Մասնակից:Ինանե/Ավազարկղ

Բարև (ՏԱ) դեղամիջոց է, որի օգտագործման դեպքում դիտվում է ցավի զգացողության բացակայություն։ Վիրաբուժության մեջ տեղային անզգայացնողը կիրառվում է կոնկրետ տեղամասի ցավազրկման համար, որի ժամանակ, ի տարբերություն ընդհանուր անզգայացման, գիտակցության կորուստ չի դիտվում։ Եթե տեղային անզգայացնողը կիրառվում է որոշակի նյարդացողունի ուղղությամբ, հնարավոր է դրանով նյարդավորվող մկանի պարալիզ (մկանի գործառույթի կորուստ)։

Օրինակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարճատև ցավազրկում, թույլ

Միջին տևողության ցավազրկում, ուժեղ

Երկարատև ցավազրկում, ուժեղ Տետրակաին Բուպիվակաին Ռոպիվակաին Կլինիկական ՏԱ-ները դասակարգվում են երկու խմբերում՝ ամիդային ՏԱ և եթերային ՏԱ։ Սինթետիկ ՏԱ-ները կառուցվածքով նման են կոկաինին։ Կոկաինից հիմնականում տարբերվում են հատկություններով․ չեն առաջացնում հիպերտենզիա (զարկերակային գերճնշում) և վազոկոնստրիկցիա (անոթների կծկում)։ Այս դեղամիջոցները կիրառվում են տեղային անզգայացման տարբեր տեսակների դեպքում, որոնցից են․

մակերեսային անզգայացում
ինֆիլտրատիվ անզգայացում
էպիդուրալ անզգայացում
սպինալ անզգայացում

«-կաին» վերջածանցը վերցվել է կոկաինի անվանումից, քանի որ այն նախկինում կիրառվել է՝ որպես տեղային անզգայացնող միջոց։

Կիրառությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեղային անզգայացնողները ներկայումս կիրառվում են սուր ցավն անցկացնելու և/կամ բուժելու, քրոնիկական ցավն անցկացնելու նպատակով, ինչպես նաև՝ որպես ընդհանուր անզգայացման բաղադրիչներ։ Դրանք օգտագործվում են նաև որպես ախտորոշիչ և հակաառիթմոգեն միջոցներ (լիդոկաին)^[1]։

Սուր ցավ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնայած նրան, որ սուր ցավը կարելի է անցկացնել ցավազրկողներով, հաղորդչական անզգայացումն ավելի նպատակահարմար է, քանի որ քիչ են կողմնակի ազդեցությունները։ Ցավազրկման նպատակով ՏԱ-ները ներմուծվում են կրկնվող ներարկումների կամ կաթետրով շարունակական ինֆուզիայի եղանակներով։ ՏԱ-ները երբեմն կիրառվում են նաև այլ միջոցների հետ զուգորդված, օրինակ՝ օփիոիդների հետ միասին՝ սիներգիստական ցավազրկող ազդեցություն ապահովելու նպատակով^[2]։ Սուր ցավը հեռացնելու նպատակով անզգայացնողների կիրառման մի քանի ցայտուն օրինակներ են․

ցավազրկում ծննդաբերության ժամանակ(էպիդուրալ անզգայացում, ամոթույքային նյարդի պաշարում)
հետվիրահատական ցավազրկում (ծայրամասային նյարդերի պաշարում, էպիդուրալ անզգայացում)
վնասվածք (ծայրամասային նյարդերի պաշարում, էպիդուրալ անզգայացում, ներերակային տեղային անզգայացում)

Քրոնիկ ցավ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քրոնիկ ցավը բարդ և երբեմն լուրջ իրավիճակ է, որը պահանջում է ցավի բժշկության մեջ մասնագիտացած անձի կողմից ախտորոշում և բուժում։ ՏԱ-ները քրոնիկ ցավը ժամանակավորապես դադարեցնելու նպատակով կիրառվում են հիմնականում օփիոիդների, ՈՍՀԴ-ների և հակացնցումային դեղերի հետ համակցված։ Այնուամենայնիվ, քրոնիկ ցավի բուժման համար ՏԱ-ների հաճախակի կիրառումը խորհուրդ չի տրվում, քանի որ երկարաժամկետ բարենպաստ ազդեցությունների մասին վկայությունները բացակայում են^[3]։

Վիրաբուժություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեսականորեն, մարմնի ցանկացած մաս կարելի է անզգայացնել հաղորդչական անզգայացման կիրառման միջոցով։ Այնուամենայնիվ, ժամանակակից բժշկության մեջ կիրառվող տեխնիկաները միայն մի քանիսն են։ Հաղորդչական անզգայացումը երբեմն համակցվում է ընդհանուր անզգայացման հետ՝ պացիենտի հարմարավետությունն ու վիրահատության հեշտ ընթացքն ապահովելու համար։ Չնայած այս ամենին՝ բազմաթիվ անէսթեզիոլոգներ, վիրաբույժներ, պացիենտներ և բուժքույրեր պնդում են, որ ավելի անվտանգ է վիրահատությունների մեծամասնությունն անել տեղային անզգայացմամբ^[4]։ Հաղորդչական անզգայացմամբ իրականացվող վիրահատությունների ցայտուն օրինակներ ներառում են․

ատամնաբուժությունը (մակերեսային անզգայացում, տեղային նյարդի պաշարում, ինֆիլտրացիոն անզգայացում կամ ներկապանային անզգայացում վերականգնողական վիրահատությունների կամ ատամի հեռացման դեպքում),

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[1] ttps://accessanesthesiology.mhmedical.com/content.aspx?bookid=2152&sectionid=164224440

[2] ttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30684306/

[3] ttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17021493/

[4] ttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19918020/

[1]

[2]

[3]

[4]