Մասնակից:Նյան/Ավազարկղ

Նյան/Ավազարկղ

Էմմա Աշոտի Սաղաթելյան () հայ գիտնական, երկրաբանական գիտությունների դոկտոր, ՀԱՊՀ պատվավոր պրոֆեսոր, լրագրող, հեռուստահաղորդավար, Հայաստանի հանրային ռադիոյի նախկին գործադիր տնօրեն Արման Սաղաթելյանի տատը , երկրաբանական գիտությունների դոկտոր Արմեն Սաղաթելյանի մայրը։

Կենսագրություն

Էմմա Սաղաթելյանը ծնվել է 1929 թվականի ապրիլի 4-ին։ Ավարտել է Մայակովսկու անվան դպրոցը և ընդունվել է Երևանի պետական համալսարան, որն էլ ավարտել է գերազանցությամբ։ Հետագայում դարձել է Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության Գիտությունների ազգային ակադեմիայի ասպիրանտ։ 1958 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն՝ միներալոգիական թեմայով, իսկ 1974 թվականին ստացել երկրաբանական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան։

Դեռևս 1970-ական թվականներից լայն լուսաբանվել է նրա գիտական գործունեությունը միջազգային մամուլում և գիտական պարբերականներում: Իսկ 1978 թվականնին Քեմբրիջի համալսարանի «Ով ով է։ Աշխարհի կանայք» կենսագրական բառարանում հրապարակվել է Էմմա Սաղաթելյան կենսագրությունը։ Էմմա Սաղաթելյանը երկար տարիներ ղեկավարել է Հայաստանի պոլիտեխնիկական համալսարանի Լեռնային ֆակուլտետի Միներալոգիայի ամբիոնը։ Մանկավարժական գործունեության մի քանի տասնամյակների ընթացքում նա կրթել է երկրաբան գիտնականների մի քանի սերունդներ։

Պարգևատրվել է «Անանիա Շիրակացի» մեդալով և Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի 75-ամյակի հուշամեդալով։

Կյանքից հեռացել է 2021 թվականի ապրիլի 26-ին։

Աշխատություններ

Էմմա Սաղաթելյանը հեղինակել է ավելի քան 80 գիտական հոդված, եղել է մեկ մենագրության հեղինակ և երեք գրքի համահեղինակ։ Իր ղեկավարած գիտական խմբի հետ բացահայտել է Երկրի էներգոակտիվ ցանցավոր կառույցների (Հարթմանի ցանց) երկրաբանական և երկրատիեզերական նշանակությունը։ Նրա մեծ ճանաչում ստացած երկրորդ աշխատությունը Սպիտակի երկրաշարժի նյութի հիման վրա ռադիացիոն վտանգի սեյսմիկ գործոնի ուսումնասիրությունն էր։ Դեռևս 1964 թվականին, Էմմա Սաղաթելյանը առաջ է բերել Հայաստանի հրաքարային (պիրիտային) հանքավայրերի ձևավորման նոր կոնցեպտը, որը սկզբում մերժվել է խորհրդային գիտնականների կողմից, բայց տասը տարի անց՝ Սվերդլովսկում կայացած համամիութենական գիտաժողովի ժամանակ հաստատվել։

Էմմա Սաղաթելյանի դոկտորական ատենախոսության («Հայաստանի պիրիտային հանքավայրերի ձևավորման պայմանները») մեծ մասը այնուհետև տեղ է գտել «ԽՍՀՄ պիրիտային հանքավայրերը» գրքում։

Արտաքին հղումներ

• Ապարագիտություն : Լաբորատոր աշխատանքների մեթոդական ցուցումներ : Ապարագիտություն առանց մանրադիտակի / Կազմ.՝ Է.Ա. Սաղաթելյան ; ՀՀ ԿԳՆ, ՀՊՃՀ. Ընդերքաբան. և մետալուրգ. դեպ.
• Հանքաբանություն : Լաբարատոր աշխատանքների մեթոդական ցուցումներ / ՀՀ կրթ. և գիտ. նախարարություն, ՀՊՃՀ. Ընդերք. և մետալուրգ. դեպարտամենտ ; Կազմ. Է.Ա. Սաղաթելյան; Խմբ.՝ Ն. Խաչատրյան.
• Օգտակար հանածոներ : Լաբորատոր աշխատանքների կատարման մեթոդական ցուցումներ / ՀՀ Կրթ. և Գիտ. նախ., ՀՊՃՀ. Երկրաբան. և հետախուզման տեխն. ամբ. ; Կազմ.՝ Է.Ա. Սաղաթելյան.
• Շքանշան եւ մեդալներ ՀՊՃՀ-ի մի խումբ գիտնականների