Ղազախստանի ազգային բանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ղազախստանի ազգային բանկ
ղազ.՝ Қазақстан Ұлттық Банкі
ռուս.՝ Национальный банк Республики Казахстан
Տեսակկենտրոնական բանկ
Երկիր Ղազախստան
ՀասցեՆուր-Սուլթան քաղաք, Մանգիլիկ Էլ փողոց, 57Ա
Հիմնադրված էապրիլի 13, 1993
Պաշտոնական կայք

Ղազախստանի ազգային բանկ, (ղազ.՝ Қазақстан Ұлттық Банкі), Ղազախստանի կենտրոնական բանկ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ղազախստանի ազգային բանկի շենքը Ալմաթիում

Ղազախստանի ազգային բանկը ստեղծվել է ԽՍՀՄ Պետական բանկի ղազախական հանրապետական բանկի հիման վրա (1990 թվականից՝ Ղազախական ԽՍՀ Պետական բանկ, 1991 թվականից՝ Ղազախական ԽՍՀ Ազգային պետական բանկ)։

1993 թվականի ապրիլի 13-ին «Ղազախստանի Հանրապետության Ազգային բանկի մասին» օրենքի համաձայն՝ Ղազախստանի ԽՍՀ Ազգային բանկը վերանվանվել է Ղազախստանի Հանրապետության ազգային բանկ։

1995 թվականի մարտի 30-ին ընդունվել է Ղազախստանի Հանրապետության 1995 թվականի մարտի 30-ի թիվ 2155 «Ղազախստանի Հանրապետության ազգային բանկի մասին» նոր օրենքը։

1999 թվականի նոյեմբերի 15-ին Ղազախստանի ազգային բանկը դարձավ Ղազախստանի ավանդների ապահովագրման հիմնադրամի (KDIF) հիմնադիրը և միակ բաժնետերը։

Կառավարման համակարգ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազգային բանկը հաշվետու է Ղազախստանի Հանրապետության նախագահին, սակայն գործում է ինքնուրույն՝ իր օրենսդրությամբ նախատեսված լիազորությունների շրջանակում։ Ազգային բանկը համակարգում է իր գործունեությունը Ղազախստանի Հանրապետության կառավարության հետ՝ հաշվի առնելով և դյուրացնելով կառավարության տնտեսական քաղաքականությունը, եթե դա չի հակասում իր հիմնական գործառույթների և դրամավարկային քաղաքականությանը։

Ազգային բանկի կառավարման բարձրագույն մարմինը կառավարման խորհուրդն է, իսկ գործառնական վերահսկողության մարմինը՝ տնօրենների խորհուրդը։ Կառավարման խորհուրդը բաղկացած է ինը հոգուց։ Վարչության կազմում ընդգրկված են Ազգային բանկի նախագահը և Ազգային բանկի չորս պաշտոնատար անձինք (փոխնախագահներ), Ղազախստանի Հանրապետության Նախագահի մեկ ներկայացուցիչ, Ղազախստանի Հանրապետության կառավարության երկու ներկայացուցիչներ և Վերահսկիչ կոմիտեի նախագահը, նաև Ազգային բանկի ֆինանսական շուկայի և ֆինանսական հաստատությունների վերահսկողությունը[1]։

Ղազախստանի aզգային բանկի կազմակերպչական կառուցվածքը[2]

  • Կենտրոնական գրասենյակը բաղկացած է 11 բաժանմունքներից (մեկ բաժանմունք Նուր-Սուլթանում), 10 անկախ գրասենյակ և 1 անկախ վարչություն.
  • 16 տարածաշրջանային մասնաճյուղ և մեկ մասնաճյուղ Ալմաթի քաղաքում, Կանխիկի և խնամակալության ծառայությունների կենտրոն
  • Հինգ հաշվետու սուբյեկտներ.
  1. Ղազախստանի Հանրապետության Ազգային բանկի գործառնական աջակցության կենտրոն, բաժնետիրական ընկերություն
  2. Ղազախստանի միջբանկային հաշվարկային կենտրոն, տնտեսական օգտագործման իրավունքի հանրապետական պետական ձեռնարկություն
  3. Ղազախստանի Ազգային բանկի բանկային սպասարկման գրասենյակ, բաժնետիրական ընկերություն
  4. Ղազախստանի Հանրապետության Ազգային բանկի Ղազախստանի դրամահատարանը, տնտեսական օգտագործման իրավունքի հանրապետական պետական ձեռնարկություն
  5. Ղազախստանի Հանրապետության Ազգային բանկի թղթադրամների գործարանը, տնտեսական օգտագործման իրավունքի հանրապետական պետական ձեռնարկություն

Նախագահներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագահ Պաշտոնի ստանձնում Պաշտոնի ավարտ Ծանոթագրություններ
Ղալիմ Բայնասարով 1992 1993 [3][4]
Դավլեթ Սեմբաև 1993 1996 [3]
Օրազ Ջանդոսով 1996 1998 [3]
Կադիրժան Դամիթով 1998 1999 [3]
Գրիգորի Մարչենկո 1999 2004 [3]
Անվար Սայդենով 2004 2009 [5]
Գրիգորի Մարչենկո 2009 2013 [3]
Կայրաթ Կելիմբեթով 2013 2015 [3]
Դանիյար Ակիշև 2015 2019 [6]
Էրբոլաթ Դոսսաև 2019 2022 [7]
Գալիմժան Փիրմաթով 2022 2023 [8]
Թիմուր Սուլեյմանով 2023 Գործող [9]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ղազախստանի Ազգային բանկի մարմին
  2. Ազգային բանկի Կենտրոնական շտաբ
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «История Национального Банка». National Bank of Kazakhstan. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 15-ին.
  4. Pastor, Mr Gonzalo C. (2001 թ․ ապրիլի 22). «The IMF and the Ruble Area, 1991-93». International Monetary Fund – via Google Books.
  5. «Председатели Нацбанка РК: и первые стали последними». www.forbes.kz. 2013 թ․ մայիսի 28.
  6. Глушкова, Светлана (2016 թ․ փետրվարի 27). «Сто дней Данияра Акишева во главе Нацбанка». Радио Азаттык (ռուսերեն).
  7. «Dossaev Erbolat Askarbekovich». almatydc.kz (անգլերեն).
  8. «Kazakh President signs order appointing Galymzhan Pirmatov Chairman of National Bank». Казинформ (անգլերեն). 2022 թ․ փետրվարի 3.
  9. «Тимур Сулейменов – новый глава Нацбанк». forbes.kz (ռուսերեն). 2023 թ․ սեպտեմբերի 4.