Կապանյան երկարաբեղիկ
| Կապանյան երկարաբեղիկ | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Cortodera kaphanica
|
Կապանյան երկարաբեղիկ (լատին․՝ Cortodera kaphanica), երկարաբեղիկների ընտանիքին պատկանող միջատ։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
8,5-11 մմ երկարությամբ մարմնով (որը սովորաբար պատված է խիտ, ավելի հազվադեպ` նոսր, մոխրագույն մազածածկով), երբեմն դարչնագույն վերնաթևերով, սև, չափավոր ուռուցիկ մարմնով, ոչ մեծ չափի բզեզ է[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համարվում է Հայաստանի էնդեմիկ։ Հայաստանում հայտնի է Խուստուփի և Կապուտջուղի լեռնազանգվածներում (Շիշկերտ, Մեղրիի լեռնանցք, Քաջարան)[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ապրում է անտառից վեր ենթալպյան մարգագետիններում, երբեմն անտառի վերին եզրի մոտ գտնվող բացատներում, հանդիպում են հունիսին տերեփուկի ծաղիկների վրա, որի արմատներում էլ հավանաբար զարգանում են թրթուրները[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սահմանափակ արեալով տեսակ է։ Բնության պահպանության միջազգային միության Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես վտանգված տեսակ։
Թվաքանակը բավականին բարձր է, իսկ փոփոխության միտումները՝ անհայտ։
Վտանգման հիմնական գործոններն են չկարգավորված արածեցմամբ պայմանավորված էկոհամակարգերի դեգրադացումը և ապրեվայրերի կրճատումը` պայմանավորված կլիմայի կանխատեսվող փոփոխության հետևանքով ալպյան գոտու սահմանների լանջն ի վեր տեղաշարժմամբ։
Պահպանվում է «Շիկահող» պետական արգելոցում, «Արևիկ» ազգային պարկում և «Զանգեզուր» պետական արգելավայրում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.