Կարլ Բրանտինգ
Կարլ Բրանտինգ | |
![]() | |
Կուսակցություն՝ | Շվեդիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն[1][2] և individual applicant?[2] |
---|---|
Կրթություն՝ | Ուփսալայի համալսարան[2] |
Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ, դիվանագետ, լրագրող և խմբագիր |
Դավանանք | Շվեդիայի եկեղեցի |
Ծննդյան օր | նոյեմբերի 23, 1860[3][4][5][…] |
Ծննդավայր | Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ[6][7][4][…] |
Վախճանի օր | փետրվարի 24, 1925[8][9][4][…] (64 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Գուստավ Վազա, Ստոկհոլմ[3][2][10] |
Թաղված | Ադոլֆ Ֆրեդրիկի եկեղեցու գերեզմանատուն[11] |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Հայր | Lars Gabriel Branting?[12][2] |
Մայր | Emerentia Maria Charlotta af Georgii?[2] |
Ամուսին | Աննա Բրանտինգ[6][7][2] |
Զավակներ | Գեորգ Բրանտինգ[6][7][2] և Սոնյա Բրանտինգ-Վեստերստոլ[6][7][2] |
Ինքնագիր | ![]() |
Պարգևներ | |
Կարլ Բրանտինգ (շվեդերեն՝ Karl Hjalmar Branting, նոյեմբերի 23, 1860[3][4][5][…], Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ[6][7][4][…] - փետրվարի 24, 1925[8][9][4][…], Գուստավ Վազա, Ստոկհոլմ[3][2][10]), շվեդ քաղաքական գործիչ, Շվեդիայի առաջին վարչապետը սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցությունից։
Կենսագրություն և քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բրանտինգը եղել է ուսուցչի որդի, սովորել է Ստոկհոլմի և Ուփսալայի համալսարաններում։ Մաթեմատիկական աստղագիտության ոլորտում կրթություն ստանալով՝ աշխատել Է Ստոկհոլմի աստղադիտարանում որպես ասիստենտ, սակայն թողել է գիտական ոուղին՝ լրագրող աշխատելու համար։ 1888 թվականին աստվածանարգության համար դատապարտվել է արմատական սոցիալիստ Աքսել Դանիելսոնի հոդվածի հրապարակման համար՝ հեղինակի հետ միասին երեք ամիս բանտում է անցկացրել։
1889 թվականին Ավգուստ Պալմի հետ դարձավ Շվեդիայի սոցիալ-դեմեկրատական կուսակցություն (ՇՍԴԿ) հիմնադիրներից մեկը և առաջատարը, այնուհետև՝ Աշխատանքային ինտերնացիոնալի նշանավոր գործիչ։ 1887-1917 թվականին (ընդմիջումով) «Social-Demokraten» թերթի գլխավոր խմբագիր։ 1896 թվականից Ռիքսդագի նախագահ։ 1907 թվականին ՇՍԴԿ Գործադիր կոմիտեի նախագահ։
1880 թվականներին օգնեց ռուս հեղափոխականերին։ Փետրվարյան հեղափոխությունից կարճ ժամանակ անց այցելել է Պետրոգրադ։ Թշնամաբար է ընդունել Հոկտեմբերյան մեծ սոցիալիստական հեղափոխությունը։
1920, 1921-1923 և 1924-1925 թվականներին եղել է վարչապետ։ ՇՍԴԿ-ի շնորհիվ ցանկանում էր բարեփոխումներ անցկացնել, պայքարում էր կուսակցության հեղափոխական թևի դեմ (Ավգուստ Պալմ, Կառլ Յալմար Դանիելսոն, Ցեթ Հյոգլունդ)։ Մասնակցություն է ունեցել Բեռնի ինտերնացիոնալի ստեղծման գործում։
Նորբելյան մրցանակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1921 թվականի Խաղաղության նորբելյան մրցանակի դափնեկիր։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Sveriges riksdag 1924 : porträttalbum (շվեդերեն) — 1925. — P. 67. — 147 p.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Two-Chamber Parliament 1867-1970. — Vol. 1. — P. 67.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Swedish death index
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 K Hjalmar Branting (շվեդերեն) — 1917.
- ↑ 5,0 5,1 Klara kyrkoarkiv, Dopböcker över äkta barn, SE/SSA/0010/C I b/9 (1851-1861), bildid: C0056125_00206 — P. 302.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Swedish Census 1890 (շվեդերեն) — Riksarkivet.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Շվեդիայի 1900 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Брантинг Карл Яльмар // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Gustav Vasa kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/6021/F I/5 (1923-1926), bildid: 00050436_00087 — P. 83.
- ↑ HJALMAR BRANTING FÖDD 23.11 1860 DÖD 24.2 1925 ARBETARLEDAREN FREDSKÄMPEN STATSMANNEN — Sveriges släktforskarförbund.
- ↑ Շվեդիայի 1880 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Водовозов В. В. (1890–1907)։ «Брантинг, Карл Хальмар»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ
|
- Ուփսալայի համալսարանի շրջանավարտներ
- Նոյեմբերի 23 ծնունդներ
- 1860 ծնունդներ
- Ստոկհոլմ քաղաքում ծնվածներ
- Փետրվարի 24 մահեր
- 1925 մահեր
- Ստոկհոլմ քաղաքում մահացածներ
- Շվեդիայում թաղվածներ
- Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Շվեդ նոբելյան մրցանակակիրներ
- Շվեդիայի վարչապետներ
- Շվեդիայի քաղաքական գործիչներ
- Շվեդ դիվանագետներ
- Շվեդ լրագրողներ
- Շվեդ խմբագիրներ