Կոկո (գորիլա)

Կոկո
Տեսակ	առանձնյակ, անազատության մեջ ապրող միջատներ և animal-person?
Սեռ	իգական
Ծնվել է	հուլիսի 4, 1971
Ծննդավայր	Սան Ֆրանցիսկոյի կենդանաբանական այգի, Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Սատկել է	հունիսի 19, 2018 (46 տարեկան)
Սատկելու վայր	Վուդսայդ, Սան Մատեո շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
	koko.org(անգլ.)
	Koko (gorilla) Վիքիպահեստում

Կոկո (հապավում Հանաբիկո (ճապ.՝ 花火子) անունից, բառացի՝ «հրավառության զավակ», հուլիսի 4, 1971 - հունիսի 19, 2018), էգ գորիլա, որը մասնագետ Ֆրանսին Պատերսոնի օգնությամբ, Սթենֆորդի համալսարանի գիտնականների հետազոտական նախագծի արդյունքում սովորել է ամերիկյան ժեստերի լեզվի՝ ամսլենի ավելի քան հազար ժեստ և լսելով հասկանալ ավելի քան երկու հազար անգլերեն բառ^[2]։

Կենդանու ունակությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պնդումներ կան, թե Կոկոյի ինտելեկտի գործակիցը (IQ) տատանվել է 70-95 սահմաններում^[3]։

Նա կարողացել է կատակել և նկարագրել իր զգացմունքները՝ տխրությունը, դժգոհությունը։ Կոկոյի ամենահայտնի կատակը իրեն «լավ թռչնակ» անվանելն էր։ Ասելով, որ ինքը կարող է թռչել, նա հետո խոստովանել է, որ դա կատակ էր։ Երբ նրա ընկեր գորիլա Մայքլը պոկել է Կոկոյի կտորից տիկնիկի ոտքը, Կոկոն նրան ժեստերի լեզվով անվանել է «կեղտոտ, վատ արտաքնոց»։ Կոկոն շատ լավ հասկացել է, թե ինչ են անցյալն ու ապագան։

Նրան հասանելի են եղել «թախիծ» և «երևակայություն» վերացական հասկացությունները։ Տեսնելով լկամը բերանում ձիուն՝ Կոկոն ցույց է տվել «ձին տխուր է», հավելելով՝ «ատամները»^[4]։ Կոկոն կարողացել է ցույց տալ, երբ որևէ տեղը ցավել է և անգամ կարողացել է ցույց տալ ցավի ուժգնության աստիճանը։ Նա գերադասել է դիմանալ ցավին, քանի դեռ այն շատ չի սաստկացել^[2]։ Կոկոն չի սիրել լողանալ տաշտակում, և տեսնելով լոգարան տարվող այլ գորիլայի, ցույց է տվել․ «ես այնտեղ լալիս եմ»^[4]։

Նա այն քիչ կենդանիներից է եղել, որն այլ կենդանի ընկերակիցներ է ունեցել՝ 1984 թվականից դաստիարակել է կատվի ձագերի։

Կոկոն իր ծննդից՝ 1971 թվականի հուլիսի 4-ից մինչև մահ, հիմնականում ապրել է Կալիֆորնիայի Վուդսայդ բնակավայրում։

Մահացել է Կալիֆորնիայում 2018 թվականի հունիսի 19-ին՝ քնի մեջ^[5]^[6]։

Հետազոտության քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիտական հասարակություն քննադատում է հետազոտությունը, փաստելով, որ Կոկոյի մասին հրապարակումները սովորաբար հայտնվել են հանրամատչելի մամուլում, իսկ գիտական աշխատանքները քիչ են եղել^[7]^[8]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ https://www.koko.org/node/2257
↑ ^2,0 ^2,1 BBC Россия — «Говорящая» горилла потребовала доктора
↑ Francine G.P. Patterson, Ronald H. Cohn Language acquisition by a lowland gorilla: Koko's first ten years of vocabulary development // Word. — С. 116. — doi:10.1080/00437956.1990.11435816
↑ ^4,0 ^4,1 Морозов В. П. Занимательная биоакустика. Изд. 2-е, доп., перераб. — М.: Знание, 1987. — 208 с. + 32 с. вкл. — С. 49—53
↑ «The Gorilla Foundation is sad to announce the passing of our beloved Koko» (Press release). The Gorilla Foundation. 2018 թ․ հունիսի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 24-ին. «Following the article, the book Koko's Kitten was published and continues to be used in elementary schools worldwide. Her impact has been profound and what she has taught us about the emotional capacity of gorillas and their cognitive abilities will continue to shape the world.»
↑ Chokshi, Niraj (2018 թ․ հունիսի 21). «Koko the Gorilla, Who Used Sign Language and Befriended Mr. Rogers, Dies at 46». U.S. New York Times. Arthur Gregg Sulzberger. eISSN 1553-8095. ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 24-ին.
↑ Patterson, FG. (1981). «Ape Language». Science. 211 (4477): 86–88. doi:10.1126/science.211.4477.86-a. PMID 7444454.
↑ Patterson, FG. (1978). «The gestures of a gorilla: language acquisition in another pongid». Brain and Language. 5 (1): 72. doi:10.1016/0093-934X(78)90008-1. PMID 618570. {{cite journal}}: More than one of |pages= and |page= specified (օգնություն)

[_d62d97e360167dc7-1] ttps://www.koko.org/node/2257

[bbc-2] 2,0 ^2,1 BBC Россия — «Говорящая» горилла потребовала доктора

[3] Francine G.P. Patterson, Ronald H. Cohn Language acquisition by a lowland gorilla: Koko's first ten years of vocabulary development // Word. — С. 116. — doi:10.1080/00437956.1990.11435816

[m49-53-4] 4,0 ^4,1 Морозов В. П. Занимательная биоакустика. Изд. 2-е, доп., перераб. — М.: Знание, 1987. — 208 с. + 32 с. вкл. — С. 49—53

[KokoPassing-5] «The Gorilla Foundation is sad to announce the passing of our beloved Koko» (Press release). The Gorilla Foundation. 2018 թ․ հունիսի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 24-ին. «Following the article, the book Koko's Kitten was published and continues to be used in elementary schools worldwide. Her impact has been profound and what she has taught us about the emotional capacity of gorillas and their cognitive abilities will continue to shape the world.»

[KokoDiesNYT-6] Chokshi, Niraj (2018 թ․ հունիսի 21). «Koko the Gorilla, Who Used Sign Language and Befriended Mr. Rogers, Dies at 46». U.S. New York Times. Arthur Gregg Sulzberger. eISSN 1553-8095. ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 24-ին.

[Patterson-7] Patterson, FG. (1981). «Ape Language». Science. 211 (4477): 86–88. doi:10.1126/science.211.4477.86-a. PMID 7444454.

[Patterson2-8] Patterson, FG. (1978). «The gestures of a gorilla: language acquisition in another pongid». Brain and Language. 5 (1): 72. doi:10.1016/0093-934X(78)90008-1. PMID 618570. {{cite journal}}: More than one of |pages= and |page= specified (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]