Կոլի Սիբեր
Կոլի Սիբեր | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | նոյեմբերի 6 (16), 1671[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Լոնդոն, Անգլիայի թագավորություն |
| Վախճանվել է | դեկտեմբերի 11, 1757[3][4] (86 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն |
| Մասնագիտություն | դրամատուրգ, բանաստեղծ, գրող և թատրոնի դերասան |
| Լեզու | անգլերեն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն |
| Կրթություն | Գրանթամի Քինգի դպրոց |
| Ամուսին | Catherine Cibber? |
| Զավակներ | Theophilus Cibber?, Catharine Cibber?[5] և Charlotte Charke? |
 Colley Cibber Վիքիպահեստում | |
Կոլի Սիբեր[6] (անգլ.՝ Colley Cibber, նոյեմբերի 6 (16), 1671[1][2][3][…], Լոնդոն, Անգլիայի թագավորություն - դեկտեմբերի 11, 1757[3][4], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն), անգլիացի դերասան և «դերասան-մենեջեր», դրամատուրգ և բանաստեղծ-դափնեկիր։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իր գունագեղ «Կոլի Սիբերի կյանքի գովաբանությունը» գրքում (անգլ.՝ Apology for the Life of Colley Cibber, 1740) նա անեկդոտային և նույնիսկ քաոսային ոճով նկարագրել է իր անձնական կյանքը։ Նա Դրուրի Լեյնում գրել է 25 պիես իր դերասանական կազմակերպության համար, որոնց կեսը վերցվել է տարբեր աղբյուրներից, ինչը, ի թիվս այլոց, հանգեցրել է Ռոբերտ Լոուին և Ալեքսանդր Փոփին քննադատելու նրա «դժբախտ հաշմանդամությունը»՝ որպես «խաչված Մոլիերի և դժբախտ Շեքսպիրի»։ Նա առաջին հերթին իրեն համարել է դերասան և մեծ հաջողություն է ունեցել հանրահայտ կատակերգական «ֆոպերում» այն ժամանակ, երբ ողբերգական դերասանի ամպլուայում նա համառ էր, բայց շատ ավելի ծաղրելի։
Հանդուգն Սիբերը, լինելով էքստրովերտ անհատականություն, չի հարմարվել իր ժամանակակիցներից շատերի հետ, և նրան հաճախ մեղադրել են անճաշակ թատերական բեմադրությունների, բիզնեսի վարման ստվերային մեթոդների, ինչպես նաև սոցիալական և քաղաքական անսկզբունքայնության մեջ, որը, ինչպես համարվել է, շրջանցելով շատ ավելի լավ պոետների, բերել է նրան դափնեկրի կոչում։ Գրական շրջանակներում այս կոչման դեմ բողոքն այնքան մեծ է եղել, որ Սիբերի ժառանգորդ Ուիլյամ Ուայթհեդը ստիպված է եղել իր հասցեին լսել շատ տհաճ բաներ միայն նրա համար, որ զբաղեցրել է բանաստեղծ–դափնեկրի տեղը։ Վերջինս նույնիսկ սկսել է ստեղծագործություններ հրատարակել կեղծանուններով, որոնք հանրության և քննադատների կողմից արժանացել են ջերմ ընդունելության՝ չիմանալով, որ դրանց հեղինակը ծաղրանքի և անտաղանդության մեջ մեղադրելու իրենց սիրելի օբյեկտն է[7]։
Նա հասել է իր ամոթալի փառքի գագաթնակետին, երբ դարձել է գլխավոր հերոս՝ գլխավոր տխմար (the head Dunce), Պոուպի սատիրական «The Dunciad» պոեմում։
Սիբերի բանաստեղծական ստեղծագործությունները ծաղրանքի են ենթարկվել նրա ժամանակաշրջանում և հիշվել են միայն այն բանի համար, որ վատն են եղել։ Բրիտանական թատրոնի պատմության մեջ նրա նշանակությունը հիմնված է այն բանի վրա, որ նա եղել է անհայտ դերասան-մենեջերների երկար շարքում առաջիններից մեկը՝ նրա երկու կատակերգությունների հանդեպ հետաքրքրության՝ որպես ճաշակի զարգացման աղբյուրի, 18-րդ դարասկզբի գաղափարախոսության և պատմական աղբյուր հանդիսացող նրա ինքնակենսագրականի արժեքավորության համար։
Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ashley, L. R. N. (1965), Colley Cibber, New York: Twayne
- Barker, R. H. (1939), Mr Cibber of Drury Lane, New York: Columbia University Press
- Cibber, Colley (1966a) [first published 1740, ed. 1889], Lowe, Robert W, ed։, An Apology for the Life of Colley Cibber, 1, New York: AMS Press, արխիվացված օրիգինալից 11 January 2011-ին, https://web.archive.org/web/20110111093235/http://etext.lib.virginia.edu/etcbin/toccer-new2?id=Cib1Apo.sgm&images=images%2Fmodeng&data=%2Ftexts%2Fenglish%2Fmodeng%2Fparsed&tag=public&part=all, վերցված է 18 November 2009
- Cibber, Colley (1966b) [first published 1740, ed. 1889], Lowe, Robert W, ed։, An Apology for the Life of Colley Cibber, 2, New York: AMS Press, արխիվացված օրիգինալից 11 January 2011-ին, https://web.archive.org/web/20110111094222/http://etext.lib.virginia.edu/etcbin/toccer-new2?id=Cib2Apo.sgm&images=images%2Fmodeng&data=%2Ftexts%2Fenglish%2Fmodeng%2Fparsed&tag=public&part=all, վերցված է 18 November 2009
- Hazlitt, William (1845) [first published 1819], Lectures on the English Comic Writers, New York: Wiley and Putnam
- Highfill, Philip Jr; Burnim, Kalman A.; Langhans, Edward (1975), «Cibber, Colley», Biographical Dictionary of Actors, Actresses, Musicians, Dancers, Managers and Other Stage Personnel in London, 1660–1800, 3, Carbondale, Illinois: Southern Illinois University Press, pp. 213–238, ISBN 0-8093-0692-1
- Koon, Helene (1986), Colley Cibber: A Biography, Lexington, Kentucky: University Press of Kentucky, ISBN 0-8131-1551-5
- Lewis, D. B. Wyndham; Lee, Charles, eds։ (1984) [first published 1930], The Stuffed Owl: An Anthology of Bad Verse, Everyman Ltd, ISBN 0-460-01186-3
- Milhous, Judith (1979), Thomas Betterton and the Management of Lincoln's Inn Fields 1695–1708, Carbondale, Illinois: Southern Illinois University Press, ISBN 0-8093-0906-8
- Pope, Alexander (2003), Price, Martin, ed։, The Rape of the Lock and Other Poems, New York: Signet Classic, ISBN 0-451-52877-8
- Sullivan, Maureen (1973), Colley Cibber: Three Sentimental Comedies, New Haven and London: Yale University Press, ISBN 0-300-01532-1
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ Lundy D. R. The Peerage
- ↑ Ермолович Д. И. Англо-русский словарь персоналий. — М.: Рус. яз., 1993. — 336 с. — С. 87
- ↑ Венгерова З. А. (1890–1907)։ «Вайтгид, Вильям»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կոլի Սիբեր կատեգորիայում։ |
| ||||||||||||||||
