Կենտրոնական նահանգ (Իրան)
 պարս.՝ استان مرکزی | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Իրան |
| Կարգավիճակ | օսթան (նահանգ) |
| Մտնում է | Իրան |
| Վարչկենտրոն | Արաք |
| Բնակչություն | ▲1 429 475 մարդ (2016)[1] |
| Տարածք | 29 127 կմ² |
 | |
| Սահմանակցում է | Ղոմի նահանգ, Սպահանի նահանգ, Համադանի նահանգ, Լոռեսթանի նահանգ, Թեհրանի նահանգ, Ղազվինի նահանգ և Ալբորզի նահանգ |
| ISO 3166-2 կոդ | IR-00 |
Մարքազի օսթան (պարս.՝ استان مرکزی` Օսթան-է Մարքազի) օսթան (նահանգ) ժամանակակից Իրանում։ Գտնվում է երկրի կենտրոնական մասում, արևելքից սահմանակից է Թեհրան և Ղոմ, հարավ-արևելքից` Սպահան, հարավ-արևմուտքից Լոռեսթան, արևմուտքից` Համադան, հյուսիս-արևմուտքից` Ղազվին, հյուսիս-արևելքից` Էլբուրս օսթաններին։ Օսթանի տարածքը կազմում է 29 127 կմ², բնակչությունը՝ ▲1 429 475 մարդ (2016)[1]։ Մայրաքաղաքը Արաք քաղաքն է։
Օսթանը ձևավորվել է 1977 թվականին, երբ անջատվել է կենտրոնական Թեհրան օսթանից[2]։ Մարքազի անվանումը պարսկերեն նշանակում է կենտրոնական։ 2014 թվականից օսթանը մասն է կազմում Իրանի 4-րդ տարածաշրջանի[3], որի կենտրոնն է Քերմանշահ քաղաքը։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խոշոր քաղաքներն են Արաքը (բնակչությունը 2016 թվականի դրությամբ` 520 944 մարդ), Սավեն (220 762 մարդ), Խոմեյնը (72 882 մարդ), Մահալլաթը (43 245 մարդ), Դելիջանը (40 902 մարդ)[4]։
Վարչական բաժանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օսթանը բաժանված է 12 շահրեստանների (գավառների).
| Շահրեստան | Բնակ. 2006[5] | Բնակ. 2011[6] | Բնակ. 2016[7] | Վարչ. կենտրոն |
|---|---|---|---|---|
| Աշտիան շահրեստան | 19 011 | 17 105 | 16 357 | Աշտիան |
| Արաք շահրեստան | 602 971 | 599 634 | 591 756 | Արաք |
| Դելիջան շահրեստան | 43 388 | 48 986 | 51 621 | Դելիջան |
| Զարանդիե շահրեստան | 57 550 | 57 153 | 63 907 | Մամունիե |
| Թաֆրեշ շահրեստան | 46 680 | 25 912 | 24 913 | Թաֆրեշ |
| Խոմեյն շահրեստան | 108 840 | 107 368 | 105 017 | Խոմեյն |
| Խոնդաբ շահրեստան1 | — | 58 262 | 54 018 | Խոնդաբ |
| Կոմիջան շահրեստան | 45 296 | 39 340 | 36 441 | Կոմիջան |
| Մահալլաթ շահրեստան | 48 458 | 53 381 | 55 342 | Մահալլաթ |
| Շազանդ շահրեստան | 118 789 | 117 746 | 117 571 | Շազանդ |
| Սավե շահրեստան | 235 843 | 259 030 | 283 538 | Սավե |
| Ֆարահան շահրեստան2 | — | 30 042 | 28 994 | Ֆարմահին |
| Total | 1 326 826 | 1 413 959 | 1 429 475 | |
| 1Առանձնացվել է Արաք շահրեստանից 2Առանձնացվել է Կոմիջան և Թաֆրեշ շահրեստաններից | ||||
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.) — 1965.
- ↑ «Մարքազի Օսթանի պաշտոնական էջը օսթանի ձևավորման մասին» (պարսկերեն).
- ↑ «استانهای کشور به ۵ منطقه تقسیم شدند». همشهری آنلاین (պարսկերեն). 2014 թ․ հունիսի 22. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 27-ին.
- ↑ Իրանի քաղաքների բնակչություննը ըստ մարդահամարների արդյունքների (անգլ.)
- ↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1385 (2006)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2011 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
- ↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1390 (2011)» (Excel) (պարսկերեն). Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
- ↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1395 (2016)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2020 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կենտրոնական նահանգ (Իրան)» հոդվածին։ |
| ||||||
