Ճանապարհին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ճանապարհին
անգլ.՝ On the Road
Գրքի հայերեն թարգմանության շապիկ
ՀեղինակՋեք Քերուակ
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրբանալիով վեպ և road fiction?
Բնօրինակ լեզուանգլերեն
Ստեղծման տարեթիվապրիլ 1951
Նկարագրում էՆյու Յորք, Սան Ֆրանցիսկո, ԱՄՆ և Դենվեր
ՆախորդԱվանը և քաղաքը
ՀաջորդԳետնի տակ
Երկիր ԱՄՆ
ՀրատարակիչViking Press
Հրատարակման տարեթիվսեպտեմբերի 5, 1957
ԳՄՍՀ0-14-118267-9
OCLC43419454 և 222573574
Պարգև(ներ)
 On the Road (novel) Վիքիպահեստում

«Ճանապարհին» (անգլ.՝ On the Road) ամերիկացի գրող Ջեք Քերուակի երկրորդ և ամենահայտնի վեպն է, որը հրատարակել է Viking Press-ը 1957 թվականին։ Վեպը պատմում է Ջեք Քերուեքի և նրա մտերիմ ընկերոջ՝ Նիլ Քեսիդի ԱՄՆ-ում և Մեքսիկայում ճանապարհորդությունների մասին և ընդգրկում է «բիթ» շարժման բազմաթիվ առանցքային դեմքերին, ինչպիսիք են գրող Վիլյամ Բըրոուզը և բանաստեղծ Ալեն Գինզբերգ։

Վեպը Time-ի կողմից կազմած «1923-2005 թվականների լավագույն 100 անգլալեզու գրքեր»ի, Le Monde -ի «Դարի լավագույն 100 գրքերի», BBC-ի «200 լավագույն գրքերի» ցուցակում է։

Վեպի հիսունամյակին՝ 2007 թվականին Viking Press-ը հրատարակում է գրքի չգրաքննված տարբերակը (բնագիր գլանափաթեթը, «Original Scroll»), որի հիման վրա Ֆրենսիս Ֆորդ Կոպպոլան  2012 թվականին էկրանավորեց համանուն ֆիլմը։

Վեպի բնագիր գլանափաթեթը հայերեն լույս է ընծայել «Զանգակ» հրատարակչությունը 2020 թվականին՝ Մարիա Սադոյանի թարգմանությամբ։

«... բայց այդ ժամանակ նրանք ցանցառների պես պար էին գալիս փողոցով, իսկ ես հետևներից քարշ էի գալիս, ինչպես արել եմ ամբողջ կյանքս, երբ մարդիկ ինձ հետաքրքրել են, որովհետև ինձ հետաքրքիր են միայն գժերը, որոնք ապրելու գիժ են, խոսելու գիժ են, որոնք ամեն ինչ միանգամից են ուզում, որոնք երբեք չեն հորանջում կամ տափակություն ասում... այլ վառվում են, վառվում, վառվում` գիշերվա մեջ հրավառության նման»:

Վեպի ստեղծման մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քերուեքը տպել է վեպը երեք շաբաթվա ընթացքում իր կողմից սոսնձված 37 մետր երկարության գլանափաթեթի վրա՝ առանց պարբերությունների և սակավաթիվ կետադրական նշաններով, և բնութագրել որպես «ինքնաբուխ» արձակ։ «Ճանապարհին»-ը շատ երկար չէր հրատարակվում։ Մի քանի տարվա տառապանքից հետո Քերուեքը վերջապես գտավ մի հրատարակչություն, որը խոստացավ գիրքը տպագրել, եթե նա փոխի բոլոր հերոսների իրական անունները և բացառի կերպարների նույնականացումը իրական մարդկանց հետ, հանի սեռական բնույթի և այլ «ոչ բարոյական» մասերը, ավելի կարճ դարձնի վեպը և ստանդարտացնի ուղղագրությունն ու կետադրությունը։ Քերուեքը համաձայն չէր այդպիսի գրաքննությանն ու խմբագրմանը, բայց ի վերջո հանձնվեց, և 1957 թվականին վեպը վերջապես լույս տեսավ։

Չնայած քննադատների նախնական բացասական արձագանքներին (բազմաթիվ քննադատներ և ընթեցողներ համարեցին, որ վեպը գովերգում է թմրամոլությունը, անկանոն սեռական կապերը, անպատասխանատու վարքը և այլն)՝ վեպը դարձավ բեսթսելլեր և հեղինակին մեծ ճանաչում բերեց։ «Ճանապարհին»-ը դարձավ «բիթ» գրականության «Աստվածաշունչ», իսկ Քերուեքը սկսեց համարվել ամերիկյան արձակի դասական։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ջեք Քերուեք, Ճանապարհին, Երևան, «Զանգակ» — 520 էջ, ISBN 978-9939-68-762-9։
  • Lee, Lawrence (2005), Jack's Book: An Oral Biography of Jack Kerouac, New York: Thunder's Mouth Press, ISBN 1-56025-739-3 {{citation}}: Missing |author1= (օգնություն); Unknown parameter |lastauthoramp= ignored (|name-list-style= suggested) (օգնություն)
  • Holladay, Hilary, and Robert Holton, eds. What's Your Road, Man? Critical Essays on Jack Kerouac's On the Road. Carbondale: Southern Illinois University Press. 2009. ISBN 978-0809328833
  • Why Kerouac Matters: The Lessons of On the Road (They're Not What You Think), New York: Viking Press, 2007, ISBN 978-0-670-06325-3
  • Memory Babe: A Critical Biography of Jack Kerouac, Berkeley: University of California Press, 1994, ISBN 0-520-08569-8
  • Understanding Jack Kerouac, Columbia SC: University of SC Press, 2000, ISBN 978-1-57003-846-4
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ճանապարհին» հոդվածին։