Ձոնգքհա

Ձոնգքհա
Տեսակ	լեզու և կենդանի լեզու
Ենթադաս	Southern Tibetic?
Երկրներ	Բութան և  Հնդկաստան
Խոսողների քանակ	171 000 մարդ (2006) և 237 080 մարդ (2010)
Վերահսկող կազմակերպություն	Dzongkha Development Commission?
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակ	խոցելի
Գրերի համակարգ	Տիբեթական գիր
IETF	dz
ԳՕՍՏ 7.75–97	дзо 183
ISO 639-1	dz
ISO 639-2	dzo
ISO 639-3	dzo
Dzongkha Վիքիպահեստում

Ձոնգքհա (բհութաներեն), Չին-տիբեթական լեզվաընտանիքի Տիբեթա-բիրմանական խմբին պատկանող լեզու, խոսվում է Բհութանում և Հնդկաստանի Արևմտյան Բենգալիա նահանգում։ Բհութանի պետական լեզուն է։

Լեզվական կառուցվածքով և բառապաշարով ձոնգքհան մոտ է տիբեթերենին, որը մինչև 1960-ական թվականները Բհութանի դպրոցներում դասավանդվող պաշտոնական լեզուն էր։ Ձոնգքհան օգտագործում է տիբեթական գիրը։

Լեզվի ինքնանվանումը (ձոնգքհա) նույնիսկ քաղաքական թյուրիմացություններ է առաջացրել։ Չինաստանն այդ անվանման մեջ նկատել է առնչություն բուդդայականության հետ ընդհանրապես, և Դալայ-լամայի հետ՝ մասնավորապես, և Մայկրոսոֆտից պահանջել է հեռացնել այդ անունը (Dzongkha) իր համակարգից։ Մայկրոսոֆտն ընդառաջել է և այժմ «Dzongkha»-ի փոխարեն օգտագործում է «Tibetan - Bhutan» («Տիբեթերեն - Բհութան») տարբերակը։ Լեզվաբանները, սակայն, չեն տեսնում որևէ առնչություն «ձոնգքհայի» ու Դալայ-լամայի կամ Տիբեթի անկախությունը պահանջող քաղաքական ուժերի հետ։

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ձոնգքհա» հոդվածին։