^15,1 Stewart, 2011, էջ 19
↑ ^16,0 ^16,1 Stewart, 2011, էջեր 19—20
↑ Adams, 2002, էջ 134

[_a8d69b17448fe4fb-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Kindred Britain

[_6fa083c97723d8f4-2] Lundy D. R. The Peerage

[Adams—2004——-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Adams, 2004

[Stewart—2011——40-4] Stewart, 2011, էջ 40

[French—1987——126—127-5] French, 1987, էջեր 126—127

[Woolley—2002——99-6] Woolley, 2002, էջ 99

[Alford—2002——156-7] Alford, 2002, էջ 156

[Beer—1974——119-8] Beer, 1974, էջ 119

[Loades—1996——285-9] Loades, 1996, էջ 285

[Loades—1996——226,_239-10] Loades, 1996, էջեր 226, 239

[Ives—2009——187-11] Ives, 2009, էջ 187

[Stewart—2011——9-12] Stewart, 2011, էջ 9

[Adams—2002——133-13] Adams, 2002, էջ 133

[Collins—1746——34—35-14] Collins, 1746, էջեր 34—35

[Stewart—2011——19-15] 15,0 ^15,1 Stewart, 2011, էջ 19

[Stewart—2011——19—20-16] 16,0 ^16,1 Stewart, 2011, էջեր 19—20

[Adams—2002——134-17] Adams, 2002, էջ 134

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]