Մարիի պատմության և տեղական գիտությունների թանգարան

Մարիի պատմության և տեղական գիտությունների թանգարան (թուրքմ.՝ Mary muzeýi), պատմական և տեղական պատմության թանգարան Թուրքմենստանի Մարի քաղաքի կենտրոնում։ Թանգարանի ցուցահանդեսը արտացոլում է Մարիի պատմությունն ու մշակույթը հին ժամանակներից մինչև մեր օրերը, եզակի է ցուցանմուշների քանակով և բովանդակությամբ։

Թանգարանի նկարագրությունը և պատմությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թանգարանը հիմնադրվել է 1968 թվականին՝ որպես Մարիի պատմական և հեղափոխական թանգարան։ Առաջին ցուցահանդեսը բացվել է 1974 թվականին^[1]։

Տեղական պատմության թանգարանը տեղակայված է սպիտակ մարմարից և գունավոր գրանիտից պատրաստված եռահարկ մի մեծ շենքում։ Պալատը կառուցվել է 2010 թվականին «Sedas Insaat Anonim Sirketi» շինարարական ընկերության կողմից^[2],Վելայեթի գրադարանից և գլխավոր մզկիթից ոչ հեռու։ Շենքի արժեքը 18 միլիոն ԱՄՆ դոլար է։ Թանգարանը բաղկացած է կենտրոնական և կողային ճակատից և առաջին հարկից։ Շենքը հագեցած է վեց ցուցասրահներով, նիստերի դահլիճով, գրասենյակային սենյակներով, պահեստարաններով, վերականգնման լաբորատորիաներով^[3]։

Ցուցադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թանգարանի ֆոնդը ունի մոտ քառասուն հազար ցուցանմուշ, դրանք պատմական նկարներ են, «արևելյան» մանրանկարներ, գոբելեններ, գրաֆիկա, կերամիկա և քանդակներ, հին ազգային հագուստ, թուրքմենական գորգեր, արծաթյա զարդեր, կենցաղային պարագաներ, երաժշտական գործիքներ, հին զենքեր, հին ձեռագրեր, տարածաշրջանի պատմության վերաբերյալ փաստաթղթեր, Մարիի վելայաթի բուսական և կենդանական աշխարհի բոլոր տեսակները։

Առանձին սենյակում ներկայացված է հնագիտական գտածոների հավաքածու, որոնց մեծ մասը հայտնի Մարգուշ երկրի ցուցանմուշներն են, որոնք ձեռք են բերվել ռուս-թուրքմենական Մարգուշա արշավախմբի պեղումների արդյունքում, որոնք ղեկավարել են հայտնի հնագետ Վիկտոր Սարիանիդին։ Այստեղ պահվում է կնիքների և ամուլետների ամենահարուստ հավաքածուներից մեկը`թվով մի քանի հարյուր օրինակ, որոնք ձեռք են բերվել այս երկրի գիտական պեղումներից։ Եզակի առարկա է այսպես կոչված «խորանը» Գոնուր-Դեպեի արքայական գերեզմանից, որը զարդարված է քարե խճանկարներով՝ պոլիքրոմային նկարով։ Պատմական թանգարանի ամենահայտնի ցուցանմուշներից մեկը փղոսկրե խճանկարներով զարդարված արկղիկն է, որը արշավախմբի կողմից նվիրվել է թանգարանային ֆոնդին^[4]։