Մասնակից:Նելլի Նազարյան/Ավազարկղ/1

Ջոն Բրեյն (անգլ.՝ John Braine ), անգլիացի գրող, «Բարկացած երիտասարդ մարդիկ» խմբի անդամ։

Կենսագրություն

Ջոն Բրեյնը ծնվել է Վեսթ-Յորքշիր կոմսությունում՝ Բրեդֆորդ քաղաքում։ 16 տարեկան հասակում թողել է դպրոցը, և աշխատել խանութում՝ որպես գիտական լաբորատորիայի տեխնիկական աշխատակից։ Ժամանակին եղել է նավատորմի զինվորական Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում։ Պատերազմից հետո աշխատել է որպես պրոֆեսիոնալ գրադարանավար Բինգլի քաղաքում։ Ամուսնացել է 1955 թվականին, ունեցել է չորս երեխա։ Ստեղծագործել սկսել է, երբ հիվանդ է եղել թոքախտով։

Առաջին վեպը «Ճանապարհ դեպի վեր» (1957) դարձել է բեսթելլեր, եղել է «Բարկացած երիտասարդ մարդիկ» խմբակի ծրագրային վեպը։ Վեպում Ջո Լեմպտոնը մասնագիտական վերելքի և նյութապես բարեկեցության հասնելու համար լքում է սիրած աղջական՝ հանուն հաշվարկով ամուսնության։ Այս ամուսնությունը հնարավորություն է տալիս նրան արագ բարձրանալ կարիերայի սանդուղքով, բայց դա նրան երջանկություն չի բերում։ Վեպում նկարագրվում է հերոսի էության հակասությունը․ Լեմպտոնը դարձել է իր հաջողության, կարիերայի ստրուկը: Վեպն ընկալվում է որպես ապացույց այն արժեքների, որոնք ընդունված էին այն ժամանակվա հասարակությունում: 1959 թվականին վեպը էկրանավորվել է:

Գրական հաջողությունների հասնելուց հետո նա տեղափոխվեց Անգլիայի հարավ: 1959 թվականին լույս է տեսնում «Վոդայ» (1959) ինքնակենսագրական վեպը։ Վեպն արտացոլում է այն ժամանակահատվածը, երբ Բրեյնը հիվանդ էր տուբերկուլոզով: Վեպում հերոսի առողջանալը կապված է չար ոգիների նկատմամբ նրա հաղթանակի հետ:

Գրող Քոլին Ուիլսոնը, ով ժամանակին ընկերացել էր Բրեյնի հետ, հիշում է 1960 թվականի հուլիսին Լենինգրադ կատարած ուղևորությունը, որին մասնակցում էին ինքը և իր կինը, Բրեյնը կնոջ՝ Փեթի և որդու՝ Ջոնաթանի հետ, ինչպես նաև Բոբ և Փեթ Փիթմանները: Նրանք նավով մեկնեցին Լենինգրադ, իսկ ճանապարհորդության ընթացքում Բրեյնը ասաց, որ որոշել է գրել «Ճանապարհ դեպի վեր» ստեղծագործության շարունակությունը, սակայն դեռ սյուժե չի մշակել: Քանի որ Բրեյնի վեպը հրատարակվել է ԽՍՀՄ-ում մեծ տպաքանակով և մեծ ճանաչում ձեռք բերել, Բրեյնը նույնպես հրավիրվել է Մոսկվա՝ Գրողների միությունում հանդիպման:

1962 թվականին Բրեյնը գրում է «Ճանապարհ դեպի վեր» վեպի շարունակությունը՝ «Կյանքը վերևում» վերնագրով: Վեպի հերոսը՝ Լեմփթոնը, որն արդեն հասել է սոցիալական բարձունքներին, կասկածում է իր ընտրության ճշմարտացի լինելուն: Ստեղծագործությունը էկրանավորվել է 1965 թվականին:

Երկար ժամանակ Բրեյնը համարվում էր «ձախ», մինչև որ 1960-ականներին նա բացահայտ հայտարարեց, որ զբաղեցնում է պահպանողական դիրքորոշումը: 1967 թվականին՝ Վիետնամի պատերազմի ժամանակ, նա նամակ է հղում Միացյալ Նահանգներին, որտեղ հայտնում է իր աջակցության մասին:

1970-80-ականներին նա գրել է զանգվածային գրականությանը վերաբերող ստեղծագործություններ, որոնք հաջողություն չեն ունեցել ընթերցողների շրջանում: 1977 թվականին գրել է «Կրակե մատ» ստեղծագործությունը, որտեղ նկարագրել է Մեծ Բրիտանիայում հեղաշրջում ծրագրող ծայրահեղ ձախ կազմակերպության գործունեությունը։ Բրեյնը մահացել է 1986 թվականին, 64 տարեկան հասակում:

Մատենագրություն

• Room at the Top (1957) «Ճանապարհ դեպի վեր» վեպ
• The Vodi (1959) «Վոդայը»
• From the Hand of the Hunter (1960) «Որսորդի ձեռքով»
• Life at the Top (1962) «Կյանքը վերևում»
• The Jealous God (1964) «Խանդոտ աստված»
• The Crying Game (1968) «Դաժան խաղ»
• Stay with Me Till Morning (1970) «Մնա ինձ մոտ մինչև լույս»
• The View From Tower Hill (1970) «Տեսարան Թաուեր Հիլից»
• The Queen of a Distant Country (1972) «Հեռավոր երկրի թագուհին»
• The Pious Agent (1975) «Բարի գործակալը»
• Waiting for Sheila (1976) «Շեյլային սպասելիս»
• Finger of Fire (1977) «Կրակե մատ»
• One and Last Love (1981) «Միակ և վերջին սերը»
• The Two of Us (1984) «Մենք երկուսով ենք»
• These Golden Days (1985) «Այդ ոսկյա օրերը»

Ռուսերեն թարգմանությամբ․

• Путь наверх — М.: Изд.ин.лит., 1960
• Путь наверх. Жизнь наверху — М.: Изд.ин.лит., 1963
• Путь наверх. Жизнь наверху — М.: Правда, 1991
• Останься со мной до утра — М: Прогресс, 1993
• Путь наверх. Жизнь наверху — М.: АСТ, Астрель, 2011

Արտաքին հղումներ

• John Braine – bibliography of first editions